Mỹ tiếp sức cho Ukraine, 3.000 tên lửa đe doạ chiến tuyến Nga
Washington đã phê duyệt việc chuyển giao hơn 3.000 tên lửa tấn công tầm xa (ERAM) cho Ukraine, mở ra cơ hội thay đổi cán cân chiến trường.
Báo Khoa học và Đời sống•28/08/2025
Trong vài tuần tới, cục diện xung đột Ukraine có thể chứng kiến một bước ngoặt mới: Mỹ sẽ bàn giao hàng nghìn tên lửa tấn công tầm xa ERAM cho Ukraine. Loại vũ khí giá rẻ nhưng hiệu quả này hứa hẹn giúp Kiev vươn tay tới những mục tiêu mà trước đây gần như bất khả thi, giữa lúc cuộc xung đột với Nga đang leo thang dữ dội.
Theo tờ Wall Street Journal, chính quyền Trump đã phê duyệt thương vụ trị giá khoảng 850 triệu USD, bao gồm 3.350 quả đạn ERAM cùng một số hạng mục chưa được tiết lộ. Phần lớn kinh phí đến từ các đồng minh châu Âu, cho thấy sự phối hợp ngày càng chặt chẽ của phương Tây trong việc hỗ trợ Kiev.
ERAM được thiết kế có tầm bắn từ 240 - 450 km, ban đầu dự kiến phóng từ máy bay. Vũ khí này có khả năng tấn công các mục tiêu nằm ngoài tầm với của nhiều loại bom dẫn đường chính xác mà Ukraine đang sở hữu, giúp nước này có thể đặt các trung tâm hậu cần, căn cứ không quân và cơ sở công nghiệp quân sự của Nga vào vòng nguy hiểm.
Tuy nhiên, một số quan chức Mỹ giấu tên cho biết Kiev sẽ cần sự phê duyệt trước từ Lầu Năm Góc để sử dụng ERAM, nhất là khi loại vũ khí này có thể tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Điều này phản ánh sự thận trọng của Washington nhằm tránh leo thang xung đột trực tiếp.
Nỗ lực phát triển ERAM bắt đầu từ đầu năm 2024, khi Không quân Mỹ công bố thông báo tìm kiếm thông tin (RFI) cho một loại đạn dẫn đường chính xác phóng từ trên không, có chi phí thấp và dễ sản xuất. Sau đó, 16 công ty quốc phòng được mời tham gia đề xuất.
ERAM được mô tả là “vũ khí mô-đun, có thể sản xuất hàng loạt, giá cả phải chăng”, với yêu cầu sản xuất ít nhất 1.000 quả trong vòng hai năm. Điều này không chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu chiến trường Ukraine, mà còn là bước chuẩn bị của Mỹ cho các kịch bản xung đột cường độ cao trong tương lai, đặc biệt là ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Về mặt kỹ thuật, ERAM nặng khoảng 227 kg, tốc độ tối thiểu là 750 km/h, được trang bị đầu nổ phá mảnh có khả năng xuyên phá. Hệ thống dẫn đường được thiết kế để hoạt động ngay cả trong môi trường GPS bị gây nhiễu, với sai số trúng mục tiêu (CEP) chỉ khoảng 10 mét.
Trước ERAM, Ukraine đã được cung cấp JDAM-ER, bom đường kính nhỏ SDB, tên lửa Storm Shadow và SCALP-EG. Tuy nhiên, phần lớn chỉ có tầm bắn khoảng 70 km, ngoại trừ Storm Shadow và SCALP có thể đạt tới 480 km. ERAM, với số lượng hàng nghìn quả, sẽ giúp Ukraine mở rộng đáng kể khả năng tấn công tầm xa với chi phí thấp hơn nhiều so với tên lửa hành trình.
Một câu hỏi quan trọng là loại máy bay nào sẽ mang được ERAM. Hiện tại, Ukraine đã điều chỉnh MiG-29, Su-24 và Su-27 để phóng vũ khí phương Tây. Ngoài ra, Kiev cũng bắt đầu tiếp nhận các tiêm kích F-16, vốn được đánh giá là nền tảng lý tưởng để triển khai loại tên lửa mới này.
Dù vậy, sự mập mờ trong chính sách của Washington vẫn khiến Kiev khó có thể sử dụng ERAM một cách hoàn toàn tự do. Các quan chức Mỹ từng nhiều lần từ chối yêu cầu của Ukraine về việc phóng ATACMS vào lãnh thổ Nga. Việc cho phép hay hạn chế ERAM sẽ phụ thuộc vào tính toán chiến lược của Nhà Trắng đối với Moscow.
Trong khi đó, Ukraine vẫn thúc đẩy mạnh mẽ các chương trình phát triển tên lửa nội địa. Gần đây, Kiev đã giới thiệu hai loại tên lửa hành trình Flamingo và Long Neptune với tầm bắn lần lượt 3.000 km và 1.000 km. Đây được coi là bước đi nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung vũ khí từ phương Tây, đồng thời mở rộng lựa chọn tấn công vào lãnh thổ Nga.
Việc Mỹ chuyển giao ERAM vừa giúp Ukraine có thêm đòn bẩy đối phó Nga, vừa là phép thử cho chiến lược quốc phòng Mỹ. Với đặc tính rẻ, dễ sản xuất và triển khai nhanh, loại tên lửa này có thể trở thành vũ khí chủ lực trong các cuộc xung đột tương lai.
Bình luận (0)