
Trong tiến trình phát triển xanh và phát thải thấp, truyền thông được xem là “nguồn năng lượng mới” góp phần thay đổi nhận thức, thúc đẩy hành động tiết kiệm năng lượng trong toàn xã hội. Sau hơn 5 năm triển khai Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (VNEEP 3), Việt Nam đã đạt nhiều kết quả tích cực, đồng thời xác định công tác tuyên truyền là yếu tố then chốt để đạt mục tiêu tiết kiệm ít nhất 7–10% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc đến năm 2030.
Phó Tổng biên tập Báo Công Thương Nguyễn Tiến Cường cho biết, Việt Nam đã tái khẳng định cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 tại các Hội nghị COP 26, 27 và 28. Đây không chỉ là trách nhiệm quốc tế, mà còn là động lực để đất nước chuyển đổi mô hình tăng trưởng, hướng đến nền kinh tế xanh và ít phát thải carbon. Ông nhấn mạnh: “Tiết kiệm năng lượng, đặc biệt là tiết kiệm điện, là giải pháp thiết thực, hiệu quả và lâu dài nhất để giảm áp lực cung ứng, giảm chi phí và bảo vệ môi trường.”
Theo khảo sát của VNEEP 3, tiềm năng tiết kiệm năng lượng của Việt Nam còn rất lớn, đặc biệt trong lĩnh vực công nghiệp – chiếm hơn 50% tổng tiêu thụ năng lượng quốc gia – với khả năng tiết kiệm 20–30%. Nếu mỗi doanh nghiệp giảm 2% điện năng tiêu thụ, cả nước có thể tiết kiệm khoảng 1,6 tỷ kWh mỗi năm, tương đương hơn 3.200 tỷ đồng.

Phó Tổng biên tập Báo Công Thương khẳng định, công tác truyền thông là “chìa khóa” quan trọng trong hành trình này. Những thông tin chính xác, gần gũi sẽ giúp lan tỏa nhận thức, khơi dậy trách nhiệm xã hội, thúc đẩy thay đổi hành vi sử dụng năng lượng. Người làm báo về năng lượng cần vừa hiểu kỹ thuật, vừa biết kể những câu chuyện truyền cảm hứng.
Bộ Công Thương đã tổ chức nhiều lớp tập huấn cho phóng viên, biên tập viên nhằm cập nhật chính sách, kỹ năng tác nghiệp, lan tỏa tinh thần “Tiết kiệm năng lượng – hành động vì tương lai bền vững”, thể hiện sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, ngành điện và báo chí trong công tác truyền thông.
Đại diện Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) cho biết, giai đoạn 2023–2025, đơn vị đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp tiết kiệm điện theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương và EVN, phấn đấu giảm tối thiểu 2% điện thương phẩm hằng năm.
EVNSPC thực hiện hơn 2.100 tin, bài, clip tuyên truyền trên các nền tảng báo chí và mạng xã hội. Các chương trình như “Tiết kiệm điện trong trường học”, “Gia đình tiết kiệm điện” được triển khai sâu rộng, giúp học sinh và cộng đồng hình thành thói quen sử dụng điện hiệu quả. Đơn vị cũng đã ký thỏa thuận tiết kiệm điện với hơn 339.000 khách hàng, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư điện mặt trời mái nhà, thiết bị hiệu suất cao và chiếu sáng tiết kiệm.

Đặc biệt, chương trình Điều chỉnh phụ tải điện (DR) – khuyến khích doanh nghiệp dịch chuyển thời gian sử dụng điện sang giờ thấp điểm – đã thu hút gần 5.000 doanh nghiệp lớn tham gia, góp phần giảm công suất đỉnh và ổn định hệ thống điện. Nhờ đó, sản lượng điện tiết kiệm đạt hơn 2.000 triệu kWh mỗi năm, tương đương mức tiết kiệm trên 2,4% tổng điện thương phẩm.
Đại diện EVNSPC, nhấn mạnh: “Hiệu quả năng lượng không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn là trách nhiệm xã hội, hành động thiết thực để bảo vệ môi trường và hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng ‘0’ của Việt Nam.”
EVNSPC xem khách hàng là trung tâm, tư vấn kỹ thuật và hỗ trợ áp dụng công nghệ hiệu suất cao, đồng thời đổi mới truyền thông đa nền tảng – từ mạng xã hội, ứng dụng chăm sóc khách hàng đến video ngắn – giúp thông điệp “Tiết kiệm điện – thành thói quen” lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng.
Theo Chủ tịch Hội Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Việt Nam Nguyễn Đình Hiệp, việc tiếp cận vốn cho các dự án tiết kiệm năng lượng còn nhiều khó khăn, Việt Nam chưa hình thành thị trường năng lượng hiệu quả đúng nghĩa. Trong khi đó, nhiều quốc gia đã phát triển thành công mô hình doanh nghiệp dịch vụ năng lượng (ESCO) – cơ chế “chia sẻ lợi ích” giúp tư nhân mạnh dạn đầu tư vào giải pháp tiết kiệm năng lượng.

Hiện thế giới có hơn 500 doanh nghiệp ESCO hoạt động hiệu quả, song tại Việt Nam, khung pháp lý và chính sách hỗ trợ còn thiếu đồng bộ. Ông Hiệp cho rằng cần có cơ chế tài chính đột phá, tín dụng ưu đãi và quỹ hỗ trợ riêng để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này.
Liên quan đến Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, ông Hiệp đánh giá cao các điểm mới như: tăng cường trách nhiệm của chính quyền địa phương, bổ sung quy định dán nhãn năng lượng cho thiết bị, mở rộng phạm vi áp dụng cho các lĩnh vực xây dựng, giao thông vận tải và thành lập Quỹ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả – quỹ tài chính ngoài ngân sách hỗ trợ dự án đầu tư và huy động vốn xã hội hóa.
Theo ông Hiệp, việc sửa đổi luật cần hướng đến phát triển thị trường năng lượng hiệu quả, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, khuyến khích hợp tác công – tư (PPP) và gắn chặt với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, phát triển bền vững đến năm 2045.
Từ cam kết quốc tế đến hành động trong nước, Việt Nam đang xây dựng văn hóa tiết kiệm năng lượng – trong đó truyền thông là sức mạnh lan tỏa, kết nối và khơi dậy tinh thần trách nhiệm của mỗi cá nhân, doanh nghiệp và cộng đồng.
Nguồn: https://daibieunhandan.vn/lan-toa-suc-manh-truyen-thong-trong-hanh-trinh-tiet-kiem-nang-luong-10390776.html
Bình luận (0)