Khoảnh khắc sinh tử Trưởng bản cứu 90 người trong đêm lũ quét kinh hoàng

Trò chuyện với Tri thức và Cuộc sống, Mùa A Thi, chàng trai 26 tuổi, Trưởng bản Háng Pu Xi (xã Xa Dung, tỉnh Điện Biên) vẫn còn nguyên nỗi xúc động khi nhớ lại đêm kinh hoàng đã cướp đi nhà cửa của bà con và hai sinh mạng nhỏ. Trong thảm họa ấy, anh được nhắc đến như một người hùng, người đã dùng sự quyết đoán và lòng dũng cảm để giành lại 90 mạng người từ tay tử thần.

Trưởng bản Mùa A Thi. Ảnh: Diệp Chi.

"Cứu người trước, của cải tính sau!"

Rạng sáng 1/8, bản Háng Pu Xi chìm trong màn mưa trắng xóa. Tiếng nước gầm réo từ đầu nguồn vọng về, hòa cùng âm thanh ào ạt của đất đá, cây rừng đổ xuống. Trong căn nhà gỗ nằm trên đồi cao, Trưởng bản Mùa A Thi trằn trọc không ngủ. Linh tính mách bảo có chuyện chẳng lành.

“Mưa quá to, em ra ngoài đào rãnh thoát nước cho nhà mình. Bỗng em nghe thấy tiếng động lạ từ phía núi”, anh Thi kể lại. Không một chút do dự, anh lập tức gọi điện thoại sang bên kia suối – nơi có nhiều hộ dân đang sinh sống trong vùng nguy hiểm.

Bên kia đầu dây, giọng một người phụ nữ nghẹn lại trong tiếng khóc: “Bắt đầu sạt lở rồi…”. Không kịp để chị nói thêm, anh Thi cắt ngang, giọng dứt khoát và đanh thép: “Bỏ hết đồ, bế con chạy ngay sang chỗ an toàn. Của mất thì làm lại, người mất thì không còn gì nữa!”.

Con đường sang khu vực ấy đã bị đất đá làm cho tắc nghẽn. Biết mình không thể chạy sang kịp, anh huy động thanh niên trong bản đứng từ bên này suối hô hoán liên hồi, thúc giục bà con di tản. Đến 3 giờ 30 phút, phần lớn các hộ dân đã tập kết ở điểm cao an toàn.

Nhưng qua ánh đèn pin yếu ớt, anh phát hiện vẫn còn khoảng 10 hộ dân đang đứng trú tạm ở một vị trí rất nguy hiểm. Không chần chừ, anh điều ngay 4 thanh niên khỏe mạnh nhất băng qua bờ suối đang cuồn cuộn nước, bằng mọi cách bế, cõng, dìu ba cụ già cùng những người còn lại di chuyển.

4 giờ 20 phút sáng, toàn bộ 21 hộ dân với 90 nhân khẩu đã được đưa đến nơi an toàn. Chỉ 40 phút sau đó, một tiếng nổ khủng khiếp vang lên như xé toạc màn đêm. Khối lũ khổng lồ từ đầu nguồn cuốn phăng mọi thứ trên đường đi của nó – nhà cửa, vườn tược, tài sản… tất cả chỉ còn lại một bãi đất đá tan hoang. Nếu chậm một chút, hậu quả sẽ không ai dám nghĩ tới.

Chàng trai nghèo gánh vác cả gia đình và việc bản

Người hùng của bản Háng Pu Xi năm nay mới 26 tuổi. Căn nhà gỗ truyền thống, nền đất của anh nằm cách điểm sạt lở khoảng 1km, là nơi sinh sống của 11 người. Gia đình anh gồm bố mẹ, vợ chồng anh, các con, người em trai út và cả đứa cháu mà anh họ gửi lại.

Học hết lớp 12, Mùa A Thi phải gác lại giấc mơ đại học vì hoàn cảnh gia đình quá khó khăn. Anh là con trai thứ hai trong gia đình có 8 anh chị em. Chị cả không may mất sớm, gánh nặng kinh tế gia đình phần lớn dồn lên đôi vai của chàng trai trẻ.

“Bố mẹ em còn trẻ, bố 53 tuổi, mẹ 52 tuổi, nhưng nhà đông con, bố mẹ đã vất vả nhiều rồi. Giờ em không cho đi làm nữa, chỉ ở nhà trông cháu, trông nhà thôi”, Thi chia sẻ.

Để nuôi đủ 11 miệng ăn, vợ chồng anh phải làm nương, làm rẫy quanh năm. Ngoài lo cho gia đình mình, anh còn cưu mang thêm một đứa cháu, con của người anh họ do bố mẹ cháu ly hôn. Lương thực tạm đủ ăn, nhưng quần áo hay những chi phí sinh hoạt khác cho các con thiếu thốn.

Trưởng bản Mùa A Thi trò chuyện với bà con. Ảnh: Diệp Chi.

Ở bản, Mùa A Thi nổi tiếng là người tốt bụng, luôn sẵn lòng giúp đỡ bà con. Hễ xong việc nương rẫy, anh lại đi một vòng quanh bản, xem nhà nào còn dang dở mùa gặt thì vào phụ, không nhận một đồng công. Nhà ai thiếu thóc gạo, anh sẵn sàng sẻ chia. Bởi vậy, bà con trong bản ai cũng quý mến, tin tưởng Thi.

Khi trưởng bản cũ là bác họ của anh vì tuổi cao, không biết chữ nên xin nghỉ, toàn bộ dân bản đã đồng lòng tín nhiệm, bầu Thi làm trưởng bản khi anh mới 23 tuổi. Họ tin rằng “giao bản cho Thi là yên tâm”.

Với mức phụ cấp hơn 2,9 triệu đồng mỗi tháng, công việc của vị trưởng bản trẻ không hề ít, từ giải quyết tranh chấp nương rẫy, lập tổ hòa giải, đến quản lý, bảo vệ rừng. Vào mùa khô, anh lại đi từng nhà nhắc bà con không đốt rẫy để phòng cháy rừng và chống sạt lở.

"Mong bà con sớm có mái nhà an toàn"

Nhờ hành động kịp thời và sáng suốt, Mùa A Thi đã cứu được 90 người dân. Ghi nhận nghĩa cử cao đẹp đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gửi thư khen.

“Em rất vui, nhưng vui nhất là cứu được dân của mình. Em chỉ nghĩ, không có dân thì không có mình. Dân tin thì mình phải đặt dân lên hàng đầu, phải cứu dân, giúp dân. Giúp được dân là trách nhiệm lớn nhất. Em chỉ làm tròn trách nhiệm của mình thôi”, anh chia sẻ.

Thủ tướng chia sẻ cùng nỗi mất mát về người và tài sản của nhân dân Điện Biên khi cơn lũ dữ quét qua.

Dẫu phần lớn bà con được cứu thoát, bản Háng Pu Xi vẫn phải chịu một mất mát đau lòng. Hai em nhỏ M.A.D. (14 tuổi) và M.A.G. (12 tuổi), do không có người lớn ở nhà, lại ngủ say nên đã không kịp chạy thoát và bị đất đá vùi lấp.

Đây cũng là nỗi day dứt lớn nhất của Mùa A Thi. Anh vẫn trách mình đã không thể đến sớm hơn. “Em ở xa và phải chạy bộ đến nên không kịp. Hoàn cảnh của hai đứa trẻ rất đáng thương, bố mẹ đi làm ăn xa, ở nhà chỉ có người anh trai bị khuyết tật. Nếu có người lớn ở nhà, nếu em ở gần hơn hoặc có thể đi xe máy, em tin rằng có khoảng 60-70% khả năng sẽ cứu được hai cháu. Em vẫn trách bản thân mình… tại sao không thể sớm hơn, nhanh hơn nữa”, anh nghẹn ngào.

Hiện tại, người dân trong bản đang được sự giúp đỡ của lực lượng công an, bộ đội để khắc phục hậu quả và đã được dựng nhà bạt để ở tạm. Khi được hỏi về bí quyết được người dân tin tưởng, anh Thi khiêm tốn cho biết có lẽ vì từ trước đến nay anh luôn hết lòng vì bà con.

Mong ước lớn nhất của vị trưởng bản trẻ lúc này là bà con sớm có nhà cửa ổn định để có thời gian và tâm sức khắc phục những thiệt hại nặng nề về hoa màu. "Trước tiên, em chỉ mong mọi người có một mái nhà an toàn”, anh Mùa A Thi bày tỏ.

Ngày 3/8, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo Bộ Nội vụ, Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên báo cáo ngay trong ngày 4/8, trình cấp có thẩm quyền khen thưởng xứng đáng hành động dũng cảm, quyết đoán, dám làm dám chịu trách nhiệm của Trưởng bản Mùa A Thi, cứu 90 người dân bản Háng Pu Xi, xã Xa Dung, tỉnh Điện Biên khỏi thảm họa lũ quét, sạt lở đất.

“Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng khen ngợi và biểu dương hành động hết sức dũng cảm, quyết đoán, sáng suốt vì tính mạng đồng bào, với tinh thần trách nhiệm rất cao, lòng yêu thương, "tình dân tộc, nghĩa đồng bào" của người cán bộ cơ sở Mùa A Thi”, thư của Thủ tướng gửi trưởng bản Thi viết.

Nguồn: https://khoahocdoisong.vn/khoanh-khac-sinh-tu-truong-ban-cuu-90-nguoi-trong-dem-lu-quet-kinh-hoang-post2149043899.html