Hồi hộp xem bác sĩ đeo kính 3D "xe chỉ, luồn kim" cứu trái tim lỗi nhịp

Người phụ nữ hơn 40 tuổi trong suốt thời gian dài phải sống chung với bệnh lý hẹp van tim nặng. Van tim cứng dần, không mở ra hết khiến máu khó lưu thông. Bệnh nhân thường xuyên mệt mỏi, khó thở, sức khỏe suy kiệt.

Bên cạnh đó, bệnh nhân còn có tình trạng rung nhĩ. Đây là tình trạng buồng nhĩ của tim đập loạn xạ, khiến máu không được tống hết xuống thất mà ứ đọng lại, dễ hình thành cục máu đông.

Khi cục máu đông trôi theo dòng máu, người bệnh có thể đối mặt với nguy cơ tắc mạch não, gây đột quỵ hoặc tắc các mạch khác trong cơ thể.

Trước tình trạng này, các bác sĩ Bệnh viện E quyết định tiến hành phẫu thuật thay van tim đồng thời khử rung cho bệnh nhân. Khác với mổ mở phải cưa xương ức như trước đây, tình trạng của bệnh nhân có thể giải quyết qua đường mở nhỏ ở mạn sườn, bằng kỹ thuật nội soi 3D.

8h30, bệnh nhân được chuyển vào phòng mổ số 2. Ê-kíp 7 y bác sĩ gồm gây mê hồi sức, phẫu thuật tim mạch, điều dưỡng, kỹ thuật viên… đã sẵn sàng cho ca mổ kéo dài nhiều giờ "giải cứu" trái tim người phụ nữ.

Kíp gây mê hồi sức tiến hành kiểm tra tiền mê và gây mê toàn thân cho bệnh nhân. Sau đó, một kíp khác thiết lập hệ thống tim phổi nhân tạo. Cỗ máy đặc biệt này sẽ đóng vai “trái tim thứ hai”, thay tim - phổi bệnh nhân duy trì tuần hoàn máu trong suốt ca mổ.

9h45, sau khi kiểm tra một lần nữa thông số của bệnh nhân và bàn bạc với ê-kíp, TS.BS Nguyễn Công Hựu - Giám đốc Bệnh viện E đi dao mổ tạo một đường rạch nhỏ ở thành ngực. Thông qua "cánh cổng" này, các dụng cụ nội soi sẽ thực hiện nhiệm vụ chữa lành trái tim bệnh nhân.

“Đường mổ nội soi rất nhỏ, đủ để đưa dụng cụ hoặc van nhân tạo vào trong tim. Nhưng để làm được điều đó, ê-kíp phẫu thuật phải được huấn luyện bài bản, có kỹ năng cao và làm việc ăn ý với nhau.

Đây là kỹ thuật đòi hỏi độ chính xác lớn, phương tiện hiện đại, và đặc biệt là sự thành thạo của đội ngũ y bác sĩ", TS Hựu phân tích.

Camera và dụng cụ nội soi tiến vào khoang liên sườn. Trên màn hình, cấu trúc bên trong hiện ra rõ nét. Vừa thao tác, TS Hựu vừa giải thích cho phẫu thuật viên trẻ về các mốc giải phẫu và kỹ thuật cầm máu, biến ca mổ thành một “giờ học thực chiến” quý giá.

Với mổ nội soi 3D, bác sĩ sử dụng màn hình và kính chuyên dụng giúp hình ảnh từ trong lồng ngực được phóng đại, tái hiện cấu trúc tim với độ sâu và chi tiết rõ ràng.

"Nhờ đó, phẫu thuật viên quan sát được không gian ba chiều thay vì hình ảnh phẳng như trước, thao tác khâu - cố định van chính xác hơn, giảm nguy cơ sai sót và rút ngắn thời gian mổ", TS Hựu phân tích.

Chuyên gia này tập trung cao độ, thực hiện những đường rạch chuẩn xác từng milimet để dần tiếp cận quả tim, một cơ quan cực kỳ nhạy cảm.

Ngay sau khi kẹp động mạch chủ, ê-kíp bơm dung dịch bảo vệ cơ tim lạnh (cardioplegia) vào tim. Chỉ vài giây, tim ngừng đập có kiểm soát, cơ tim chuyển sang trạng thái “nghỉ”.

"Cardioplegia tạo ra một trường mổ không máu và không chuyển động, đồng thời bảo vệ tim khỏi tổn thương do thiếu máu trong quá trình phẫu thuật", TS Hựu chia sẻ.

Với tình trạng rung nhĩ, bác sĩ sử dụng máy khử rung tim. Thiết bị này phát ra dòng điện ngắn, mạnh tác động lên các vị trí cần thiết để “reset” lại nhịp tim, giúp trái tim trở về nhịp đập bình thường.

Phần van tim hiện lên lởm chởm, xù xì vì vôi hóa. Nếu không xử lý triệt để, những mảnh vỡ có thể theo dòng máu lên não gây biến chứng nguy hiểm. Ê-kíp cẩn trọng hút rửa, lấy sạch từng vụn vôi. Vừa làm vừa tính toán từng nhịp tưới máu, từng độ hạ - nâng nhiệt cơ tim.

Sau khi mở buồng tim, vòng van được đo kích thước bằng dụng cụ chuyên dụng.

“Cỡ 27”, BS Hựu đọc kết quả đo. Một điều dưỡng nhanh chóng chuẩn bị van nhân tạo đúng kích cỡ và khử khuẩn.

Trong phẫu trường chỉ vài centimet, 12 sợi chỉ được luồn đều quanh vòng van. Thao tác đòi hỏi sự chính xác và phối hợp nhịp nhàng từng động tác. Những sợi chỉ này sẽ giúp cố định van tim nhân tạo, giúp nó hoạt động tốt trong nhiều năm.

Hồi hộp xem bác sĩ đeo kính 3D xe chỉ, luồn kim cứu trái tim lỗi nhịp - 16

Từng sợi chỉ được dẫn qua vòng van nhân tạo. Để tiết kiệm thời gian, thay vì buộc tay thủ công từng nút như trước, bác sĩ sử dụng thiết bị cố định cắt chỉ tự động.

"Chỉ được khóa ngay tức thì, gọn gàng, giảm thiểu thời gian tim phải ngừng đập. Công nghệ này giúp phẫu thuật viên vừa nhanh vừa an toàn hơn, đặc biệt trong không gian hạn hẹp của phẫu thuật nội soi", TS Hựu chia sẻ.

Sau hơn 30 phút "xe chỉ, luồn kim", van nhân tạo nằm gọn trong tim, to và thông thoáng hơn nhiều so với van cũ đã hẹp và vôi hóa. Các bác sĩ kiểm tra kín nước, xử lý triệt để những điểm rỉ, khâu lại thành tim.

“Thay van tim bằng mổ nội soi giúp người bệnh được hưởng lợi lớn: ít đau, ít chảy máu, phục hồi nhanh và sẹo mổ nhỏ”, Giám đốc Bệnh viện E chia sẻ.

13h, khi nhiệt độ cơ tim được nâng dần, kẹp động mạch chủ được tháo, máu tràn về buồng tim. Chỉ vài giây sau, trái tim tự bật nhịp đập đầu tiên mà không cần sốc điện. Trên monitor nhịp tim của bệnh nhân tăng dần lên cùng với niềm vui của cả ê-kíp.

Tim bệnh nhân đập đều, huyết động ổn định, máy tim phổi nhân tạo được cai dần. Các ống dẫn lưu đặt đúng vị trí, vết rạch nhỏ được khâu lại. Bệnh nhân được chuyển sang hồi sức tích cực, mở ra hành trình hồi phục nhẹ nhàng hơn nhiều so với mổ mở trước đây.

“Ưu điểm lớn nhất của mổ nội soi là giảm nguy cơ nhiễm trùng nhờ môi trường phẫu thuật khép kín. Thứ hai là các đường rạch được giấu trong những nếp lằn tự nhiên của cơ thể, nên bệnh nhân không còn mặc cảm với sẹo mổ dài giữa ngực. Điều đó giúp cải thiện chất lượng sống sau mổ rất rõ rệt", TS Hựu nói.

Ảnh: Mạnh Quân

Nguồn: https://dantri.com.vn/suc-khoe/hoi-hop-xem-bac-si-deo-kinh-3d-xe-chi-luon-kim-cuu-trai-tim-loi-nhip-20250923130159549.htm