Trương Minh Kiệt (phải) "khoe" về hiệu quả của vườn rau thủy canh

Từ giấc mơ làm nông nghiệp sạch

Cái nắng trưa gay gắt của vùng đồi núi dường như dịu hẳn bởi khu vườn gần 2.000m2 giữa thôn Ka Tư, bao gồm một khu vực trồng rau thủy canh với tiếng nước chảy róc rách trên giàn; khu vực kia là dưa lưới hoàng kim trong nhà kính. Trước sự thán phục của khách, anh Võ Minh Trí, Bí thư Xã đoàn Hương Phú giới thiệu: “Chủ nhân của khu vườn này đang là sinh viên Trường Đại học Nông Lâm - Đại học Huế. Trương Minh Kiệt là điển hình tiêu biểu trong thanh niên nông thôn lập nghiệp. Kiệt không chỉ ham tìm tòi học hỏi, ứng dụng hiệu quả công nghệ cao trong nông nghiệp, mà còn có ý thức cộng đồng; là người trẻ lan tỏa tinh thần làm nông nghiệp xanh tại địa phương”.

Vừa lúc đó, Trương Minh Kiệt cùng nụ cười tươi rói trên gương mặt rám nắng, từ những luống dưa lưới đi ra, trên tay là những trái dưa mọng nước. Chàng trai trẻ mời khách thưởng thức vị ngọt ngào trái chín ngay tại vườn, vừa chia sẻ về những ấp ủ, khát khao, những nỗ lực và thành quả ban đầu đầy hứa hẹn.

Năm 2019, khi mới 17 tuổi, Kiệt cùng ba mình - người đã có nhiều năm gắn bó với ruộng vườn ở Đà Lạt tình cờ xem một phóng sự truyền hình về mô hình trồng rau thủy canh. Nhận thấy đây là phương pháp ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp, với những ưu điểm nổi bật về năng suất, chất lượng và an toàn thực phẩm, do tối ưu hóa việc sử dụng đất và nước, giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, Kiệt nung nấu giấc mơ làm nông nghiệp sạch bền vững. Để biến ước mơ thành hiện thực, chàng trai trẻ cùng cha bắt tay thử nghiệm. 

“Lúc đầu, hai cha con tận dụng ống tre, khoan lỗ rồi phủ nilon lên, tạo thành giàn thủy canh thủ công để trồng thử. Có lứa rau chưa kịp lớn đã héo úa, có lứa rau xanh tốt nhưng ăn vào lại đắng ngắt, không ngon như mong đợi. Cứ thế, hết lần này đến lần khác, thất bại rồi làm lại, phải hơn chục lần thử đi thử lại mới có được thành quả như hôm nay”, chàng thanh niên “Gen Z” nhớ lại.

Bước ngoặt đến khi Kiệt đỗ vào Khoa Nông học, Trường Đại học Nông Lâm. Ở giảng đường, may mắn đối với Kiệt là được Thạc sĩ Nguyễn Văn Quy, một người thầy tận tậm, cũng là chủ nhân mô hình trồng dưa lưới hiệu quả, trực tiếp hướng dẫn. Từ những buổi thực hành ngoài vườn đến các giờ thảo luận chuyên sâu trên lớp đã giúp Kiệt có cái nhìn khác hơn về làm nông nghiệp. Đó không còn là công việc “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”, mà còn là lĩnh vực khoa học đầy sáng tạo và đổi mới không ngừng. Chính thầy Quy đã truyền cho Kiệt niềm đam mê cháy bỏng về nông nghiệp sạch. Nhờ vậy, những bài học dần bước ra khỏi trang vở, đi vào từng luống đất, hàng cây bên vườn nhà. Niềm đam mê với nông nghiệp xanh tưởng chừng xa vời, dần đã có hình hài qua từng mùa vụ Kiệt gieo trồng.

Hiện tại, khu vườn nhà Kiệt có hai mô hình chính: Khoảng 400m2 được trồng rau thủy canh và hơn 1.500m2 trồng dưa lưới hoàng kim - cũng là mô hình trồng dưa hoàng kim đầu tiên tại vùng núi Nam Đông (cũ). Kiệt chọn cách trồng dưa trong nhà kính để hạn chế tác động của thời tiết và sâu bệnh. Mỗi năm, vườn cho thu hoạch từ 2 -3 vụ, mỗi vụ kéo dài khoảng 3 tháng, mang lại doanh thu trung bình khoảng 200 triệu đồng. Kiệt đang thực hiện thủ tục đăng ký tem truy xuất nguồn gốc, để đưa dưa lưới vào thị trường Đà Nẵng.

Vào vụ cuối đông, trong khu nhà kính ấy còn rực rỡ sắc hoa cúc, hoa đồng tiền chuẩn bị cho dịp tết. Thỉnh thoảng, Kiệt còn xen canh thêm cà chua, ớt cho vườn thêm phong phú. Mảng hoa chủ yếu do ba Kiệt đảm nhận. Sự kết hợp kinh nghiệm và sáng tạo đã khiến khu vườn tràn sức sống, đổi mới, hiệu quả hơn qua từng mùa vụ.

Với mô hình rau thủy canh, Kiệt tập trung vào các loại rau quen thuộc như xà lách, rau muống, cải xanh, rau bạc hà… trồng theo mùa vụ. Chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống thủy canh khá cao, nhưng bù lại quá trình vận hành tỷ lệ khấu hao rất thấp, chi phí bảo trì không đáng kể.

“Ưu điểm lớn nhất là tiết kiệm được sức lao động nhờ hệ thống tự động hóa. Trồng trên đất, sau mỗi vụ rau phải tốn công cải tạo đất rất vất vả còn thủy canh chỉ cần rửa máng, hôm sau có thể gieo trồng lứa mới liền”, Kiệt lại nở nụ cười khi giới thiệu những khóm rau bạc hà xanh mướt trên giàn trồng.

Mỗi vụ rau thủy canh tại vườn của Kiệt cho doanh thu gấp đôi so với trồng trên đất. Rau thủy canh có giá cao hơn so với rau trồng truyền thống nhưng được người tiêu dùng ưa chuộng bởi độ tươi ngon cũng như chất lượng sạch. Ngoài cung cấp ở chợ truyền thống, rau thủy canh do Kiệt trồng đã có mặt ở khu du lịch YesHue Eco, các nhà hàng tiệc cưới trong vùng…

Lan tỏa mô hình nông nghiệp xanh

Ngoài sản xuất, Kiệt còn chuyển giao thành công mô hình trồng rau thủy canh cho nhiều hộ gia đình và các HTX, như HTX Thủy Tân, HTX Thủy Châu (TX. Hương Thủy). Đặc biệt, mô hình trồng dưa lưới hoàng kim trong nhà kính tại Công ty TNHH MTV Quỳnh Hương (Quảng Điền) do Kiệt trực tiếp hướng dẫn và chuyển giao công nghệ, hiện là một trong những mô hình thành công nhất tại địa phương.

Là gương mặt trẻ đi đầu trong phong trào chuyển đổi nông nghiệp công nghệ cao tại địa phương, mô hình của Kiệt luôn được nhiều người dân trong khu vực đến học tập, trao đổi kinh nghiệm. “Kiệt rất nhiệt tình khi chia sẻ kinh nghiệm làm nông nghiệp xanh cho bà con, cùng nhau thay đổi cách làm nông nghiệp hiện đại, đưa kinh tế hộ gia đình phát triển hơn. Những thành công bước đầu của Kiệt đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều bạn trẻ đang chọn con đường khởi nghiệp nông nghiệp xanh”, Bí thư Xã đoàn Hương Phú, anh Võ Minh Trí cho biết.

Mô hình của Kiệt từng được UBND tỉnh (nay là TP. Huế) và Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tặng bằng khen vì đã có đóng góp tích cực trong phát triển kinh tế nông thôn. Kiệt còn là đoàn viên tiêu biểu trong tham gia các hoạt động xã hội, đặc biệt trong hỗ trợ các hộ khó khăn tiếp cận kỹ thuật nông nghiệp mới.

Bài, ảnh: Hà Lê - Quỳnh Anh

Nguồn: https://huengaynay.vn/kinh-te/gen-z-khoi-nghiep-tu-nong-nghiep-xanh-154534.html