Đồng Tháp: Chủ động xây dựng phòng thủ dân sự vững chắc trước thiên tai và biến đổi khí hậu

Trong bối cảnh thiên tai ngày càng diễn biến phức tạp do tác động mạnh mẽ của biến đổi khí hậu, tỉnh Đồng Tháp đã và đang thể hiện quyết tâm cao trong việc củng cố các công tác phòng thủ dân sự, gắn liền với công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn.

(ĐTO) Sự chủ động, linh hoạt và bài bản trong chỉ đạo, điều hành là điểm nhấn rõ nét trong nỗ lực bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân và duy trì ổn định phát triển kinh tế - xã hội.

CHỦ ĐỘNG ỨNG PHÓ, HẠN CHẾ THIỆT HẠI

Những năm qua, công tác phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tại Đồng Tháp được các cấp ủy, chính quyền đặc biệt quan tâm và chỉ đạo đồng bộ. Tỉnh đã ban hành Kế hoạch ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn ngay từ đầu năm, vận hành theo phương châm “bốn tại chỗ” (chỉ huy, lực lượng, phương tiện, hậu cần tại chỗ) và nguyên tắc “ba sẵn sàng” (phòng ngừa chủ động, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và hiệu quả). Những nguyên tắc này đã trở thành xương sống trong tổ chức ứng phó thiên tai của địa phương.

Một cây xanh trên đường Trần Thị Thơm, phường Mỹ Phong, tỉnh Đồng Tháp bị mưa dông làm đổ ngã vào chiều tối ngày 21-7. Ảnh: Ý Phương

Tuy nhiên, diễn biến của thời tiết ngày càng khó lường. Thống kê từ đầu năm 2025 đến nay, toàn tỉnh xảy ra 42 vụ thiên tai và hỏa hoạn, bao gồm 20 vụ lốc xoáy, 3 vụ sạt lở và 19 vụ cháy, gây thiệt hại về tài sản hơn 30 tỷ đồng. Đáng chú ý, ảnh hưởng của bão số 3 (WIPHA) ngày 23-7 vừa qua đã gây hậu quả nặng nề: 305 căn nhà và 3 trường học bị sập, tốc mái, làm 20 người dân bị thương, thiệt hại hàng trăm cây ăn trái, cùng nhiều tuyến đường bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Ngay sau thiên tai, UBND tỉnh đã chỉ đạo Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, các sở, ngành huy động trên 935 lượt cán bộ, chiến sĩ, dân quân và nhân dân tham gia khắc phục hậu quả. Tỉnh cũng đã tiến hành rà soát, kiện toàn Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự theo Nghị định 200/2025/NĐ-CP nhằm đảm bảo tính chủ động và điều hành thông suốt trong mọi tình huống.

CHỦ ĐỘNG TRIỂN KHAI CÁC GIẢI PHÁP

Dù đã có sự chuẩn bị tốt, công tác phòng thủ dân sự và phòng chống thiên tai tại Đồng Tháp vẫn đối diện không ít khó khăn. Thứ nhất, Nghị định số 200/2025/NĐ-CP hướng dẫn Luật Phòng thủ dân sự được ban hành ngày 9-7-2025 nhưng chưa có hiệu lực thi hành ngay, gây khó khăn trong việc kiện toàn tổ chức, phân công nhiệm vụ và xây dựng quy chế hoạt động cho Ban Chỉ huy các cấp. Việc tổ chức lại mô hình chính quyền địa phương 2 cấp theo đề án sáp nhập khiến chức năng, nhiệm vụ giữa các cấp trong ứng phó thiên tai có sự thay đổi, cần thêm thời gian để ổn định tổ chức và phân công cụ thể.

Tại Phiên họp thứ nhất, Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia ngày 24-7, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, trong hoạt động phòng thủ dân sự thì phải tuân thủ nguyên tắc “ba phải”: Phòng thủ từ sớm, từ xa từ khi chưa xảy ra sự cố; ứng phó phải bình tỉnh sáng suốt kịp thời phù hợp an toàn, hiệu quả; khắc phục phải chung tay cơ bản toàn diện, toàn dân và toàn phần.

Ngoài ra, diễn biến thiên tai ngày càng bất thường, với cường độ mạnh và phạm vi rộng. Trong khi đó, tình trạng xây dựng nhà ở, công trình lấn chiếm sông, kinh, rạch vẫn diễn ra, nhu cầu di dời dân cư khỏi vùng sạt lở là rất lớn, nhưng nguồn lực địa phương còn hạn chế cả về quỹ đất lẫn kinh phí.

Kinh phí phòng chống thiên tai và khắc phục hậu quả còn hạn chế; vật tư, trang thiết bị thiếu thốn; chế độ chính sách cho lực lượng ứng phó còn thấp; đội ngũ tại chỗ thiếu về số lượng và chưa được đào tạo chuyên sâu khiến công tác cứu hộ, khắc phục hậu quả gặp nhiều trở ngại.

Lực lượng vũ trang hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả do dông lốc. Ảnh: Ý Phương

Trước thực tế trên, UBND tỉnh Đồng Tháp xác định việc củng cố năng lực phòng thủ dân sự là nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, với 4 nhóm giải pháp chiến lược:

Thứ nhất, UBND tỉnh khẩn trương chỉ đạo Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành sớm kiện toàn, phân công nhiệm vụ các thành viên Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự, xây dựng quy chế hoạt động cụ thể theo Luật Phòng thủ dân sự và Nghị định 200/2025/NĐ-CP. Việc hoàn thiện cơ cấu, cơ chế vận hành sẽ tạo tiền đề vững chắc cho ứng phó kịp thời khi có sự cố.

Hai là, tổ chức hướng dẫn các địa phương kiện toàn bộ máy, cơ quan chuyên trách thực hiện nhiệm vụ phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, đảm bảo phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp hiện nay.

Ba là, tập trung triển khai hiệu quả Nghị quyết 15/NQ-HĐND ngày 1-7-2024 của HĐND tỉnh về các nhiệm vụ, giải pháp giải quyết tình trạng xây dựng nhà ở, công trình lấn chiếm lòng sông, kinh, rạch đến năm 2030. Đây là nhiệm vụ chiến lược để giảm thiểu rủi ro sạt lở, tăng cường không gian thoát lũ, giảm áp lực lên hệ thống hạ tầng.

Bốn là, nghiên cứu, xây dựng và ban hành quy chế hoạt động của quỹ phòng thủ dân sự, đồng thời đề xuất các chế độ chính sách cho lực lượng tham gia ứng phó thiên tai nhằm nâng cao động lực, chất lượng đội ngũ. Đây là tiền đề để xây dựng lực lượng xung kích đủ mạnh, sẵn sàng cơ động và phản ứng nhanh.

C. THẮNG

 

Nguồn: https://baoapbac.vn/xa-hoi/202507/dong-thap-chu-dong-xay-dung-phong-thu-dan-su-vung-chac-truoc-thien-tai-va-bien-doi-khi-hau-1047535/