Bốn đại học trọng điểm được ‘rót vốn’ để bứt phá toàn diện

Tổ Giúp việc Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số vừa công bố kết luận cuộc họp: bốn đại học lớn sẽ được lựa chọn đầu tư trọng điểm với nhiều cơ chế đặc biệt.

Bốn đại học hướng tới hệ sinh thái khởi nghiệp tỉ USD

Theo thông báo trên, có bốn đại học lớn gồm Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP.HCM, Đại học Đà Nẵng và Đại học Bách khoa Hà Nội sẽ được lựa chọn đầu tư trọng điểm.

Mục tiêu trọng tâm đến năm 2030 đối với bốn đại học này sẽ trở thành hình mẫu trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, phấn đấu lọt vào top 150 đại học hàng đầu châu Á và có ít nhất một lĩnh vực xếp hạng trong top 100 thế giới theo các bảng xếp hạng đại học uy tín.

Theo định hướng, mỗi đại học sẽ phấn đấu tạo ra 50 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp khoa học và công nghệ mỗi năm; thu hút tối thiểu 50 triệu USD đầu tư cho nghiên cứu và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2026 - 2030, đồng thời có ít nhất 10 doanh nghiệp khởi nghiệp thành công, định giá trên 200 triệu USD.

Ngoài ra, phải đảm bảo tối thiểu 60% chương trình đào tạo trong các lĩnh vực khoa học - công nghệ sẽ được giảng dạy bằng tiếng Anh hoặc ngôn ngữ phổ biến khác; 50% môn học tích hợp thực hành, nghiên cứu...

Tỉ lệ học viên sau đại học chiếm tối thiểu 30% tổng số người học (trong đó riêng nghiên cứu sinh tiến sĩ đóng góp 40% học viên sau đại học). Các trưởng hoặc đồng trưởng phòng thí nghiệm, trung tâm nghiên cứu... được kỳ vọng có ít nhất 30% là chuyên gia quốc tế đang làm việc tại các cơ sở nghiên cứu hàng đầu thế giới.

Tỉ trọng ngân sách tài trợ nghiên cứu, chuyển giao công nghệ trong cơ cấu thu của đại học đạt tối thiểu 35%.

100% nghiên cứu sinh được miễn học phí

Ban chỉ đạo yêu cầu các mục tiêu cần triển khai ngay từ năm học 2026 - 2027 với bốn đại học trọng điểm trên: 100% nghiên cứu sinh được miễn học phí, cấp học bổng thông qua cơ chế trả lương trợ giảng/trợ lý nghiên cứu.

Nghiên cứu sinh bắt buộc phải có tối thiểu 10 tháng trao đổi nghiên cứu tại đại học hoặc viện nghiên cứu hàng đầu thế giới.

Nâng cấp toàn diện cơ sở vật chất thí nghiệm, thư viện, hạ tầng số và kết nối phục vụ nghiên cứu.

Xây dựng cơ chế cho phép giảng viên được làm việc 1 năm tại doanh nghiệp hoặc viện nghiên cứu và đại học uy tín trên thế giới sau mỗi 5 - 7 năm công tác.

Đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng ít nhất 3 trung tâm đổi mới sáng tạo quy mô quốc tế tại Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM; vốn đầu tư mạo hiểm vào khởi nghiệp công nghệ đạt ít nhất 1,5 tỉ USD/năm; hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo vào top 3 ASEAN, với tối thiểu 5 kỳ lân công nghệ.

Nhiều bộ ngành vào cuộc

Ban Chỉ đạo yêu cầu các đại học và bộ, ngành liên quan hoàn thành kế hoạch chi tiết trước cuối năm 2025. Trong đó:

Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì triển khai kế hoạch hành động, thẩm định ngân sách, xây dựng cơ chế đặc thù cho phép chuyên gia từ doanh nghiệp tham gia giảng dạy, hướng dẫn nghiên cứu tại các trường đại học và giảng viên, nhà khoa học được làm việc tại doanh nghiệp; miễn học phí và cấp học bổng cho các nghiên cứu sinh đào tạo toàn thời gian, hỗ trợ thành lập doanh nghiệp trong trường đại học.

Bộ Khoa học - Công nghệ được giao xây dựng cơ chế hợp tác công - tư trong hoạt động nghiên cứu và phát triển, đồng tài trợ từ doanh nghiệp, phát triển quỹ đầu tư theo mô hình "quỹ của các quỹ"…

Bộ Tài chính hướng dẫn thẩm định giá công nghệ, thúc đẩy quá trình thương mại hóa sản phẩm.

Bộ Công an triển khai mô hình 3 nhà (nhà nước, nhà trường, nhà doanh nghiệp). trong việc tổ chức cuộc thi "Data for life" quy mô quốc gia.

Các doanh nghiệp nhà nước xác định các trường, viện có năng lực nghiên cứu phù hợp để xây dựng các dự án nghiên cứu, phát triển chung, sử dụng hiệu quả Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp.

Các thành phố Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM xây dựng đề án phát triển Trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tầm cỡ quốc tế.

TRẦN HUỲNH

Nguồn: https://tuoitre.vn/bon-dai-hoc-trong-diem-duoc-rot-von-de-but-pha-toan-dien-2025100512521749.htm