Đưa công nghệ về bản

Cùng BĐBP tỉnh Lai Châu đi thăm, tặng quà các gia đình ở khu vực biên giới được bàn giao nhà mới, chúng tôi thấy ngoài những vật dụng sinh hoạt thiết yếu như chăn, màn, soong, nồi... BĐBP còn tặng một số gia đình điện thoại thông minh. Đồng hành với BĐBP tỉnh, Viettel Lai Châu cử cán bộ, nhân viên cùng tham gia để trao tặng thẻ sim.

Cầm chiếc điện thoại vừa được Đại tá Nguyễn Văn Hưng, Phó chính ủy Bộ CHQS kiêm Chính ủy Ban chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu trao tặng, chị Chẻo Tả Mẩy (35 tuổi, người dân tộc Dao) ở bản Nhóm 2, xã Sì Lở Lầu được cán bộ Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải cùng nhân viên Viettel Lai Châu hướng dẫn cài đặt thẻ sim, đăng ký thông tin cá nhân và cài đặt một số ứng dụng thiết yếu, như: VNeID, Zalo... sau đó yêu cầu chị Mẩy trực tiếp thao tác sử dụng để nhớ và ghi số điện thoại, mật khẩu của các ứng dụng vào tờ giấy, phòng lúc quên.

Thượng tá Trương Minh Đức, Phó chỉ huy trưởng Bộ CHQS kiêm Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu chia sẻ: "Muốn "xóa mù số" cho bà con thì chỉ hướng dẫn bà con thôi chưa đủ mà phải có thiết bị số để bà con dùng. Vì thế, Ban chỉ huy BĐBP tỉnh xác định, phải đưa công nghệ về bản để bà con được tiếp cận với công nghệ, từ đó mới có thể dùng các ứng dụng số".

Đồn Biên phòng Dào San tổ chức tuyên truyền về chuyển đổi số và hướng dẫn cán bộ, nhân dân các bản ở xã Dào San cài đặt các ứng dụng. 

Đúng như anh Đức nói, tại vùng cao biên giới, đời sống nhân dân còn rất nhiều khó khăn. Đối với nhiều gia đình, khi cái ăn, cái mặc còn thiếu thốn thì để sở hữu một chiếc điện thoại thông minh là rất khó. Theo kết quả khảo sát do BĐBP tỉnh Lai Châu phối hợp cùng chính quyền địa phương thực hiện thì địa bàn biên giới của tỉnh có khoảng 3.000 hộ chưa có điện thoại thông minh; 4 bản sóng điện thoại, 3G, 4G yếu, không ổn định; 3 bản chưa có sóng điện thoại, 3G, 4G.

Để giúp đồng bào "xóa mù" về công nghệ, từ khi phát động Phong trào “Bình dân học vụ số” (ngày 31-5-2025) đến giữa tháng 8-2025, Ban chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu đã tặng đồng bào 35 chiếc điện thoại thông minh (trị giá 2 triệu đồng/chiếc) và đặt mục tiêu sẽ tặng đồng bào khu vực biên giới ít nhất 200 chiếc... Nguồn kinh phí để thực hiện từ sự đóng góp của cán bộ, nhân viên BĐBP tỉnh và vận động các “mạnh thường quân” ủng hộ. Đồng hành với BĐBP tỉnh, Viettel Lai Châu cũng cam kết tặng kèm thẻ sim và miễn phí gói cước 4G trong 3 năm; đồng thời nâng cấp hạ tầng viễn thông để nâng cao chất lượng sử dụng dịch vụ 4G của Viettel.

Mặc dù số điện thoại thông minh BĐBP tỉnh Lai Châu tặng bà con "chưa thấm vào đâu", nhưng kỳ vọng từ đó sẽ lan tỏa đến các cấp, các ngành để có nhiều hơn nữa những thiết bị số cơ bản, giúp "xóa mù số" trong đồng bào; bà con có điều kiện tiếp cận thông tin, nâng cao nhận thức, thiết thực phát triển kinh tế-xã hội, đồng thời giúp địa phương chuyển đổi số hiệu quả.

Cán bộ Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải đến chợ Sì Choang, xã Sì Lở Lầu hướng dẫn đồng bào sử dụng điện thoại thông minh. Ảnh: ĐỨC DUẨN 


 Lãnh đạo Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu tặng đồng bào xã Sì Lở Lầu điện thoại thông minh. Ảnh: ĐỨC HIẾU


"Xóa mù số" bằng mô hình sáng tạo, hiệu quả

Mù Cả là xã biên giới gần như xa nhất của tỉnh Lai Châu, từ trung tâm tỉnh vào đến xã hơn 200km. Đồn Biên phòng Mù Cả quản lý địa bàn xã Mù Cả với 8 bản, dân số chưa đến 3.300 người nhưng diện tích gần 400km2, có hơn 5,6km đường biên giới. Mặc dù địa bàn rộng, giao thông, đi lại khó khăn, nhưng từ đầu tháng 6-2025 đến nay, đều đặn hằng tuần, Tổ “Thầy giáo quân hàm xanh-Đẩy nhanh chuyển đổi số” của Đồn Biên phòng Mù Cả gồm 5 cán bộ trẻ am hiểu về công nghệ có thêm nhiệm vụ đến các bản để tuyên truyền, “xóa mù số” và hướng dẫn đồng bào chuyển đổi số.

Thiếu tá Nguyễn Văn Phấn, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Mù Cả giới thiệu: Thực hiện chỉ đạo của Ban chỉ huy BĐBP tỉnh, chúng tôi thành lập Tổ “Thầy giáo quân hàm xanh-Đẩy nhanh chuyển đổi số” do đồng chí Chính trị viên phó của Đồn phụ trách. Hằng ngày, trong quá trình giúp dân xóa nhà tạm, nhà dột nát, lúc nghỉ giải lao thì anh em tranh thủ phổ cập kiến thức số cho bà con như hướng dẫn sử dụng điện thoại thông minh và các dịch vụ công trực tuyến trên phần mềm VNeID... Hằng tuần, vào buổi tối, tổ phối hợp với lực lượng công an và Đoàn thanh niên xã đến các bản tuyên truyền về chuyển đổi số, tập trung vào các nội dung: Lợi ích của chuyển đổi số và các ứng dụng số; hướng dẫn sử dụng điện thoại thông minh, sử dụng VNeID và hòm thư điện tử ẩn danh tố giác tội phạm; cách sử dụng mạng xã hội an toàn (như: Nhận diện các trang mạng xã hội chính thống, cảnh giác với các chiêu trò lừa đảo trên mạng xã hội, cách mua bán hàng online an toàn, định hướng cho bà con chắt lọc thông tin chính thống trên internet, không đưa thông tin sai sự thật, thông tin chưa được kiểm chứng lên mạng xã hội)...

Được biết, mô hình Tổ “Thầy giáo quân hàm xanh-Đẩy nhanh chuyển đổi số” khởi phát từ Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải. Tháng 2-2025, Đồn triển khai mô hình này nhằm nâng cao hiệu quả tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho đồng bào. Thiếu tá Phạm Minh Trí, Chính trị viên Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải cho biết: Tổ gồm 4 đồng chí cán bộ trẻ có nhiệt huyết, am hiểu về công nghệ, phân công nhau phụ trách từng việc cụ thể, như: Thiết kế tài liệu điện tử, pa nô, tờ gấp; dựng video clip; quản trị các nhóm Zalo cộng đồng, fanpage; trực tiếp hướng dẫn kỹ năng số cho bà con (tra cứu thủ tục, gửi phản ánh vi phạm, truy cập dịch vụ công)...

Không chỉ có Tổ “Thầy giáo quân hàm xanh-Đẩy nhanh chuyển đổi số”, Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải còn xây dựng và triển khai rất hiệu quả mô hình “Hòm thư điện tử ẩn danh tố giác tội phạm và xuất, nhập cảnh trái phép”. Theo đó, nhóm cán bộ của Đồn đã xây dựng một hòm thư điện tử ẩn danh và tạo mã QR. Tiếp đó, đơn vị in hàng trăm tờ có mã QR dán tại các địa điểm công cộng (nhà văn hóa bản, chợ, trường học, trạm y tế và những nơi người dân thường xuyên qua lại). Đồng bào chỉ cần sử dụng điện thoại thông minh quét mã QR sẽ được dẫn tới một biểu mẫu điện tử đơn giản để cung cấp thông tin tố giác tội phạm, phản ánh tình hình an ninh trật tự. Cách làm này bảo mật tuyệt đối danh tính người tố giác.

Phong trào “Bình dân học vụ số” đã và đang được BĐBP tỉnh Lai Châu hưởng ứng với tinh thần trách nhiệm cao và nhiều cách làm sáng tạo, trước hết là vì cuộc sống no ấm, hạnh phúc của đồng bào vùng biên giới. Từ hai mô hình hiệu quả của Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải, đầu tháng 6-2025, Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu (nay là Ban chỉ huy BĐBP tỉnh) đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc học tập, triển khai ngay Tổ “Thầy giáo quân hàm xanh-Đẩy nhanh chuyển đổi số” và “Hòm thư điện tử ẩn danh” (đã nâng cấp thêm tính năng đính kèm video, hình ảnh để tăng tính xác thực với tin báo). Hiện hai mô hình này đã lan tỏa rộng trong toàn lực lượng BĐBP.

Trước thực tế nhận thức về chuyển đổi số và kỹ năng số của đồng bào vùng biên giới có nhiều hạn chế, BĐBP tỉnh Lai Châu đã quán triệt tốt quan điểm lấy người dân làm trung tâm, "không để ai bị bỏ lại phía sau". Cán bộ, chiến sĩ đơn vị đang kiên trì, bền bỉ phổ cập công nghệ, tri thức, kỹ năng số, đẩy nhanh “xóa mù số” cho đồng bào. 

Đại tá Nguyễn Văn Hưng chia sẻ: Quân đội ta luôn là lực lượng tiên phong trong các phong trào giúp nhân dân xóa đói, giảm nghèo, xóa mù chữ và phòng, chống thiên tai, bão, lũ... Ngày nay, khi đất nước chuyển mình trong không gian số, thực hiện Phong trào "Bình dân học vụ số" thì mỗi người lính quân hàm xanh cũng cần trở thành “chiến sĩ số” để giúp đồng bào vùng biên hội nhập số, tiến bộ, phát triển.

 

(còn nữa)

Bài và ảnh: Nhóm PV, CTV Quốc phòng - An ninh

*Mời  bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan. 

Nguồn: https://www.qdnd.vn/nuoi-duong-van-hoa-bo-doi-cu-ho/hai-phong-trao-mot-muc-tieu-vi-dan-o-vung-bien-gioi-lai-chau-bai-2-thay-giao-quan-ham-xanh-day-nhanh-chuyen-doi-so-841130