Cần tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Với các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, việc có được mặt bằng sản xuất trong các khu, cụm công nghiệp là rất khó khăn. Ảnh minh họa

Để giải quyết điểm nghẽn, ngoài những nỗ lực tự thân của cộng đồng DN, rất cần những giải pháp mạnh mẽ, mô hình linh hoạt, giúp DN nhỏ và vừa được hưởng thụ tốt hơn các chính sách hỗ trợ từ phía Nhà nước.

Loay hoay tìm mặt bằng

Công ty cổ phần Domilk (xã Long Thành) là DN chuyên sản xuất các sản phẩm bánh kẹo làm từ nguyên liệu bò sữa của Đồng Nai, với thương hiệu bánh kẹo sữa Long Thành. Ông Vũ Như Ý, Phó Giám đốc công ty, cho hay: Vấn đề nan giải hiện nay của DN chính là mặt bằng hợp quy chuẩn cho sản xuất, kinh doanh. Cụ thể, DN muốn xây dựng xưởng chế biến nông sản tại một số khu vực có vùng nguyên liệu trên địa bàn tỉnh, nhưng đi “hỏi cửa” nhiều nơi vẫn chưa được giới thiệu, cho thuê đất sản xuất phù hợp.

Cũng theo ông Ý, hợp quy chuẩn nhưng phải phù hợp với thực tế của DN bởi quy mô nhỏ. Mong muốn của DN ông là xây dựng nhà máy quy mô dưới 5 ngàn m2 song đi hết các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh đều nhận được cái lắc đầu, bởi thực tế chủ đầu tư các khu công nghiệp thường ưu tiên những tập đoàn lớn, DN vốn đầu tư nước ngoài (FDI) với diện tích thuê lớn, DN nhỏ hầu như hết cơ hội. Trong khi đó, nếu thuê nhà xưởng xây sẵn tại các khu công nghiệp vùng trung tâm thì giá rất cao, không đủ khả năng. Điều này về lâu dài sẽ càng tạo ra khoảng cách lớn trong khả năng cạnh tranh, phát triển của các DN nhỏ.

Theo các DN, đất sạch để sản xuất công nghiệp là vấn đề sống còn, khi nhiều DN buộc phải chuyển dịch nhà xưởng ra khỏi các khu dân cư, nhưng đất sản xuất công nghiệp luôn trong tình trạng khan hiếm, giá cao. Theo các DN, đất sạch không chỉ là nơi đặt nhà máy mà còn là chỗ đứng trong chuỗi giá trị sản xuất. Nếu không có đất ổn định, không thể đầu tư dài hạn, từ đó nâng cao năng suất, năng lực cạnh tranh. Với đa phần thuộc quy mô nhỏ và vừa, hầu hết DN trên địa bàn khó mà với tới những điều kiện khắt khe để có thể tiếp cận được đất sản xuất trong khu, thậm chí là các cụm công nghiệp.

Trong bối cảnh đó, các DN nhỏ và nhà khởi nghiệp thường phải thuê mặt bằng thổ cư hoặc các khu vực có diện tích nhỏ, gây khó khăn trong việc mở rộng quy mô, đầu tư bài bản và phát triển lâu dài. “Chúng tôi luôn mong muốn ngày càng lớn mạnh, có đủ điều kiện để thuê mặt bằng sản xuất trong các khu vực tập trung, được Nhà nước cho phép, song hiện nay vẫn chưa đủ nguồn lực. Phải sản xuất ngoài khu vực quy hoạch tập trung là bất đắc dĩ. Vẫn biết về lâu dài sẽ thay đổi, nhưng trước mắt chúng tôi buộc phải tồn tại để tìm cơ hội về sau” - chủ một DN ngành cơ khí chế tạo chia sẻ.

Bên cạnh hỗ trợ DN, Nhà nước cần có chính sách tài chính phù hợp với nhà đầu tư hạ tầng khu, cụm công nghiệp để họ dành sự quan tâm, ưu đãi đến các DN nhỏ và vừa.

Khu công nghiệp phải ưu tiên đất cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Một điều đáng mừng là Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4-5-2025 về phát triển kinh tế tư nhân (Nghị quyết 68). Một loạt chính sách được đề ra nhằm tháo gỡ rào cản thể chế và thúc đẩy DN phát triển toàn diện. Đáng chú ý, nghị quyết yêu cầu địa phương bố trí tối thiểu 5% quỹ đất trong khu/cụm công nghiệp cho DN nhỏ, khởi nghiệp sáng tạo, DN công nghệ cao. Cùng với đó là chính sách ưu đãi giảm 30% tiền thuê đất trong vòng 5 năm. Đây là cơ hội quan trọng để DN nhỏ phát triển, mở rộng quy mô, tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Để triển khai Nghị quyết 68 vào thực tiễn, cần sớm thúc đẩy các giải pháp thực hiện. Ngày 17-5, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Theo bà Bùi Thu Thủy, Phó Cục trưởng Cục Phát triển DN tư nhân và kinh tế tập thể (Bộ Tài chính), bộ đang lấy ý kiến cho dự thảo nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết số 198. Theo đó, quy định mỗi khu, cụm công nghiệp dành 20ha hoặc 5% tổng quỹ đất cho nhóm DN nhỏ và vừa, DN công nghệ tư nhân, khởi nghiệp. Đồng thời, nhóm DN trên được hỗ trợ tối thiểu 30% giá thuê, trích từ ngân sách địa phương.

Kỳ vọng về các chính sách mới của Nhà nước, ông Đặng Văn Điềm, Chủ tịch Liên đoàn DN Đồng Nai cho rằng: Đây là thời điểm kinh tế tư nhân, nhất là các DN nhỏ và vừa được đánh giá cao. Chính sách chung đã có, điều mà cộng đồng DN đang mong chờ là Nhà nước sẽ có những tác động tích cực, mạnh mẽ hơn từ việc thực thi chính sách ở cấp địa phương. Trong đó, việc giải quyết vấn đề điểm nghẽn, tạo thuận lợi cho DN nhỏ và vừa tiếp cận đất đai sản xuất với chi phí phù hợp là rất quan trọng, quyết định hiệu quả đến đề án di dời các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất vào khu, cụm công nghiệp tập trung mà Đồng Nai đang xây dựng.

Văn Gia

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/tin-moi/202508/can-tao-dieu-kien-cho-doanh-nghiep-nho-va-vua-b1500fb/