Nhóm quản lý cộng đồng tuần tra quản lý và bảo vệ rừng. Ảnh: Văn Bách 

Đòn bẩy từ dịch vụ môi trường rừng

Trong giai đoạn 2020-2024, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng thành phố Huế đã khẳng định vị thế của mình, diện tích rừng được chi trả DVMTR bình quân đạt trên 157 ngàn ha/năm, tăng trưởng ổn định, chiếm hơn 50% tổng diện tích rừng toàn thành phố. Tổng thu tiền DVMTR nội tỉnh và điều phối từ Quỹ Trung ương trong giai đoạn này đạt gần 225 tỷ đồng. Tổng số tiền trồng rừng thay thế lũy kế qua các năm đạt trên 176 tỷ đồng, cho thấy sự gia tăng cả về nguồn lực và diện tích rừng được phục hồi.

Nguồn thu từ DVMTR đã trở thành động lực quan trọng giúp cải thiện đời sống người dân gắn bó với rừng. Toàn thành phố Huế có 27,2 ngàn ha rừng của cộng đồng, nhóm hộ, cá nhân được chi trả DVMTR, với 313 chủ rừng là hộ gia đình và 292 cộng đồng, nhóm hộ (bao gồm 5.360 thành viên, trong đó 70% là dân tộc thiểu số). Số tiền nhận được không chỉ đảm bảo an sinh xã hội, an ninh chính trị và trật tự tại các vùng sâu, vùng xa mà còn được cộng đồng dân cư tái đầu tư vào các chương trình phát triển hạ tầng nông thôn như làm đường bê tông, lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng, góp phần xây dựng nông thôn mới.

Ông A Tíu, Trưởng ban Quản lý cộng đồng Đụt, xã Trung Sơn, huyện A Lưới chia sẻ: “Từ khi nhận tiền bảo vệ rừng, tôi đầu tư nuôi ong lấy mật, nuôi trâu, gà… giúp tăng thêm thu nhập, xóa đói giảm nghèo, cuộc sống đỡ vất vả hơn. Nhiều năm trước, người dân ở xã Trung Sơn thường xuyên vào rừng khai thác trái phép, từ khi có chính sách DVMTR, nhiều hộ xung phong nhận khoán bảo vệ rừng, đời sống được nâng cao rõ rệt”.

Ông Hồ Đức Kiệu, Trưởng ban Quản lý cộng đồng thôn 3 xã Thượng Nhật, huyện Phú Lộc cho biết: “Năm 2024, Ban quản lý cộng đồng 3 nhận được 116 triệu đồng từ DVMTR, số tiền này giúp các thành viên đầu tư phát triển kinh tế gia đình. Ban quản lý còn có nguồn vốn 20 triệu đồng cho các thành viên vay xoay vòng với lãi suất ưu đãi 0,5%/tháng; nhờ đó, đã giúp cho nhiều hộ gia đình đầu tư phát triển kinh tế, vượt qua khó khăn, nay có cuộc sống ổn định hơn”.

Hướng tới tương lai bền vững

Cùng với DVMTR, ERPA, được thí điểm theo Nghị định 107/2022/NĐ-CP, đang mở ra hướng đi mới. Giai đoạn 2023-2024, tổng số tiền ERPA được Quỹ Trung ương điều phối và lãi tiền gửi đạt 107,48 tỷ đồng; đã có 70 tỷ đồng được chi trả cho hơn 205 nghìn ha rừng của 620 chủ rừng, đạt 85% kế hoạch.

Riêng các cộng đồng trên địa bàn thành phố Huế đã nhận được hơn 20,5 tỷ đồng từ ERPA để bảo vệ hơn 52,6 nghìn ha rừng tự nhiên. Trong đó, hơn 10,5 tỷ đồng hỗ trợ cho hơn 21,6 nghìn ha rừng giao khoán cho cộng đồng và hơn 10 tỷ đồng cho gần 31 nghìn ha rừng tự nhiên do Nhà nước giao quản lý. Nguồn thu này góp phần tăng cường nguồn lực cho quản lý, bảo vệ rừng tự nhiên và cải thiện sinh kế cho người dân.

Để đảm bảo sự minh bạch, công bằng và hiệu quả, công tác giám sát được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, đồng thời, việc ứng dụng công nghệ số như GIS, viễn thám vào quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng được xem là giải pháp đột phá.

Ông Trần Quốc Cảnh, Bí thư Chi bộ, Phó Giám đốc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng thành phố Huế khẳng định: “Đơn vị sẽ tiếp tục phát huy vị thế đi đầu trong ứng dụng công nghệ hiện đại vào chi trả DVMTR và quản lý cơ sở dữ liệu rừng. Việc hợp nhất Sở Nông nghiệp và Tài nguyên và Môi trường sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc kết nối, chia sẻ và quản lý thống nhất cơ sở dữ liệu rừng trong thời gian tới”.

Trong tương lai, việc hình thành và phát triển thị trường Carbon tại Việt Nam được kỳ vọng sẽ tạo thêm nguồn lực tài chính quan trọng và ổn định, không chỉ tăng cường tiềm lực cho ngành lâm nghiệp mà còn là điều kiện để Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng thành phố Huế thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chi trả DVMTR, nâng cao thu nhập và ổn định đời sống cho người làm nghề rừng.

Những kết quả ấn tượng từ chính sách DVMTR và ERPA tại Huế là minh chứng sống động cho thấy sự đúng đắn trong chủ trương xã hội hóa công tác bảo vệ và phát triển rừng của Đảng và Nhà nước, tạo nên sự đồng thuận và hưởng ứng tích cực từ người dân, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội ổn định và bền vững của địa phương.

THUẬN THANH

Nguồn: https://huengaynay.vn/kinh-te/chinh-sach-lam-nghiep-o-hue-huy-dong-hieu-qua-nguon-luc-xa-hoi-va-phat-trien-ben-vung-154232.html