Giải mã hiện tượng “ma trơi” từng khiến nhiều người rùng mình trong đêm
Các chuyên gia khoa học tiết lộ nguyên nhân thực sự gây nên “ma trơi” - những tia sáng bí ẩn từng bị cho là siêu nhiên, nay đã có lời giải hợp lý.
Báo Khoa học và Đời sống•10/10/2025
Hàng trăm năm qua, giới nghiên cứu nỗ lực giải mã hiện tượng "ma trơi" bí ẩn. Theo lời kể của các nhân chứng, những ngọn lửa xanh thỉnh thoảng xuất hiện trên các đầm lầy, nghĩa trang trong đêm tối. Ảnh: Picture Art Collection via Alamy.
Theo một số giai thoại dân gian, hiện tượng "ma trơi" kỳ bí được cho là do linh hồn của những đứa trẻ gây ra và ánh sáng ma quái đó nhằm đánh lạc hướng người đi đường. Ảnh: Richard N. Zare.
Trước sự việc bí ẩn này, các nhà khoa học từ lâu đã nghi ngờ rằng, hiện tượng "ma trơi" xuất phát từ phản ứng hóa học trong khí mê-tan được giải phóng từ vật chất hữu cơ đang phân hủy. Tuy nhiên, họ chưa thể giải thích khí mê-tan bắt lửa như thế nào. Ảnh: Science & Society Picture Library/Getty Images.
Nghiên cứu mới được đăng trên tạp chí PNAS lý giải hiện tượng "ma trơi" bí ẩn xuất hiện khi các “tia sét siêu nhỏ" lóe lên giữa các bong bóng khí mê-tan tích điện. Khi nhiều bong bóng khí mê-tan bị oxy hóa và kết hợp lại, chúng tạo ra ánh sáng kỳ lạ mà dân gian gọi là hiện tượng "ma trơi". Ảnh: en.futuroprossimo.it.
“Đây thực sự là một bước tiến thú vị. Nó hé lộ cơ chế khởi đầu các phản ứng hóa học”, James Anderson, nhà hóa học tại Đại học Harvard cho biết. Ông cho hay sức mạnh kích hoạt phản ứng của các bong bóng khí mê-tan siêu nhỏ cũng có thể giúp giải thích cách các phân tử sinh học thiết yếu hình thành trước khi sự sống xuất hiện. Ảnh: en.futuroprossimo.it.
Trong những năm gần đây, Richard Zare - nhà hóa học tại Đại học Stanford và các đồng nghiệp đã nghiên cứu cách các bong bóng nhỏ, chỉ có kích thước từ nanomet đến micromet, có thể tạo ra điện trường mạnh, mở đầu cho phản ứng hóa học. Ảnh: en.futuroprossimo.it.
Theo Tiến sĩ Zare, một nghịch lý là lửa bị nước dập tắt nhưng những giọt nước nhỏ có thể tạo ra lửa. Ảnh: woodlarking.
Thông qua sử dụng máy quay tốc độ cao, với tốc độ 24.000 khung hình/giây, Tiến sĩ Zare và các cộng sự đã ghi lại những tia điện chạy qua giữa bề mặt của các bong bóng tích điện nhỏ. Khi các bong bóng tích điện trái dấu kết hợp với nhau, các electron nhảy từ bề mặt tích điện âm sang bề mặt tích điện dương và tạo ra tia lửa điện. Ảnh: unbound-reality.fandom.com.
Trong nghiên cứu trước đây, Tiến sĩ Zare và các nhà nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng, những giọt nước tích điện có đường kính từ 1 micron - 20 micron, nhỏ hơn chiều rộng của một sợi tóc người, có thể tạo ra tia sét cực nhỏ nhưng đủ mạnh để hình thành các phân tử hữu cơ. Ảnh: Karen B. Jones.
Khí đầm lầy chứa khoảng 2/3 khí mê-tan và khi chúng phản ứng với oxy, mê-tan bị oxy hóa sẽ phát sáng màu xanh tím. Tuy nhiên, mê-tan không tự bốc cháy khi có oxy. Nghiên cứu mới chỉ ra hiện tượng “ma trơi” xuất hiện nhờ các tia sét nhỏ giữa các bong bóng mê-tan tích điện trong nước. Ảnh: halloweenartistbazaar.com.
Mời độc giả xem video: Đằng sau thành công của các nhà khoa học. Nguồn: VTV24.
Bình luận (0)