Gác nghề bác sỹ, vợ chồng trẻ Gia Lai về dựng nhà kính trồng chanh dây tím mọng, hái quanh năm

Từ bác sĩ đến "nữ nông dân 4.0"

Trước khi gắn bó với cây chanh dây, chị Lê Thị Bảo Trâm là một bác sĩ. Xuất phát từ mong muốn tìm hướng đi bền vững hơn trong nông nghiệp, hai vợ chồng chị bắt tay vào trồng chanh dây.

Chị Lê Thị Bảo Trâm - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao 360 (xã Trang, huyện Đak Đoa, tỉnh Gia Lai). 

Chị Trâm chia sẻ, từ năm 2016, vợ chồng chị bắt đầu trồng chanh dây ngoài trời theo cách thông thường. Tuy nhiên, mô hình này nhanh chóng bộc lộ hạn chế khi gặp sâu bệnh, ảnh hưởng của thời tiết và đầu ra bấp bênh.

Sau một thời gian học hỏi, chị Trâm quyết định thay đổi phương pháp canh tác. Đến năm 2018, chị Trâm mạnh dạn đưa cây chanh dây vào trồng trong nhà kính. 

Ban đầu, vợ chồng chị thử nghiệm trên diện tích 140m2, một quyết định khiến gia đình chị phản đối và nhiều người không tin sẽ thành công.

Thời gian đầu, chị nhập giống chanh dây từ Đài Loan, nhưng giống không đạt được chất lượng như kỳ vọng, cây phát triển không đồng đều, năng suất thấp. Sau chọn lọc, chị chỉ giữ lại được 5 cây giống tốt nhất để nhân giống và tiếp tục canh tác đến nay.

Trồng trong nhà kính giúp cây chanh dây hạn chế sâu bệnh, duy trì được độ ẩm giúp cây sinh trưởng và phát triển, cho ra năng suất cao hơn nhiều so với canh tác thông thường.

"Khi bắt đầu làm nhà kính, mọi thứ đều mới mẻ. Vợ chồng tôi phải tự tìm hiểu, nghiên cứu từ cách trồng đến vận hành hệ thống công nghệ. Thậm chí, chồng tôi còn tự chế tạo máy móc, còn tôi thì học lập trình để điều khiển chúng", chị Trâm chia sẻ.

Sau hai năm kiên trì, những quả chanh dây đầu tiên đạt chất lượng cao ra đời, mở ra hướng đi đầy triển vọng. Khi mô hình phát triển ổn định, vợ chồng chị quyết định mở rộng quy mô, thành lập hợp tác xã (HTX).

Ứng dụng công nghệ cao

Hiện tại, HTX Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao 360 gồm 7 thành viên (xã Trang, huyện Đak Đoa, tỉnh Gia Lai) có tổng diện tích hơn 1ha với hai khu vực: Vườn đầu dòng và vườn sản xuất chanh dây xuất khẩu. 

Trong đó, vườn đầu dòng chuyên làm cây giống, thí nghiệm, còn vườn sản xuất cung cấp trái chanh dây đạt chuẩn cho thị trường quốc tế.

Thành viên HTX đang phun sương rửa sạch bụi trên lá, giúp lá quang hợp tốt hơn.

Hệ thống nhà kính được trang bị máy phun sương giảm nhiệt, máy điều phối dinh dưỡng, hệ thống tưới nhỏ giọt – tất cả đều do vợ chồng chị tự nghiên cứu và chế tạo. Nhờ đó, chanh dây được chăm sóc theo quy trình khép kín, hạn chế sâu bệnh mà không cần dùng thuốc bảo vệ thực vật, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của châu Âu.

"Muốn thành công phải hiểu cây cần gì. Khi trời nắng phải chăm khác, trời mưa phải chăm khác. Trồng trong nhà kính không đơn giản, cần theo dõi từng thay đổi nhỏ của cây để kịp thời điều chỉnh", chị Trâm nhấn mạnh.

So với mô hình trồng chanh dây ngoài trời, việc đầu tư nhà kính có chi phí cao hơn, khoảng 400 triệu đồng/sào (chưa tính máy móc). Nhưng bù lại có thể thu hoạch được quanh năm, tránh được tác động của thời tiết, đặc biệt có thể thu hoạch cả trong mùa mưa, khi chất lượng quả còn tốt hơn mùa nắng.

Chị Trâm cho biết, để đưa cây chanh dây vào trồng có thể sinh trưởng và phát triển tốt, có năng suất cao, phải mất từ 1,5 - 2 năm để cải tạo thổ nhưỡng.

Hệ thống tưới nước tự động được lắp đặt trong nhà kính trồng chanh dây.

Việc trồng chanh dây trong nhà kính có nhiều lợi thế hơn so với ngoài trời. Trồng trong nhà kính giúp hạn chế sâu bệnh xâm nhập, kiểm soát và duy trì độ ẩm ổn định sự sinh trưởng cho cây. Cùng với đó có thể dễ dàng xử lý vấn đề khi cây chanh dây gặp phải.

Đặc biệt, so với cây chanh dây trồng ngoài trời, khi trồng trong nhà kính có thể kéo dài thời gian khai thác cây chanh dây đến 2 năm mới phải thay thế.

Hiện giá chanh dây do HTX sản xuất được một doanh nghiệp tại TP. Hồ Chí Minh thu mua với mức giá từ 30.000 - 60.000 đồng/kg. Nhờ vào chất lượng ổn định và đạt chuẩn xuất khẩu, chanh dây nhà kính luôn có đầu ra ổn định, mang lại nguồn thu nhập bền vững cho HTX.

Với sản lượng 8 tấn/sào, chanh dây của HTX hiện được xuất khẩu sang Thụy Sĩ, Hà Lan, đáp ứng tiêu chuẩn về độ đồng đều về màu sắc của quả, kích thước 9-12 quả/kg và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, HTX cũng cung cấp giống chanh dây chất lượng cao cho nông dân có nhu cầu.

Chị Lê Thị Bảo Trâm, Giám đốc HTX Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao 360 cho biết, HTX đặt mục tiêu mở rộng diện tích canh tác nhằm đảm bảo sản lượng đủ để xuất khẩu trực tiếp thay vì phải bán qua một đơn vị trung gian. Do đó, giá trị sản phẩm chắc chắn sẽ cao hơn rất nhiều.