Không “miễn phí tuyệt đối” viện phí, mà giảm tối đa chi phí chữa bệnh cho người dân

Sáng 16-9, tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện 4 nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã có cuộc trao đổi với báo chí, làm rõ một số nội dung cốt lõi trong Nghị quyết 72-NQ/TW về tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân – lĩnh vực đang được đông đảo người dân quan tâm.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan

* Phóng viên: Thưa Bộ trưởng, Nghị quyết 72 có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển của ngành Y tế và sức khỏe người dân Việt Nam?

* Bộ trưởng Bộ Y tế ĐÀO HỒNG LAN: Nghị quyết này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tiếp tục thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng đối với sức khỏe của mỗi người dân để hướng đến mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam khoẻ mạnh, mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe, nâng cao thể chất, chủ động phòng ngừa bệnh tật, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển đất nước giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng trong kỷ nguyên mới.

Đây là nghị quyết có ý nghĩa chiến lược, toàn diện và lâu dài, mang tính hành động, là “Nghị quyết để thực hiện Nghị quyết” với nhiều chính sách bổ sung, tăng cường, cụ thể hóa các chủ trương, đường lối trước đây, đưa ra những nhiệm vụ và giải pháp “đột phá” nhằm tháo gỡ, khơi thông các “điểm nghẽn”, “nút thắt”, khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước và kỳ vọng của nhân dân, hướng đến 2 mục tiêu chiến lược 100 năm thành lập Đảng vào năm 2030 và 100 năm giành độc lập đất nước vào năm 2045.

* Điểm nhấn quan trọng của Nghị quyết 72 là chuyển trọng tâm từ “chữa bệnh” sang “phòng bệnh”, lấy y tế dự phòng và y tế cơ sở làm nền tảng, người dân sẽ được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng, quản lý sức khỏe toàn diện ngay tại trạm y tế cấp xã. Vậy làm thế nào để y tế dự phòng, y tế cơ sở có thể đảm đương được trọng trách này này, thưa Bộ trưởng?

* Chất lượng dịch vụ và hiệu quả hoạt động của hệ thống y tế phụ thuộc vào các yếu tố: nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị và cơ chế tài chính.

Về nhân lực, y tế cơ sở, y tế dự phòng sẽ ưu tiên bố trí, huy động nguồn lực, có cơ chế, chính sách vượt trội để phát triển nhân lực bảo đảm đồng bộ về số lượng, chất lượng, cơ cấu, nhất là nhân lực ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn, biên giới, biển đảo. Trạm y tế cấp xã sẽ được củng cố, bảo đảm cơ cấu nhân lực, đủ số lượng bác sĩ theo chức năng, nhiệm vụ; duy trì đội ngũ nhân viên y tế thôn, tổ dân phố, cô đỡ thôn bản, cộng tác viên dân số theo chức năng, nhiệm vụ.

Trong giai đoạn 2025-2030, mỗi năm các địa phương luân phiên, luân chuyển, điều động ít nhất 1.000 bác sĩ về làm việc có thời hạn tại trạm y tế cấp xã; bổ sung bác sĩ cơ hữu tại trạm y tế cấp xã, đến năm 2027 có ít nhất từ 4-5 bác sĩ, đến năm 2030 có đủ bác sĩ theo chức năng, nhiệm vụ. Bộ Y tế sẽ triển khai quyết liệt, hiệu quả Đề án đào tạo, bồi dưỡng bác sĩ tạo nguồn cho trạm y tế cấp xã, đặc biệt cho vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo.

Về cơ sở vật chất, thuốc, thiết bị y tế cơ bản sẽ được bảo đảm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo. 100% trạm y tế cấp xã được đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị y tế cơ bản theo chức năng, nhiệm vụ. Về cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính, chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của trạm y tế cấp xã được tổ chức theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập, bảo đảm cung ứng dịch vụ cơ bản, thiết yếu về phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu, khám chữa bệnh và các dịch vụ chăm sóc xã hội.

Ngân sách nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong bảo đảm tài chính, đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị y tế cho y tế cơ sở, y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe cho người dân thuộc đối tượng chính sách xã hội, khu vực vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn.

Bộ trưởng Bộ Y tế thăm hỏi tặng quà cho bệnh nhân đang điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai

* Chính sách “miễn viện phí” là một nội dung mang tính chất đột phá của Nghị quyết 72 đang được người dân rất quan tâm. Bộ trưởng có thể cho biết người dân sẽ được hưởng những quyền lợi gì và chính sách này sẽ được triển khai như thế nào để bảo đảm công bằng, hiệu quả?

* Miễn viện phí ở mức cơ bản cho toàn dân thông qua BHYT vào năm 2030 là chủ trương rất nhân văn, thể hiện tính ưu việt của chế độ ta, có ý nghĩa an sinh xã hội sâu sắc, hợp lòng dân, giúp phát hiện sớm bệnh tật, giảm chi phí y tế, thể hiện rõ quan điểm người dân là chủ thể trung tâm. Do đó, Bộ Y tế đang khẩn trương xây dựng đề án triển khai.

Chính sách này vẫn phải dựa trên nền tảng trụ cột là BHYT, đồng thời thực hiện có lộ trình. Nhà nước và quỹ BHYT sẽ chi trả các chi phí y tế cơ bản, thiết yếu, giảm tối đa gánh nặng tài chính cho người dân, trước hết là đối với đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người có thu nhập thấp. Phần dịch vụ y tế theo yêu cầu, vượt mức cơ bản thì người bệnh vẫn phải chi trả một phần để nâng cao ý thức sử dụng dịch vụ hợp lý, tiết kiệm chi phí.

Về phạm vi quyền lợi, từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất 1 lần/năm và lập sổ sức khỏe điện tử, quản lý bệnh tật theo vòng đời, từ bào thai đến khi già. Đến năm 2030, người dân được miễn các chi phí khám bệnh, chữa bệnh ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT theo lộ trình.

Mục tiêu cuối cùng là bảo đảm mọi người dân, không phân biệt vùng miền, giàu nghèo đều được tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu, cơ bản mà không phải lo lắng về tài chính. Nghị quyết không đặt mục tiêu “miễn phí tuyệt đối”, mà hướng đến giảm tối đa chi phí đồng chi trả của người dân, tăng độ bao phủ BHYT, giảm tử vong do phát hiện bệnh muộn và xây dựng hệ thống y tế công bằng, bình đẳng, hiệu quả, bền vững và không ai bị bỏ lại phía sau.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan thăm hỏi bệnh nhân, động viên cán bộ y tế tại Bệnh viện đa khoa Hải Dương

* Nhân lực y tế, y đức và chính sách đãi ngộ đặc biệt cho đội ngũ thầy thuốc là nội dung được Nghị quyết 72 nhấn mạnh. Bộ trưởng có thể cho biết những giải pháp cụ thể để vừa thu hút, vừa giữ chân và phát huy năng lực của đội ngũ cán bộ y tế trong giai đoạn tới?

* Thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tập trung vào đào tạo và phát triển nhân lực, đầu tư phát triển một số cơ sở đào tạo sức khỏe chất lượng cao ngang tầm khu vực, đồng thời mở rộng chính sách hỗ trợ học phí, học bổng cho sinh viên y khoa, nhất là những người cam kết phục vụ ở tuyến cơ sở, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo. Đồng thời có các chính sách đãi ngộ, thu hút đủ mạnh để cán bộ y tế yên tâm gắn bó lâu lâu, toàn tâm toàn ý với công việc, đặc biệt là đội ngũ làm công tác dự phòng và y tế cơ sở.

Bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng, dược sĩ được xếp lương từ bậc 2 của chức danh nghề nghiệp được tuyển dụng; nâng mức phụ cấp ưu đãi nghề lên mức tối thiểu 70% cho người thường xuyên và trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng; 100% cho người thường xuyên và trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng ở khu vực vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn.

Cùng với đó, tiếp tục cải thiện môi trường làm việc, bảo đảm an toàn, giảm áp lực cho nhân viên y tế; đổi mới cách thức quản lý cung ứng dịch vụ y tế theo chất lượng đầu ra, đáp ứng sự hài lòng của cả người bệnh và nhân viên y tế. Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng để phòng chống bạo hành y tế. Từ đó xây dựng môi trường làm việc an toàn, nhân văn, nơi cán bộ y tế được bảo vệ và tôn trọng. Đây không chỉ là động viên tinh thần, mà còn góp phần lan tỏa niềm tin trong xã hội đối với thầy thuốc.

* Xin cảm ơn Bộ trưởng!

NGUYỄN QUỐC

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/khong-mien-phi-tuyet-doi-vien-phi-ma-giam-toi-da-chi-phi-chua-benh-cho-nguoi-dan-post813203.html