Cú đấm 'ngàn cân' liệu có thật?

Khoa học công nghệ phát triển, việc tập luyện phát triển, đẩy giới hạn của con người đến ngưỡng không thể ngờ được. Một trong những chủ đề được quan tâm nhất, chính là giới hạn của lực đấm.

Võ sĩ Ngannou (trái) nổi tiếng với cú đấm ngàn cân - Ảnh: UFC

Chúng ta vẫn thường có câu cửa miệng "cú đấm ngàn cân". Tất nhiên đó chỉ là cách nói phóng đại. Vậy lực đấm của những người mạnh nhất hành tinh lên đến mức nào?

Trước hết cần phân biệt giữa lực tác động (force) và năng lượng va chạm (kinetic energy). Các nghiên cứu trong y học thể thao cho thấy một võ sĩ trung bình tung cú đấm có lực khoảng 250-400kgf (tương đương 2.500-4.000 newton).

Với những võ sĩ chuyên nghiệp, con số này có thể vượt xa. Theo nghiên cứu của Viện Y học thể thao Mỹ năm 2010, cú đấm knock-out thường cần khoảng 300-400kgf, tức lực tác động lớn hơn nhiều lần so với trọng lượng cơ thể nạn nhân.

Trong boxing, những tay đấm huyền thoại đã thiết lập chuẩn mực cho sức mạnh con người. Mike Tyson - “võ sĩ thép” thập niên 1980 - nổi tiếng với cú đấm hạ gục đối thủ chỉ trong vài giây. 

Một số thử nghiệm không chính thức cho thấy lực đấm của Tyson đạt tới hơn 1.500-1.800 newton, đủ để gây chấn động mạnh lên não. 

Nhưng kỷ lục gây chú ý nhất thuộc về Francis Ngannou, võ sĩ MMA người Cameroon. Năm 2017, Ngannou được ghi nhận trên máy kiểm tra lực tại UFC Performance Institute với cú đấm đạt 129.161 đơn vị của thiết bị PowerKube, được các chuyên gia quy đổi tương đương khoảng 96 ngàn newton lực và hơn 1.000 joule năng lượng va chạm. 

Để dễ hình dung, đó là mức năng lượng bằng một chiếc xe 4 chỗ nặng 1 tấn lao tới ở tốc độ gần 5km/h.

Vậy lực đấm này có thể phá hủy điều gì trong thực tế? Các nghiên cứu về chấn thương sọ não cho thấy hộp sọ người có thể chịu được lực khoảng 1.100 joule trước khi nứt gãy. 

Một cú đấm của những võ sĩ hàng đầu như Ngannou, về lý thuyết, có thể tiệm cận hoặc vượt ngưỡng đó nếu đánh trúng vị trí hiểm. 

Chính vì vậy, không ít trường hợp tử vong đã được ghi nhận trong boxing hoặc các môn võ đối kháng do chấn thương não và gãy xương. 

Tiến sĩ Ed Smith, chuyên gia sinh lý thể thao tại Đại học London, từng nhận xét: “Một cú đấm ở mức siêu hạng không thua gì va chạm giao thông ở tốc độ thấp. Điều khác biệt là nó tập trung năng lượng vào một diện tích rất nhỏ, khiến mức độ tàn phá mô và xương càng nghiêm trọng”.

So sánh theo thời gian, từ Jack Dempsey, Rocky Marciano ở thế kỷ 20 đến Tyson, Deontay Wilder và Ngannou ở thế kỷ 21, lực đấm con người đã đạt đến ngưỡng tiệm cận khả năng sinh học. 

Các chương trình nghiên cứu khoa học thể thao hiện nay cho rằng dù tập luyện hay cải tiến kỹ thuật, cơ thể người vẫn có giới hạn về cơ bắp, dây chằng và tốc độ vận động.

Theo ước tính của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), năng lượng cực đại mà một con người có thể tạo ra trong cú đấm khó vượt qua 1.500 joule.

Mike Tyson cũng nổi tiếng về cú đấm thép - Ảnh: BN

Tuy nhiên điều làm cú đấm trở nên nguy hiểm không chỉ nằm ở con số tuyệt đối, mà còn ở cách năng lượng được truyền tải. 

So sánh dễ hiểu: một cú đấm của Tyson có thể mạnh tương đương việc dùng búa tạ 6kg giáng mạnh xuống một khối gỗ, trong khi cú đấm của Ngannou tiệm cận việc ô tô tông nhẹ vào một vật thể. 

Ở mức này, cú đấm không chỉ có thể làm gãy xương hàm, xương sườn, mà còn đủ sức gây chấn động nội tạng và chấn thương não nghiêm trọng.

Nhìn lại, lực đấm con người vừa phản ánh sức mạnh sinh học, vừa là minh chứng cho sự tiến bộ của khoa học huấn luyện thể thao. 

"Cú đấm ngàn cân" là một cách nói. Cú đấm của Ngannou hay Mike "thép" gần tương đương với việc húc nhẹ một chiếc xe nặng ngàn cân vào cơ thể bạn, hoặc giáng một chiếc búa nặng vài cân vào người bạn. Và đằng nào cũng có thể gây chết người. 

HUY ĐĂNG

Nguồn: https://tuoitre.vn/cu-dam-ngan-can-lieu-co-that-20250923132816079.htm