Làng nghề hoa, cây cảnh Tri Yếu

tri-yeu-1(1).jpg — Hiện làng Tri Yếu có khoảng 90 ha đất chuyên trồng cây cảnh.

Nghề sinh từ đất, đẹp từ tâm

Nghề trồng hoa, cây cảnh ở Tri Yếu có lịch sử hàng chục năm nhưng phát triển mạnh nhất trong giai đoạn 1980 - 1990 khi phong trào bonsai, cây thế lan rộng. Từ những thửa ruộng bạc màu, người dân nơi đây sáng tạo chuyển đổi thành vườn ươm, vườn cây nghệ thuật với đủ kiểu dáng, thế cây độc đáo.

Cây hoa đào và quất cảnh gắn liền với mùa xuân và Tết cổ truyền trở thành sản phẩm chủ lực của làng. Cây hoa đào Tri Yếu nổi bật bởi thế dáng khỏe khoắn, nụ hoa đều, cánh hồng tươi thắm. Người dân áp dụng nhiều kỹ thuật để tạo ra các thế cây độc đáo như đào rồng, đào bay, bonsai mini. Quất cảnh được ưa chuộng bởi dáng tròn trịa, quả sai trĩu, lá xanh đậm biểu tượng của tài lộc và may mắn. Nhiều hộ còn sáng tạo với tùng la hán, nguyệt quế, sanh cổ, bonsai trong chậu gốm…, kết hợp tiểu cảnh non bộ, thác nước mini, biến mỗi sản phẩm thành một tác phẩm nghệ thuật thực sự.

Từ những thửa ruộng bạc màu, người dân Tri Yếu sáng tạo chuyển đổi thành vườn ươm, vườn cây cảnh nghệ thuật mang lại giá trị kinh tế cao.

Cứ mỗi dịp tháng chạp, Tri Yếu lại khoác lên mình không khí lễ hội. Khắp làng rộn ràng tiếng kéo tỉa lá, tiếng trao đổi giữa khách và người bán, xe tải nườm nượp chở đào, quất tỏa đi khắp Bắc - Nam. Sản phẩm không chỉ phục vụ người dân Hải Phòng mà còn có mặt tại Hà Nội, Quảng Ninh, Nam Định và nhiều tỉnh, thành phố khác.

Làng có khoảng 90 ha đất chuyên trồng cây cảnh, được chia thành 3 khu vực, gồm: khu chính (chuyển đổi từ đất nông nghiệp), khu phụ và khu vườn ươm. Hầu như hộ dân nào nơi đây cũng sở hữu vài trăm đến vài nghìn m² vườn. Với người dân Tri Yếu, nghề trồng cây không chỉ là kế sinh nhai mà còn là một phần văn hóa đặc trưng, thể hiện sự tinh tế trong cách chăm sóc, tạo dáng, gửi gắm tâm hồn vào từng sản phẩm.

Cộng đồng làng nghề luôn duy trì tinh thần gắn kết bền chặt. Các hộ dân thường xuyên chia sẻ kỹ thuật, tổ chức thi tay nghề, hội thi cây đẹp vào dịp lễ hội mùa xuân. Nhờ đó, nghề được truyền dạy liên tục và làm mới theo xu hướng thị trường.

Bảo tồn và phát triển giá trị văn hóa làng nghề

tri-yeu-2(1).jpg — Nghề trồng hoa cây cảnh được truyền dạy liên tục và làm mới theo xu hướng thị trường.

Để bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống, năm 2024, dự án “Hỗ trợ quản lý, khai thác và phát triển nhãn hiệu tập thể Cây cảnh làng Tri Yếu” chính thức được triển khai. Đây là bước đi quan trọng, tạo nền tảng phát triển bền vững cho sản phẩm cây cảnh Tri Yếu trong bối cảnh hội nhập.

Với sự chủ trì của Hội Nông dân xã Đặng Cương (nay là Hội Nông dân phường An Dương) - đơn vị trực tiếp sở hữu nhãn hiệu, dự án đặt mục tiêu gìn giữ tinh hoa nghề truyền thống; đồng thời, nâng tầm sản phẩm cây cảnh theo hướng hiện đại, có thương hiệu.

Trên thực tế trước đây, nhiều hộ dân sản xuất cây cảnh chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, mạnh ai nấy làm nên sản phẩm thiếu đồng bộ về chất lượng và thương hiệu khó cạnh tranh. Dự án ra đời tạo ra sự thay đổi căn bản, mỗi sản phẩm của làng Tri Yếu không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn gắn với uy tín tập thể.

Sản phẩm làng nghề phục vụ người dân Hải Phòng và các tỉnh, thành như Hà Nội, Quảng Ninh, Nam Định và nhiều địa phương khác trên cả nước. Ảnh tư liệu

Nhiều hoạt động được triển khai như xây dựng tiêu chuẩn cơ sở cho sản phẩm chủ lực cây hoa đào, biên soạn sổ tay hướng dẫn kỹ thuật, tập huấn sử dụng nhãn hiệu, tổ chức tập huấn truy xuất nguồn gốc, phát triển hệ thống truyền thông quảng bá…

Những bước đi giúp củng cố giá trị thương hiệu, nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh cho người dân. “Trước đây, chúng tôi làm cây cảnh chủ yếu theo kinh nghiệm truyền miệng. Giờ có nhãn hiệu tập thể, người dân được tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, lại có bộ tiêu chuẩn chung nên sản phẩm đồng đều hơn, khách hàng tin tưởng hơn”, ông Đỗ Đình Đặng, nghệ nhân lâu năm của làng chia sẻ.

Điểm nổi bật của dự án là đề cao tính cộng đồng. Nhãn hiệu tập thể không thuộc về một cá nhân mà là tài sản chung cả làng. Nhờ đó, các hộ dân được khuyến khích liên kết, hợp tác, thay vì cạnh tranh nhỏ lẻ. Ý thức giữ gìn thương hiệu chung cũng nâng cao rõ rệt.

tri-yeu-3(1).jpg — Với người Tri Yếu, nghề trồng cây không chỉ là kế sinh nhai mà còn là một phần văn hóa đặc trưng. Ảnh tư liệu

Từ nơi sản xuất cây cảnh, Tri Yếu giờ đây có đầy đủ tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch làng nghề. Du khách đến đây có thể dạo bước trong không gian vườn cảnh xanh mướt, chiêm ngưỡng nghệ thuật uốn tỉa, nghe nghệ nhân kể chuyện về từng gốc đào, chậu quất.

Vào dịp giáp Tết, cả làng rực rỡ như hội hoa xuân khổng lồ, mang đến trải nghiệm khó quên cho du khách. Đây chính là tiềm năng để Hải Phòng phát triển loại hình du lịch làng nghề gắn với văn hóa truyền thống. Khi sản phẩm được bảo hộ nhãn hiệu tập thể, làng nghề có thêm lợi thế trong việc quảng bá hình ảnh, thu hút khách tham quan và mở rộng thị trường.

Nhãn hiệu chứng nhận Làng nghề hoa, cây cảnh Tri Yếu.

Thời gian tới, Hội Nông dân phường An Dương định hướng tiếp tục nâng cấp chất lượng sản phẩm, mở rộng diện tích trồng theo hướng sinh thái bền vững. Các mô hình trình diễn, lớp dạy nghề, hội thi cây cảnh sẽ được tổ chức thường xuyên, vừa để đào tạo thế hệ kế cận, vừa nâng cao tay nghề. Đồng thời, làng nghề đẩy mạnh tham gia các hội chợ, triển lãm cây cảnh trong và ngoài nước để khẳng định vị thế.

THANH BÌNH

Nguồn: https://baohaiphong.vn/lang-nghe-hoa-cay-canh-tri-yeu-519472.html