Hoàn thiện thể chế, phát triển nhân lực: Giải pháp chuyển đổi số từ Hội nghị Đảng ủy

Chiều 24/3/2025, Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương đã tổ chức Hội nghị quan trọng nhằm quán triệt và triển khai một số nghị quyết, chỉ thị, kết luận then chốt của Trung ương. Trọng tâm của Hội nghị là thảo luận sâu sắc về các nội dung cốt lõi và đề xuất các giải pháp thiết thực để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế sáng tạo.

Những thách thức và yêu cầu cấp thiết

Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long đã trình bày những nội dung then chốt của Nghị quyết số 57-NQ/TW, được Bộ Chính trị ban hành ngày 22/12/2024. Nghị quyết nhấn mạnh vai trò đột phá của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong sự phát triển kinh tế - xã hội, coi đây là yếu tố quyết định sự phát triển của quốc gia trong kỷ nguyên mới.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long trình bày tại Hội nghị.

Thứ trưởng Phạm Đức Long nhấn mạnh, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách nhằm đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tuy nhiên, tốc độ phát triển trong lĩnh vực này vẫn chưa đạt kỳ vọng. Một số hạn chế được chỉ ra gồm: khoảng cách với các nước phát triển còn xa, trình độ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Việt Nam vẫn chưa theo kịp nhóm các quốc gia tiên tiến.

Cơ sở hạ tầng số chưa đồng bộ, an ninh và an toàn thông tin còn nhiều thách thức. Đồng thời, nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ và khoa học vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Từ thực tế đó, Bộ Chính trị đã đề ra các chủ trương, quyết sách mang tính chiến lược và cách mạng nhằm tạo xung lực mạnh mẽ, giúp Việt Nam bứt phá trên con đường phát triển.

Giải pháp thực hiện và hoàn thiện thể chế

Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết, Nghị quyết 57-NQ/TW đã đề ra những quan điểm chỉ đạo quan trọng. Trước hết, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực hàng đầu để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện năng suất lao động và đưa đất nước phát triển bứt phá. Tiếp theo, cần tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng và sự tham gia của toàn xã hội, phát huy tối đa sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân trong quá trình chuyển đổi số.

Ngoài ra, nghị quyết nhấn mạnh việc tập trung vào những nội dung cốt lõi. Trong đó, thể chế là điều kiện tiên quyết, nhân lực là yếu tố then chốt, còn hạ tầng số, dữ liệu và công nghệ chiến lược là nền tảng để thúc đẩy phát triển bền vững.

Toàn cảnh Hội nghị.

Bộ Chính trị đặt ra những mục tiêu cụ thể để đưa Việt Nam trở thành quốc gia có nền khoa học và công nghệ tiên tiến. Theo đó, Việt Nam phấn đấu nằm trong top 3 Đông Nam Á về năng lực cạnh tranh số và top 50 thế giới về phát triển chính phủ điện tử. Quy mô kinh tế số dự kiến đạt tối thiểu 30% GDP.

Bên cạnh đó, Việt Nam đặt mục tiêu có ít nhất 5 doanh nghiệp công nghệ số có năng lực cạnh tranh ngang tầm thế giới, đồng thời đảm bảo tối thiểu 50% giá trị hàng hóa xuất khẩu đến từ sản phẩm công nghệ cao. Phổ cập mạng 5G trên toàn quốc và làm chủ một số công nghệ chiến lược như trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây, dữ liệu lớn và công nghệ bán dẫn là những nhiệm vụ quan trọng. Đầu tư cho nghiên cứu & phát triển (R&D) sẽ được đẩy mạnh, với kinh phí đạt 2% GDP, trong đó nguồn lực từ xã hội chiếm trên 60%.

Để đạt được các mục tiêu trên, Bộ Chính trị yêu cầu triển khai đồng bộ các giải pháp quan trọng. Trước hết, cần hoàn thiện thể chế, chính sách nhằm khuyến khích đổi mới sáng tạo và loại bỏ các rào cản pháp lý không cần thiết. Đồng thời, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao với chính sách đặc biệt dành cho nhân tài trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.

Việc đầu tư mạnh vào hạ tầng số nhằm đảm bảo tính hiện đại, an toàn và hiệu quả cũng là giải pháp trọng yếu. Bên cạnh đó, thúc đẩy nghiên cứu ứng dụng và làm chủ công nghệ cốt lõi, từng bước tiến tới tự chủ về công nghệ chiến lược là điều cần thiết. Cuối cùng, đảm bảo an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu số của quốc gia và người dân trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ là nhiệm vụ không thể bỏ qua.

Việc hoàn thiện thể chế và chính sách là giải pháp cấp thiết nhằm tháo gỡ các rào cản và thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số quốc gia. Các cơ quan chức năng cần khẩn trương rà soát, sửa đổi và bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến khoa học, công nghệ, đầu tư công, ngân sách nhà nước và sở hữu trí tuệ. Điều này sẽ giúp giải phóng các nguồn lực và khuyến khích doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia vào quá trình đổi mới sáng tạo.

Ngoài ra, cần có chính sách khuyến khích thử nghiệm công nghệ mới, trong đó cho phép các doanh nghiệp được thử nghiệm sản phẩm công nghệ có sự giám sát của Nhà nước. Cơ chế miễn trừ trách nhiệm trong trường hợp thử nghiệm thất bại vì nguyên nhân khách quan cũng là một giải pháp cần thiết để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào công nghệ mới. Bên cạnh đó, cần phát triển các quỹ đầu tư mạo hiểm nhằm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo và ứng dụng công nghệ số. Việc xây dựng các trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia cần được ưu tiên, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược như trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, bán dẫn, năng lượng sạch và an ninh mạng.

Để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành và sự tham gia tích cực của doanh nghiệp, tổ chức và người dân là yếu tố then chốt. Việc nâng cao nhận thức, hoàn thiện thể chế và đầu tư phát triển hạ tầng công nghệ sẽ là những bước đi quan trọng, góp phần đưa đất nước tiến nhanh và vững chắc trên con đường phát triển trong kỷ nguyên số.

Đồng chí Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy phát biểu tại Hội nghị.

Kết thúc Hội nghị, đồng chí Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, đã phát biểu chỉ đạo về các giải pháp thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW. Đồng chí nhấn mạnh việc nâng cao chất lượng và hiệu quả trong thực hiện chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin; triển khai hiệu quả Nghị quyết 204-QĐ/TW ngày 29/11/2024 của Ban Bí thư về phê duyệt Đề án chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng. 

Bên cạnh đó, đồng chí đề nghị các cơ quan, đơn vị tiếp tục phối hợp chặt chẽ để hoàn thiện hạ tầng công nghệ, nâng cấp trang thiết bị theo hướng hiện đại, bảo đảm an toàn thông tin, cũng được xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới./.

Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển truyền thông KH&CN

Nguồn: https://mst.gov.vn/hoan-thien-the-che-phat-trien-nhan-luc-giai-phap-chuyen-doi-so-tu-hoi-nghi-dang-uy-197250325093305275.htm