“Cánh tay nối dài” kết nối hệ thống y tế với nhân dân

Ông Điểu Đé (thôn Hai Căn, xã Phú Nghĩa, tỉnh Đồng Nai) hỗ trợ nhân viên Trạm Y tế xã tiếp nhận và lấy thông tin của người dân đưa con đi tiêm chủng. Ảnh: C.T.V

Với mức phụ cấp thấp (0,3 hoặc 0,5 lần mức lương cơ sở tùy theo địa bàn), phải thật sự tâm huyết và có trách nhiệm chăm lo cho nhân dân thì đội ngũ YTTB mới bám trụ và gắn bó với công việc “vác tù và hàng tổng” này.

Tâm huyết, nhiệt tình, trách nhiệm

Ngày 17-9, Trạm Y tế xã Phú Nghĩa triển khai cho nhân viên y tế xuống tận thôn Hai Căn để tiêm phòng cho trẻ em. Gần 17h, ông Điểu Đé, nhân viên YTTB còn đến tận nhà những hộ dân có con em trong độ tuổi tiêm chủng để huy động phụ huynh đưa trẻ đi tiêm phòng. Ông Điểu Đé là một trong 3 nhân viên YTTB người S’tiêng của xã Phú Nghĩa. Tuy đã lớn tuổi nhưng ông vẫn gắn bó với công việc, bởi ông là người có uy tín trong đồng bào S’tiêng, lại nhiệt tình, trách nhiệm và nắm rõ hoạt động của YTTB, nhờ đó các phần việc của YTTB được ông thực hiện rất hiệu quả.

Ngoài ông Điểu Đé, xã Phú Nghĩa còn có 2 nhân viên YTTB người dân tộc S’tiêng là ông Điểu Chanh ở thôn Thác Dài và ông Điểu Đông ở thôn Đăk Khâu.

Cử nhân hộ sinh Nguyễn Hoài Nam, Quyền Điều hành Trạm Y tế xã Phú Nghĩa chia sẻ: Đối với những thôn có đông đồng bào S’tiêng thì nhân viên YTTB là người S’tiêng sẽ tốt hơn. Họ là người có uy tín trong cộng đồng, lại hiểu rõ phong tục, tập quán; nắm chắc địa bàn… nên rất thuận lợi trong công tác tuyên truyền, giáo dục chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Tại xã Lộc Quang, bà Lê Thị Kim Dung (68 tuổi) là nhân viên YTTB lâu năm nhất, tròn 30 năm. Hiện nay, bà phụ trách địa bàn ấp Hiệp Hoàn với 430 hộ, hơn 1,5 ngàn nhân khẩu. Để làm tốt công tác tuyên truyền tiêm chủng, dinh dưỡng cho trẻ em, bà Dung đã lập nhóm Zalo gồm các người mẹ có con dưới 5 tuổi. Mọi thông tin về tiêm phòng, uống vitamin A, công tác phòng, chống dịch bệnh… đều được bà gửi lên nhóm này. Nhờ đó, tỷ lệ tiêm chủng của ấp Hiệp Hoàn luôn đạt chỉ tiêu. Nhờ nắm chắc địa bàn, bà cũng kịp thời hỗ trợ nhân viên y tế địa phương làm công tác xác minh, xử lý ổ dịch khi xảy ra dịch bệnh.

Bà Dung chia sẻ: “So với mấy chục năm trước, ý thức của người dân về phòng, chống dịch bệnh và chăm sóc sức khỏe đã tốt hơn rất nhiều. Chẳng hạn, trong công tác tiêm phòng, nhiều người dân sẵn sàng bỏ tiền túi để cho con đi tiêm dịch vụ nếu trạm y tế xã chưa được cấp hoặc hết vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng. Trước đây, có người mẹ cho con ăn cháo từ khi mới 3 tháng tuổi với mong muốn con sẽ cứng cáp nhưng nay đại đa số người mẹ đều hiểu được lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ… Thấy được hiệu quả của công tác YTTB đã khiến tôi có thêm niềm vui và động lực để gắn bó với công việc này”.

Mong chờ mức phụ cấp mới

Là “cánh tay nối dài” của trạm y tế xã, phường, vai trò của YTTB thể hiện rõ nhất trong các chiến dịch y tế dự phòng, phòng chống dịch bệnh, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Với lợi thế là người địa phương, am hiểu ngôn ngữ và văn hóa bản địa, nhân viên YTTB dễ dàng truyền đạt các thông điệp về vệ sinh môi trường, tiêm chủng, phòng chống dịch bệnh đến người dân. Họ cũng là “mắt xích” quan trọng trong hệ thống giám sát dịch bệnh. Nhờ biết rõ các hộ dân, thậm chí thuộc tên từng người nên khi địa bàn xảy ra dịch bệnh, nhân viên YTTB sẽ nhanh chóng xác định được ổ dịch để giúp ngành y tế kịp thời xử lý…

Trừ những lúc dịch bệnh, nhìn chung, công việc của YTTB tuy không vất vả nhưng đòi hỏi phải bám sát và nắm chắc địa bàn; có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình. Trên thực tế, nếu thiếu những yếu tố này thì họ sẽ không thể gắn bó với công việc, bởi mức phụ cấp cho YTTB hiện rất thấp.

Ông Điểu Đé (thôn Hai Căn, xã Phú Nghĩa) trò chuyện với người dân đưa con đi tiêm chủng. Ảnh: C.T.V

Bà Nguyễn Thị Hoa, nhân viên YTTB ấp Trung Tâm, xã Bàu Hàm cho biết: Bà gắn bó với công tác y tế được gần 8 năm, phụ trách địa bàn ấp gồm 24 tổ dân cư với 860 hộ dân. Hiện nay, bà được phụ cấp 702 ngàn đồng/tháng.

“Mức phụ cấp này đã tăng so với mấy năm trước. Vì tôi thích tham gia phong trào và làm công tác xã hội nên mới nhận làm YTTB, chứ mức phụ cấp này chưa tương xứng với các công việc mà YTTB phải làm” - bà Hoa bày tỏ.

Theo cử nhân hộ sinh Nguyễn Hoài Nam, xã Phú Nghĩa được hình thành trên cơ sở sáp nhập 3 xã của huyện Bù Gia Mập cũ gồm: Phú Nghĩa, Phú Văn và Đức Hạnh. Toàn xã có 23 thôn nhưng hiện chỉ có 11 nhân viên YTTB. Đối với những thôn không có YTTB, Trạm Y tế xã sử dụng đội ngũ cộng tác viên dân số và phân công nhân viên y tế của trạm phụ trách địa bàn.

Xã có 20 nhân viên YTTB/20 ấp, trong đó có những người làm cộng tác viên dân số kiêm nhiệm. Nhân viên YTTB triển khai tốt các chương trình mà Trạm Y tế xã triển khai xuống người dân như: gọi trẻ đi tiêm chủng, uống vitamin A; tư vấn dinh dưỡng nhằm giảm tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡng… Ưu điểm của đội ngũ YTTB là nhiệt tình, làm vì phong trào, vì cộng đồng.

Bác sĩ chuyên khoa I TRẦN VĂN THI, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Lộc Quang

“Đội ngũ YTTB là những người rất nhiệt tình dù mức phụ cấp thấp. Xã và Trạm Y tế xã rất cần đội ngũ này. Bình thường không có dịch bệnh thì đội ngũ này không vất vả mấy nhưng hiện nay, nhiều loại dịch bệnh nên YTTB làm việc rất cực. Chúng tôi mong ngành y tế sẽ mở nhiều lớp để đào tạo YTTB cho các thôn và nâng mức phụ cấp để đội ngũ YTTB có thêm động lực làm việc” - bà Nam bày tỏ.

Trên thực tế, do mức phụ cấp hằng tháng thấp, chưa thực sự đáp ứng để động viên, khuyến khích tinh thần nên không ít nhân viên YTTB đã bỏ việc hoặc còn làm nhưng không thực sự nhiệt tình. Hiện nay, Bộ Y tế đang dự thảo nghị định quy định một số chế độ phụ cấp đặc thù đối với công chức, viên chức, người lao động trong các cơ sở y tế công lập, chế độ phụ cấp chống dịch; chế độ hỗ trợ nhân viên y tế thôn, tổ dân phố (YTTB) và cô đỡ thôn, bản. Trong đó đề xuất mức hỗ trợ hằng tháng đối với nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản bằng 0,7 và 0,5 lần so với mức lương cơ sở.

Hải Yến

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/xa-hoi/202509/canh-tay-noi-dai-ket-noi-he-thong-y-te-voi-nhan-dan-4da7777/