Giá vé máy bay tăng vọt ở châu Á - Thái Bình Dương và Trung Đông

VTV.vn - Giá vé máy bay tại châu Á - Thái Bình Dương và Trung Đông tăng mạnh do lạm phát và cạnh tranh giữa các hãng hàng không, trong khi phí sân bay chỉ tác động không đáng kể.

Thị trường hàng không tại hai khu vực năng động bậc nhất thế giới là châu Á - Thái Bình Dương và Trung Đông đang chứng kiến một sự thay đổi mang tính cấu trúc. Trái ngược hoàn toàn với giai đoạn 2014 - 2019 khi giá vé liên tục giảm, kỷ nguyên hậu đại dịch lại ghi nhận một mặt bằng giá mới cao hơn đáng kể.

Giá vé máy bay ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Trung Đông đang có xu hướng tăng vọt.

Theo Báo cáo Xu hướng Giá vé Máy bay năm 2025 do ACI công bố, từ nửa đầu năm 2019 đến nay, giá vé trung bình tại châu Á - Thái Bình Dương đã tăng khoảng 8%, trong khi con số này ở Trung Đông lên tới 15%. Sự gia tăng này đặt ra câu hỏi lớn về các yếu tố đang định hình lại chi phí di chuyển bằng đường hàng không.

Lạm phát và sụt giảm cạnh tranh - "Cặp đôi" đẩy giá vé

Báo cáo của ACI đã bóc tách và chỉ ra hai nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng leo thang giá vé. Thứ nhất là áp lực lạm phát kéo dài, khiến mọi chi phí vận hành của các hãng hàng không, từ nhiên liệu, bảo dưỡng máy bay đến lương nhân công, đều tăng mạnh.

Yếu tố thứ hai, và có lẽ còn quan trọng hơn, là sự suy giảm mức độ cạnh tranh trên thị trường. Giai đoạn đại dịch đầy biến động đã chứng kiến sự sụt giảm đáng kể về số lượng các hãng hàng không, đặc biệt là các hãng nhỏ và vừa tại khu vực Đông Nam Á và châu Đại Dương. Nhiều hãng đã phải thu hẹp quy mô, rút khỏi các đường bay hoặc thậm chí phá sản. Khi "miếng bánh" thị phần bị chia lại cho ít người chơi hơn, năng lực cung ứng giảm sút, các hãng lớn có nhiều quyền lực hơn trong việc định giá, và kết quả tất yếu là giá vé bị đẩy lên cao.

Ông Stefano Baronci, Tổng Giám đốc ACI khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Trung Đông

Thực tế cho thấy, các tuyến bay có mức độ cạnh tranh thấp ghi nhận mức tăng giá trung bình cao hơn tới 13% so với mặt bằng chung.

Ông Stefano Baronci, Tổng Giám đốc ACI khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Trung Đông, đã khẳng định rõ: "Sự thay đổi giá vé máy bay phần lớn được quyết định bởi lạm phát và cạnh tranh của các hãng hàng không. Đây là hai yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát của các sân bay."

Sự phân hóa sâu sắc giữa các thị trường

Tác động của việc tăng giá vé không đồng đều trên toàn khu vực. Đông Nam Á và châu Đại Dương là hai nơi cảm nhận rõ rệt nhất, với mức tăng giá lần lượt là 20% và 30% so với trước đại dịch. Châu Đại Dương hiện giữ vị trí là thị trường hàng không có giá vé đắt đỏ nhất thế giới.

Tác động của việc tăng giá vé không đồng đều trên toàn khu vực.

Ngược lại, hai "gã khổng lồ" là Trung Quốc và Ấn Độ lại là những ngoại lệ đáng chú ý. Nhờ quy mô thị trường nội địa khổng lồ, tần suất bay dày đặc và sự cạnh tranh khốc liệt giữa nhiều hãng hàng không, giá vé tại hai quốc gia này vẫn duy trì ở mức thấp hơn đáng kể so với trung bình khu vực.

Tại Trung Đông, mức tăng 15% đã đảo ngược hoàn toàn xu hướng giảm 9% của giai đoạn 2014-2019. Sự thống trị của một vài hãng hàng không lớn như Emirates, Qatar Airways và Etihad Airways, dù giúp khu vực này giữ vững vị thế trung tâm trung chuyển toàn cầu, nhưng cũng làm giảm mức độ cạnh tranh thực chất, góp phần giữ giá vé ở mức cao khi nhu cầu du lịch bùng nổ trở lại.

Giải mã vai trò thực sự của phí sân bay

Một trong những phát hiện quan trọng nhất của báo cáo là việc làm rõ vai trò của phí sân bay. Trái với nhận định phổ biến, phí sân bay không phải là nguyên nhân chính khiến giá vé tăng phi mã. Dữ liệu của ACI cho thấy, trong khi giá vé tăng từ 9% đến 28% ở nhiều nơi, thì tổng các loại phí tại sân bay (bao gồm cả thuế của chính phủ) chỉ tăng ở mức thấp hơn chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Thậm chí, ở nhiều thị trường, phí sân bay đã giảm nhưng giá vé vẫn tiếp tục tăng.

Ông Stefano Baronci nhận định thêm: "Nghiên cứu này chứng minh rằng việc giảm phí sân bay không đồng nghĩa với việc giảm giá vé. Ngược lại, điều đó có thể hạn chế khả năng đầu tư vào công nghệ, cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của sân bay những yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng dịch vụ."

Hướng đi nào cho tương lai?

Từ những phân tích trên, ACI cho rằng các nhà hoạch định chính sách cần thay đổi cách tiếp cận. Thay vì can thiệp vào mức phí sân bay, giải pháp bền vững để kiểm soát giá vé là thúc đẩy một môi trường cạnh tranh lành mạnh. Các biện pháp như tự do hóa thị trường, "mở cửa bầu trời", tạo điều kiện cho các hãng hàng không mới gia nhập, và phân bổ slot bay một cách minh bạch, hiệu quả sẽ mang lại lợi ích trực tiếp cho người tiêu dùng.

Trong ngắn hạn, triển vọng giá vé giảm là rất khó xảy ra khi các áp lực về chi phí vẫn còn hiện hữu. Tuy nhiên, trong dài hạn, một thị trường hàng không cởi mở và cạnh tranh hơn sẽ là chìa khóa để bình ổn giá vé, thúc đẩy sự đổi mới và đảm bảo sự phát triển bền vững cho toàn ngành.

Nguồn: https://vtv.vn/gia-ve-may-bay-tang-vot-o-chau-a-thai-binh-duong-va-trung-dong-100251015154226888.htm