Bồi hồi Tư Lăng

Riêng trong khu vực này có nhiều khu lăng tẩm khác nhau: Tư Lăng của vua Đồng Khánh, Thiên Thành Cục của Kiên Thái Vương (thân sinh vua Đồng Khánh và hai vị vua khác là Kiến Phúc, Hàm Nghi).

Tư Minh Lăng của Phụ Thiên Thuần hoàng hậu (tức bà Thánh cung, vợ vua Đồng Khánh), lăng của Đoan Huy hoàng thái hậu (bà Từ Cung, mẹ vua Bảo Đại), tẩm mộ của Hoàng tử Cảnh và một số lăng mộ của các thành viên khác trong hoàng gia với thời gian xây dựng cũng rất khác nhau.

Nguyên ở khu vực lăng này trước đã có tẩm mộ Kiên Thái Vương, sau khi lên ngôi (1886), vua Đồng Khánh mới cho xây điện Truy Tư, cách đó khoảng 100m về phía đông nam để thờ cha.

Công trình đang dở dang thì vua Đồng Khánh lâm bệnh rồi băng hà ngày 28/1/1889, khi mới 25 tuổi. Vua Thành Thái kế vị đã quyết định dùng điện Truy Tư để thờ vua Đồng Khánh, đổi tên thành điện Ngưng Hy, còn bài vị Kiên Thái Vương được đưa về thờ tại Hân Vinh từ đường, bên bờ sông An Cựu. Lăng mộ vua Đồng Khánh được xây cách điện thờ khoảng 100m về phía tây nam nhưng chỉ làm rất đơn giản.

Tháng 8/1916, con trai vua Đồng Khánh là vua Khải Định đã cho tu sửa phần lăng mộ với các vật liệu hiện đại. Những năm 1921, 1923, khu vực điện thờ lại được trùng tu. Như vậy, công cuộc xây dựng lăng Đồng Khánh đã diễn ra nhiều đợt trong thời gian gần 35 năm (1889-1923). Sự phức tạp của lịch sử xây dựng lăng để lại dấu ấn rất rõ trên kiến trúc khu lăng mộ này.

Tạp chí Heritage