Cùng với đờn ca tài tử, nghệ thuật hát bội được tỉnh Vĩnh Long xây dựng thành sản phẩm du lịch độc đáo. Sự kết hợp giữa âm nhạc, điệu bộ, lời ca và không gian văn hóa sông nước tạo nên sức hút du khách và góp phần quảng bá hình ảnh địa phương. Đây là hướng đi tiềm năng, không chỉ góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống mà còn tạo giá trị kinh tế, nâng cao đời sống người dân.
Hát bội phục vụ du khách tại Văn Thánh miếu Vĩnh Long. |
Về Vĩnh Long đốt đuốc xem hát bội
Sau sáp nhập, tỉnh Vĩnh Long mang nhiều lợi thế với không gian liên kết sông nước- văn hóa- biển tạo nên vành đai du lịch đặc trưng miền Tây. Tỉnh đang từng bước cơ cấu lại sản phẩm, dịch vụ du lịch, chuyển từ du lịch “tham quan đơn thuần” sang trải nghiệm, khám phá văn hóa bản địa.
Từ khi Nghị quyết số 01-NQ/TU của Tỉnh ủy Vĩnh Long về phát triển du lịch giai đoạn 2015-2020 và tầm nhìn đến 2030 ra đời, tạo cơ sở vững chắc để phục hồi tiềm năng các giá trị di sản văn hóa phi vật thể gắn liền với phát triển du lịch. Việc giữ gìn và đưa hát bội vào làm sản phẩm du lịch vừa bảo tồn văn hóa truyền thống, vừa là điểm nhấn níu chân du khách trong và ngoài nước khi tìm đến Vĩnh Long.
Thời kỳ hoàng kim của nghệ thuật hát bội, tỉnh Vĩnh Long có nhiều gánh hát bội nổi tiếng một thời: Tân Phước Lập, Đồng Thinh, gánh Bầu Luông (của gia đình nghệ sĩ nhân dân Thành Tôn), Bầu Đây… Có nhiều gia đình 3-4 thế hệ tiếp nối nhau theo nghề hát bội, như gia đình nghệ nhân Ba Biếc, Bầu Răng, Vũ Linh Tâm…
Qua bao thăng trầm, nghệ thuật hát bội bị mai một bởi thiếu người xem và thiếu cả người diễn. Hiện Vĩnh Long chỉ còn duy nhất gánh tuồng cổ Đồng Thinh. Năm 2007, đoàn hát bội Đồng Thinh được chọn đi lưu diễn tại Mỹ tham dự lễ hội Smithsonian tại Washington D.C., với chủ đề “Mekong- Dòng sông kết nối các nền văn hóa”.
Nghệ nhân ưu tú Vũ Linh Tâm chia sẻ: “Có 5 thế hệ kế nghiệp gia đình giữ gìn nghệ thuật hát bội. Gánh hát Đồng Thinh diễn hát bội phục vụ du khách với mỗi chương trình trích đoạn khoảng 20 phút. Hát bội là một nghề khó khi nó là nghệ thuật tổng hợp có tính ước lệ cao với những động tác cách điệu, cách nói lối, ca ngâm đầy âm sắc. Tôi rất mừng là trong thời gian qua, đoàn đã đào tạo truyền nghề hát bội được hơn 30 diễn viên trẻ”.
Bà Phạm Thị Ngọc Trinh- Công ty Du lịch Mekong Travel, cho biết, công ty tổ chức chương trình “Đốt đuốc lá dừa vào đình làng xem hát bội” với nhiều hoạt động như đốt đuốc, đốt đèn măng sông, cúng Thần đình, nghe thuyết minh về đình và nghệ thuật hát bội.
Đây không chỉ là buổi biểu diễn nghệ thuật, đây còn là dịp giao lưu với nghệ nhân, trải nghiệm, học một vài động tác múa hoặc múa phi ngựa, múa đao và chụp ảnh lưu niệm cùng họ. Khách tham gia chương trình được trực tiếp cảm nhận không khí lễ hội làng truyền thống giữa ánh đuốc lung linh, tiếng trống hội vang vọng dưới mái đình cổ và sự gắn kết cộng đồng của người dân bản địa, tạo nên kỷ niệm khó quên về di sản văn hóa Nam Bộ.
Du lịch quảng bá hữu hiệu cho đờn ca tài tử
Đốt đuốc xem hát bội ở đình làng là sản phẩm du lịch được xây dựng tại Vĩnh Long. |
Từ năm 2013, đờn ca tài tử Nam Bộ được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Nắm bắt cơ hội ngàn vàng ấy, nhiều hãng lữ hành, công ty du lịch đã đưa đờn ca tài tử vào khai thác trong các tour, tuyến du lịch.
Chia sẻ về việc ứng dụng đờn ca tài tử vào phát triển du lịch cộng đồng tại Vĩnh Long, ThS Trần Ngọc Trinh- nghiên cứu sinh Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội nói, trong bối cảnh du lịch cộng đồng hướng đến việc khai thác các yếu tố bản địa để thu hút du khách, việc đưa đờn ca tài tử vào các sản phẩm du lịch giúp gia tăng tính độc đáo và hấp dẫn cho điểm đến.
Đờn ca tài tử còn góp phần nâng cao giá trị thương hiệu du lịch của Vĩnh Long nói riêng và khu vực ĐBSCL nói chung. Khi được khai thác hợp lý, loại hình nghệ thuật này có thể trở thành sản phẩm du lịch văn hóa đặc trưng, giúp địa phương cạnh tranh hiệu quả trên thị trường du lịch.
Mô hình “Đốt đèn dầu đi xem đờn ca tài tử” là một trong những điểm sáng nhằm đa dạng hóa sản phẩm du lịch và tạo dấu ấn khác biệt, một số doanh nghiệp lữ hành đã chủ động xây dựng chương trình đờn ca tài tử vào buổi tối. Chương trình này mang đến một không gian hoài niệm, giúp du khách cảm nhận trọn vẹn nét đẹp của đờn ca tài tử trong không gian truyền thống.
Sau bữa tối, mỗi du khách sẽ cầm theo một chiếc đèn dầu, đi qua những con đường làng để thưởng thức đờn ca tài tử trong không gian mộc mạc, ấm cúng. Bên cạnh việc lắng nghe các nghệ nhân biểu diễn, du khách còn có cơ hội giao lưu, tìm hiểu sâu hơn về loại hình nghệ thuật này.
Theo ThS Trần Ngọc Trinh, cần xây dựng các tour du lịch cộng đồng kết hợp đờn ca tài tử, đưa vào chương trình của các công ty lữ hành để quảng bá rộng rãi. Lồng ghép các buổi biểu diễn đờn ca tài tử vào các tuyến du lịch trải nghiệm sông nước, giúp du khách vừa di chuyển vừa thưởng thức nghệ thuật.
Bên cạnh đó, phải đào tạo hướng dẫn viên du lịch có kỹ năng biểu diễn và thuyết minh về đờn ca tài tử nhằm nâng cao chất lượng trải nghiệm của du khách. Hợp tác với các trung tâm văn hóa, nhà hát truyền thống ở ĐBSCL để tổ chức giao lưu nghệ thuật, đưa đờn ca tài tử vào các chương trình du lịch liên tỉnh, từ đó nâng cao sự lan tỏa của loại hình nghệ thuật này.
Theo ông Cao Quốc Dũng- Phó Giám đốc Sở Văn hóa-TT-DL, một trong những nhiệm vụ trọng tâm đến cuối năm 2025 trên lĩnh vực văn hóa là trình UBND tỉnh phê duyệt Đề án Quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản nghệ thuật hát bội tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2025-2030, tầm nhìn đến năm 2040 và triển khai thực hiện Đề án Giữ gìn, phát huy đờn ca tài tử giai đoạn II năm 2025.
Để tiếp tục duy trì đà tăng trưởng, ngành du lịch Vĩnh Long xác định sẽ tăng cường công tác quảng bá xúc tiến, chú trọng phát triển sản phẩm du lịch xanh, du lịch cộng đồng, chuyển đổi số, gắn với thông điệp “an toàn- thân thiện- chất lượng”.
Du lịch là một hình thức quảng bá hữu hiệu giá trị văn hóa cũng như đóng góp tích cực cho việc bảo tồn vốn quý của dân tộc. Điều quan trọng là phải làm thế nào để tận dụng, phát huy hết lợi thế đó, tạo ra các gói sản phẩm du lịch từ di sản để giới thiệu, quảng bá giá trị văn hóa nghệ thuật đến đông đảo du khách trong và ngoài nước.
Bài, ảnh: PHƯƠNG THƯ
Nguồn: https://baovinhlong.com.vn/van-hoa-giai-tri/202508/don-ca-tai-tu-hat-boi-tao-suc-hut-cho-du-lich-vinh-long-25512e5/
Bình luận (0)