Lưu giữ mạch nguồn văn hóa quan họ

BẮC NINH - Câu lạc bộ Quan họ thôn Hoài Trung (xã Liên Bão) có một không gian trưng bày, lưu giữ, giới thiệu các hiện vật, hình ảnh gắn với văn hóa quan họ của các nghệ nhân gạo cội và nét văn hóa đặc sắc của Dân ca quan họ Bắc Ninh. Nơi đây trở thành điểm đến của những người yêu quý và muốn tham quan, tìm hiểu, nghiên cứu về loại hình văn hóa đặc sắc này.

Nâng niu trên tay chiếc cơi trầu bằng gỗ khảm trai tranh vinh quy bái tổ - một trong những kỷ vật được lưu giữ tại phòng trưng bày các hiện vật quan họ xưa và nay (phòng trưng bày), liền anh Dương Đức Thắng, Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ bộc bạch: “Đây là kỷ vật của bà nội tôi, nghệ nhân quan họ Nguyễn Thị Hạp. Thuở thiếu thời, đây là thứ không thể thiếu mỗi lần bà đi chơi để mời quan họ bạn. Khi bà kết hôn với ông nội tôi là nghệ nhân Dương Văn Quyến, cơi trầu này cũng được mang theo. Sau đó, chiếc cơi trầu bị thất lạc, lần tìm theo lời kể của ông, bà, tôi biết được thông tin về kỷ vật này đang ở làng Chọi (nay thuộc phường Kinh Bắc) nên sau đó đã dày công sưu tầm lại”.

Liền anh Dương Đức Thắng giới thiệu chiếc cơi đựng trầu của nghệ nhân quan họ Nguyễn Thị Hạp.

Ngoài ra, còn rất nhiều đồ vật có giá trị lịch sử, văn hóa như: Bộ ấm chén bằng đồng gắn với chuyện đời, chuyện nghề nghệ nhân Nguyễn Văn Thị ở làng Diềm (phường Kinh Bắc); chiếc giỏ đựng ấm trà tiếp khách quan họ của nghệ nhân Nguyễn Thị Tước (làng Khả Lễ, phường Võ Cường); dao têm trầu... được trưng bày tại đây.

Nhiều năm qua, anh Dương Đức Thắng cùng các thành viên của Câu lạc bộ Quan họ thôn Hoài Trung cất công đi nhiều nơi, gặp gỡ nhiều người để sưu tầm các kỷ vật, đồ dùng liên quan đến văn hóa quan họ. Đến nay, anh đã sưu tầm được gần 200 kỷ vật như nón quai thao, ô lục soạn, dải yếm, bao lưng với đủ chất liệu gấm, the, sồi, lụa của các anh hai, chị hai; những chiếc đèn dầu dùng trong hát canh; cơi trầu, cối giã, bình vôi, bộ ấm chén, nồi đồng, bát hoa, mâm gỗ… Cùng với trang phục, đồ dùng sinh hoạt, các thành viên Câu lạc bộ dành nhiều thời gian để sưu tầm 50 đầu sách về dân ca quan họ Bắc Ninh và lưu giữ 18 cuốn sổ chép tay của các nghệ nhân với 1.967 bài quan họ và hơn 200 file ghi âm giọng hát, bài cổ, bài độc của nghệ nhân các làng quan họ cổ.

Hơn 3 năm thành lập, phòng trưng bày các hiện vật đã đón tiếp hàng nghìn lượt du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, nghiên cứu, trao đổi, học tập. Nghệ sĩ Ưu tú Xuân Mùi, nguyên Phó Giám đốc Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh đánh giá: “Những nghệ nhân tuy không còn nhưng kỷ vật của họ được lưu giữ tại phòng trưng bày góp phần giúp người yêu dân ca quan họ có sự nhìn nhận đầy đủ, sâu sắc hơn về văn hóa quan họ trong cội nguồn, quá khứ”.

Ngoài ra, Câu lạc bộ Quan họ thôn Hoài Trung còn tích cực tham gia trình diễn, trưng bày hiện vật quan họ tại nhiều sự kiện văn hoá lớn trong và ngoài tỉnh như: “Không gian hội tụ tinh hoa di sản văn hóa phi vật thể” tại tỉnh Cà Mau; “Hành trình sắc màu di sản văn hóa phi vật thể đại diện các vùng miền” trong khuôn khổ Festival Về miền Quan họ năm 2023...

 

Bài, ảnh: Nguyễn Hoa

Nguồn: https://baobacninhtv.vn/luu-giu-mach-nguon-van-hoa-quan-ho-postid423088.bbg