Đẩy mạnh thực thi pháp luật trong lĩnh vực lâm nghiệp

Những năm qua, Quảng Ninh đặt công tác thực thi pháp luật về bảo vệ, phát triển rừng vào vị trí trọng tâm trong chiến lược phát triển bền vững; qua đó góp phần bảo vệ đa dạng sinh học, vừa ứng phó biến đổi khí hậu và ổn định sinh kế cho người dân.

Tỉnh đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Trung ương, đồng thời ban hành các chính sách địa phương mang tính đặc thù để phù hợp tình hình quản lý rừng trên địa bàn. Mới đây nhất là văn bản số 317/UBND-TC ngày 22/9/2025 của UBND tỉnh gửi các sở, ban, ngành thuộc tỉnh; UBND các xã, phường, đặc khu về “tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng, đấu tranh, ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trên địa bàn”.

Cựu chiến binh xã Đông Ngũ tuần tra bảo vệ rừng ngập mặn trên địa bàn. Ảnh: Hoàng Giang

Công tác hệ thống hóa, rà soát văn bản được chú trọng nhằm phát hiện mâu thuẫn, chồng chéo và kiến nghị sửa đổi, bãi bỏ hoặc ban hành mới kịp thời.

Bên cạnh pháp chế, công tác phổ biến, tập huấn pháp luật được triển khai đồng bộ đến cán bộ quản lý lâm nghiệp, kiểm lâm và cả người dân thông qua việc tổ chức hội nghị, lớp tập huấn và tin bài trên các phương tiện thông tin đại chúng, cổng thông tin điện tử… Nhờ đó, nhận thức về quyền lợi, nghĩa vụ trong quản lý, giao rừng và chuyển mục đích sử dụng rừng từng bước được nâng lên; người dân được hướng dẫn thực hiện các yêu cầu như trồng rừng thay thế khi chuyển mục đích sử dụng rừng, tuân thủ quy hoạch 3 loại rừng…

Nhân lực trong quản lý, bảo vệ rừng cũng được kiện toàn, củng cố. Chi cục Kiểm lâm tỉnh là nòng cốt trong tham mưu, kiểm tra và xử lý vi phạm. Toàn hệ thống có 17 đơn vị cơ sở trực thuộc với tổng biên chế 235 công chức, viên chức. Các đơn vị đã được trang bị phương tiện, dụng cụ, vũ khí theo quy định để phục vụ tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm.

Các lực lượng phường Phương Đông, TP Uông Bí (nay là phường Yên Tử) trồng rừng đầu năm 2025. Ảnh: Huyền Trang (CTV)

Từ năm 2021-2024, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã phát hiện, bắt giữ, lập hồ sơ xử lý 11 vụ vi phạm liên quan chuyển mục đích sử dụng rừng. Cơ quan tố tụng đã khởi tố 41 vụ/33 bị can về tội “Huỷ hoại rừng” và một số vụ về “Vi phạm các quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản”, đảm bảo xử lý hình sự đúng người, đúng tội.

Trong 8 tháng năm 2025, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh khởi tố 1 vụ 3 bị can về tội “Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản” xảy ra tại Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Hoành Bồ; kết luận điều tra, đề nghị truy tố 1 vụ, 5 bị can về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên” xảy ra tại khu vực khoảnh 6, tiểu khu 9 thuộc xã Tràng Lương, TP Đông Triều cũ (nay là xã Bình Khê). Lực lượng Kiểm lâm xác minh 4 vụ có dấu hiệu hủy hoại rừng tại xã Kỳ Thượng, xã Hải Lạng, xã Tiên Yên.

Tỉnh đặt mục tiêu trồng mới 5.000ha rừng gỗ lớn đến cuối năm 2025; tính đến nay đã trồng và bảo vệ được hơn 4.500ha. Cùng với đó, công tác trồng rừng phủ xanh đất trống, đồi núi trọc và phục hồi đất thoái hóa được đẩy mạnh với gần 3,58 triệu cây phân tán được trồng trên toàn tỉnh.

Công nhân Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Tiên Yên trồng cây dổi để phát triển rừng trồng gỗ lớn. Ảnh: Nguyễn Văn Bông (Chi cục Kiểm lâm tỉnh)

Quảng Ninh cũng chú trọng phát triển lâm nghiệp theo chuỗi giá trị cao. Tỉnh cấp chứng chỉ rừng bền vững FSC cho hơn 36.000ha và phê duyệt phương án quản lý rừng bền vững cho nhiều chủ rừng là bước tiến nhằm liên kết sản xuất, bảo tồn và thị trường. 9 tháng năm 2025, diện tích trồng rừng tập trung trên địa bàn đạt 34,840ha; sản lượng khai thác gỗ đạt hơn 1 triệu m³.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thực thi pháp luật trong quản lý, bảo vệ rừng vẫn còn những hạn chế. Công an tỉnh phát hiện tình trạng một số hộ dân lợi dụng lực lượng bảo vệ của doanh nghiệp mỏng, địa bàn hiểm trở, không thường xuyên tuần tra, kiểm soát để thực hiện hành vi phá rừng phòng hộ, rừng sản xuất của doanh nghiệp được UBND tỉnh giao đất; còn hiện tượng lấn chiếm đất rừng đã giao cho các doanh nghiệp.

Điều này đòi hỏi công tác quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm phải liên tục được tăng cường; tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý để phù hợp với thay đổi về quy hoạch đất đai, nhu cầu phát triển hạ tầng, bảo vệ môi trường và bảo tồn đa dạng sinh học trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới.

Thu Nguyệt

Nguồn: https://baoquangninh.vn/day-manh-thuc-thi-phap-luat-trong-linh-vuc-lam-nghiep-3379797.html