Đường sắt Việt Nam: Chuyển mình với chiến lược đầu tư đồng bộ hạ tầng và thiết bị

(Chinhphu.vn) - Giai đoạn 2020-2050, Đảng bộ Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã nỗ lực điều hành đạt tăng trưởng ấn tượng trong vận tải khách. Tính riêng hoạt động vận tải, ghi nhận sản lượng hành khách có mức tăng trưởng bình quân năm vượt xa kỳ vọng khi hành khách lên tàu đạt 140,3%.

Trưa 30/4/2025, hai đoàn tàu Thống Nhất SE1 và SE4 xuất phát từ ga Hà Nội và ga Sài Gòn đã gặp nhau tại ga Đà Nẵng, tái hiện khoảnh khắc lịch sử năm 1976

Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (ĐSVN) khóa XII cho biết, trong những năm đầu triển khai Nghị quyết Đại hội XII, đại dịch COVID-19 bùng phát với diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng và kéo dài đến hoạt động sản xuất kinh doanh. Đây là nguyên nhân khách quan, mang tính bất khả kháng, làm giảm hiệu quả thực hiện các chỉ tiêu đã đề ra trong Đại hội.

Vận tải khách tăng trưởng 140%

Trước tình hình đó, Ban Chấp hành Đảng bộ Tổng công ty đã thống nhất điều chỉnh 3 chỉ tiêu sản xuất kinh doanh và 1 chỉ tiêu xây dựng Đảng nhằm bảo đảm tính phù hợp và sát thực tiễn. Sau điều chỉnh, hoạt động sản xuất kinh doanh dần phục hồi.

Hầu hết các khối đã đạt và vượt chỉ tiêu nghị quyết về sản lượng và doanh thu giai đoạn 2021–2025.

-Công ty mẹ – Tổng công ty ĐSVN: tăng 37,3%, vượt 29,3% so với chỉ tiêu.

-Khối vận tải: tăng 13,9%, vượt 3,9%.

-Khối công nghiệp – cơ khí: phục hồi mạnh trong năm 2024–2025, mức bình quân giai đoạn tăng 17,5%, vượt 3,5%.

-Khối quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt: tăng 9,3%, vượt 1,3%.

-Toàn Tổng công ty hợp cộng: tăng trưởng bình quân đạt 11,9%, vượt 3,9%.

-Thu nhập bình quân người lao động tăng 7,6%/năm, vượt 0,6%.

-Tỷ lệ tàu khách đi, đến đúng giờ đạt tiệm cận chỉ tiêu nghị quyết.

-Tai nạn giao thông đường sắt giảm 42,6% so với giai đoạn 2015–2020, vượt 37,6% so với chỉ tiêu đại hội.

-Vận tải hành khách tăng mạnh, hành khách lên tàu đạt 140,3%.

Đổi mới sản phẩm – dịch vụ

Tổng công ty đã phát triển nhiều sản phẩm dịch vụ mới, đặc trưng vùng miền để đáp ứng nhu cầu thị trường và kích cầu du lịch.

Đầu tư các đoàn tàu chất lượng cao như SE19/20, SE21/22, tàu Hoa Phượng Đỏ, tàu di sản Huế – Đà Nẵng, tàu Sjourney xuyên Việt, tàu La Reine Đà Lạt – Trại Mát, tàu Thống Nhất đặc biệt dịp 30/4/2025. Dịch vụ thuê toa xe cộng đồng (charter), toa xe cao cấp The Vietage tuyến Đà Nẵng – Quy Nhơn.

Khai thác tour du lịch trọn gói bằng tàu hỏa đến Huế, Đà Nẵng, Quảng Bình. Khôi phục tàu khách liên vận quốc tế Việt – Trung từ ngày 25/5/2025, sau 5 năm tạm dừng.

Những đổi mới này không chỉ tăng doanh thu mà còn mở rộng tệp khách hàng, góp phần xây dựng thương hiệu Đường sắt Việt Nam gắn liền với di sản, văn hóa và trải nghiệm.

Phát triển vận tải hàng hóa và logistics

Tổng công ty chủ động phối hợp với các địa phương triển khai mô hình "đưa cửa khẩu vào sâu nội địa", tăng sản lượng hàng hóa, giảm chi phí trung gian, thúc đẩy thương mại quốc tế. Một số ga khai thác liên vận quốc tế, triển khai vận tải container nhanh Bắc – Nam, mở rộng kết nối với Trung Quốc và ASEAN. 

Đây là bước đi chiến lược nâng cao năng lực cạnh tranh của vận tải đường sắt trong chuỗi logistics.

Chuyển đổi số – Đổi mới công nghệ

Chuyển đổi số được xác định là động lực quan trọng trong quản trị vận tải. Tổng công ty đã triển khai: Hệ thống cơ báo điện tử giám sát đầu máy; Số hóa các khâu quản trị vận tải hàng hóa, nâng cao khả năng điều hành và tối ưu hóa vận hành; Khai trương sàn giao dịch vận tải hàng hóa điện tử, minh bạch thông tin tàu, hàng và giá cước.

Đặc biệt, hệ thống bán vé điện tử được nâng cấp mạnh mẽ: đặt vé linh hoạt, thanh toán đa nền tảng, đổi trả online, tích hợp ưu đãi và lịch tàu, hợp tác với các đối tác lớn như Vinpearl, Sun World, Momo, VNPay... Các kênh mạng xã hội như Zalo, Facebook, YouTube và Google Maps cũng được tích hợp vào hệ thống bán vé, góp phần xây dựng mô hình "đường sắt thông minh – khách hàng chủ động".

Khối công nghiệp – cơ khí vượt sản lượng 7%

Từ năm 2022 đến nay, khối công nghiệp – cơ khí phục hồi rõ rệt. Các đơn vị lớn như Công ty CP Xe lửa Gia Lâm, Xe lửa Dĩ An, Xí nghiệp Toa xe Hà Nội, Sài Gòn… đã tăng tốc sản xuất, hoàn thành nhiều đơn hàng đóng mới, cải tạo, sửa chữa toa xe – đầu máy.

Giai đoạn 2021–5/2025, khối cơ khí – công nghiệp có sản lượng đạt 121,2%, vượt 7,2%. Doanh thu đạt 117,5%, vượt 3,5% so với chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XII. 

Tổng Công ty đường sắt Việt Nam đặt mục tiêu tăng tỷ lệ nội địa hóa vật tư, phụ tùng lên 50% vào năm 2030, từng bước làm chủ công nghệ sản xuất đầu máy, toa xe

Tăng tỷ lệ nội địa hóa công nghiệp đường sắt lên 50% 

Tổng công ty xác định mục tiêu tiếp tục phát triển theo mô hình tập đoàn, từng bước hoàn thiện đề án tái cơ cấu giai đoạn 2025–2030, tầm nhìn đến 2035. Đồng thời hoàn thiện mô hình quản lý, khai thác, bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia theo hướng thống nhất, hiện đại, hiệu quả.

Tham gia vào các dự án đường sắt mới ngay từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư đến khai thác, vận hành.

Các chỉ tiêu chủ yếu bao gồm tăng trưởng sản xuất kinh doanh năm 2025 đạt từ 8%, các năm sau tăng hai con số. Bảo toàn và phát triển vốn Nhà nước, bảo đảm thu nhập, việc làm ổn định cho người lao động.

Giá trị sản lượng, doanh thu toàn Tổng công ty giai đoạn 2026–2030 tăng từ 10%/năm trở lên. Năng suất lao động tăng 5%/năm, thu nhập bình quân tăng từ 7%/năm trở lên.

Công ty mẹ – Tổng công ty ĐSVN có sản lượng và doanh thu tăng từ 10%/năm; hoàn thành nghĩa vụ ngân sách.

Kinh doanh vận tải tăng trưởng 10%/năm, phát triển tối thiểu 2 sản phẩm vận tải mới, chất lượng cao.

Về khoa học – công nghệ và chuyển đổi số, Tổng Công ty ĐSVN phấn đấu 100% đơn vị hoàn thành mục tiêu phát triển khoa học, đổi mới sáng tạo.

Đạt mức độ chuyển đổi số toàn diện trong 80% hoạt động sản xuất kinh doanh vào năm 2030. Trở thành doanh nghiệp đầu ngành về ứng dụng công nghệ.

Về công nghiệp – cơ khí, phấn đấu tăng tỷ lệ nội địa hóa vật tư, phụ tùng lên 50% vào năm 2030. Làm chủ công nghệ sản xuất đầu máy, toa xe. Chuẩn bị năng lực phục vụ đường sắt tốc độ cao.

Phan Trang

Nguồn: https://baochinhphu.vn/duong-sat-viet-nam-chuyen-minh-voi-chien-luoc-dau-tu-dong-bo-ha-tang-va-thiet-bi-102250806202037855.htm