Khi âm nhạc cung đình hòa cùng nhịp sống thành phố Cảng

3(6).jpg — Tiết mục dự thi “Thiên tử xuất chính - Hoàng đế đăng quang” của Nhà hát Sân khấu truyền thống Hải Phòng

Âm nhạc cung đình giữa lòng phố Cảng

Những ngày cuối tháng tám, không gian Di tích quốc gia đặc biệt Từ đường họ Mạc và quảng trường Nhà hát thành phố Hải Phòng ngập tràn âm sắc cung đình. Từ tiếng trống hội rền vang, tiếng đàn uy nghiêm của Nhã nhạc triều Nguyễn đến làn điệu dân ca Bắc Bộ thân quen, tất cả hòa quyện thành một bản giao hưởng di sản độc đáo.

Liên hoan Nhã nhạc cung đình và Âm nhạc truyền thống lần đầu tổ chức tại Hải Phòng không chỉ là cuộc gặp gỡ của các đoàn nghệ thuật từ Huế, Cao Bằng, Thái Bình, Hải Phòng mà còn là sự hội ngộ của công chúng nhiều thế hệ.

Đông đảo khán giả chen kín khán đài ngoài trời, say sưa thưởng thức từng tiết mục. Ông Đồng Xuân Cần, Chủ tịch Hội đồng các dòng họ Việt Nam tại Hải Phòng nói: “Tôi thấy rất hấp dẫn và cần phải đi xem ngay. Nhã nhạc cung đình Huế là di sản văn hóa thế giới, nay lại vang lên trong không gian thờ tự các vua nhà Mạc - một vương triều nổi tiếng của Việt Nam, thật đặc biệt”.

Không chỉ khán giả, nghệ sĩ cũng xem đây là dịp hiếm có. Nghệ nhân Huỳnh Đức Tiễn, Trưởng đoàn nhạc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống cung đình Huế chia sẻ: “Chúng tôi rất bất ngờ trước sự chuẩn bị chu đáo của Hải Phòng. Khi biểu diễn nhã nhạc ngay trên đất Vương triều Mạc, tôi cảm nhận rõ sự lan tỏa của di sản trong lòng công chúng…”.

Theo nhạc sĩ, Nghệ sĩ Ưu tú Hoàng Trọng Cương, Giám đốc Nhà hát nghệ thuật truyền thống cung đình Huế, đơn vị mang tới chương trình thời lượng 45 phút giới thiệu nhiều tác phẩm nhã nhạc gốc như Tế Trời, Xây dựng Kinh đô, Thiên địa giao hòa, Kinh đô tỏa sáng… “Đây là dịp để công chúng thấy rõ cách di sản được bảo tồn và phát triển trong đời sống hiện nay”, ông Cương nói.

2(6).jpg — Tiết mục dự thi “Thiên tử xuất chính - Hoàng đế đăng quang” của Nhà hát Sân khấu truyền thống Hải Phòng

Liên hoan không dừng lại ở các đêm diễn. Những cuộc giao lưu, tọa đàm, trình diễn nhạc cụ, trang phục, nghi lễ đã mở rộng không gian di sản từ sân khấu ra cộng đồng, biến nhã nhạc không còn là “báu vật trong bảo tàng” mà trở thành ký ức sống động, được sẻ chia và tiếp nối. Sự kiện đã trở thành ngày hội di sản âm nhạc, nơi khán giả được trực tiếp nghe, trực tiếp cảm nhận những làn điệu từng chỉ cất lên trong cung đình.

Khát vọng “Thành phố âm nhạc”

Đăng cai Liên hoan Nhã nhạc cung đình và Âm nhạc truyền thống lần thứ nhất, Hải Phòng một lần nữa khẳng định vị thế trên bản đồ văn hóa Việt Nam. Không phải ngẫu nhiên thành phố Cảng được chọn mở màn. Đây là quê hương phát tích Vương triều Mạc, vùng đất hội tụ nhiều loại hình âm nhạc dân gian, nơi chèo, tuồng, ca trù từng vang bóng một thời.

Trước thềm liên hoan, các nghệ sĩ, nhạc công Nhà hát Sân khấu truyền thống Hải Phòng đã miệt mài tập luyện. Tiết mục “Thiên tử xuất chính - Hoàng đế đăng quang” với hơn 40 diễn viên, nhạc công kết hợp nhạc lễ cung đình triều Mạc với hơi thở nghệ thuật đương đại, trở thành điểm nhấn.

Giám đốc Nhà hát Sân khấu truyền thống Hải Phòng Nguyễn Thị Thu Thủy khẳng định: “Mục tiêu lớn nhất không phải để thi thố, mà để khơi nguồn sáng tạo, đào tạo lực lượng kế cận và phục vụ nhân dân. Liên hoan là cơ hội để nghệ sĩ học hỏi, để di sản gần gũi hơn với công chúng”.

Tiến sĩ Hoàng Văn Kể, Chủ tịch Hội đồng Mạc tộc Hải Phòng nhấn mạnh nhã nhạc và âm nhạc truyền thống chưa bao giờ đứng ngoài đời sống nhân dân. Từ lễ hội đình làng, đám cưới, ngày Tết, đến những dịp tri ân tổ tiên, âm nhạc truyền thống luôn là sợi dây kết nối người với người, kết nối quá khứ với hiện tại.

Với sự tham gia của nghệ nhân, nhà nghiên cứu từ nhiều địa phương, liên hoan không chỉ là trình diễn mà còn là không gian học hỏi, tọa đàm, truyền dạy, trải nghiệm nhạc cụ, kết nối nghệ sĩ với công chúng. Qua đó, sự kiện góp phần bảo tồn không gian diễn xướng cung đình, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc trong đời sống đương đại.

1(6).jpg — Tiết mục dự thi của Giáo phường Ca trù Hải Phòng

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng Trần Thị Hoàng Mai cho biết Hải Phòng không chỉ là thành phố Cảng mạnh về công nghiệp, logistics, du lịch biển mà còn giàu tiềm năng công nghiệp văn hóa.

Những năm qua, thành phố chú trọng bảo tồn di sản, đầu tư không gian biểu diễn, khuyến khích sáng tạo âm nhạc, đưa giáo dục nghệ thuật vào trường học và cộng đồng. Tầm nhìn dài hạn của Hải Phòng là trở thành trung tâm lễ hội - nghệ thuật vùng duyên hải Bắc Bộ, tiến tới danh hiệu “Thành phố âm nhạc”.

Liên hoan Nhã nhạc cung đình và Âm nhạc truyền thống Hải Phòng mở rộng lần thứ nhất chính là bước đi cụ thể trong lộ trình đó nhằm tôn vinh di sản, nuôi dưỡng khán giả, kích hoạt du lịch, khuyến khích sáng tạo liên ngành và đưa âm nhạc truyền thống hòa nhịp cùng đời sống đô thị.

Từ sân khấu linh thiêng Di tích quốc gia đặc biệt Từ đường họ Mạc đến quảng trường sôi động trung tâm thành phố, âm nhạc cung đình đã thực sự hòa cùng nhịp sống đô thị. Người dân Hải Phòng tự hào, còn bạn bè cả nước tin rằng nơi đây hoàn toàn có thể trở thành điểm hẹn âm nhạc quốc gia, thậm chí quốc tế.

HẢI HẬU - ĐỖ HIỀN

Nguồn: https://baohaiphong.vn/khi-am-nhac-cung-dinh-hoa-cung-nhip-song-thanh-pho-cang-519681.html