Giữ địa danh văn hóa cho sản phẩm OCOP
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, đến nay, toàn thành phố Đà Nẵng có 552 sản phẩm OCOP còn hạn. Chương trình OCOP đã khẳng định được mục tiêu phát triển ngành nghề kinh tế, mở rộng thị trường, khơi dậy, phát huy tiềm năng, lợi thế của mỗi địa phương, vùng miền.
Các sản phẩm OCOP không chỉ góp phần phát huy thế mạnh của địa phương, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn mà còn giúp nâng cao thu nhập cho người dân và là động lực mạnh mẽ trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn.
HTX Nông nghiệp Bình Đào (xã Bình Đào trước đây, nay là xã Thăng An) đang sở hữu nhiều sản phẩm OCOP như dầu phụng, mè đen, nếp, sen, trà lá mùng năm gắn với thương hiệu “Bình Đào”. Thương hiệu hàng hóa được dựng xây từ nhiều năm, kết tinh từ nhiều giá trị và là nỗ lực không ngừng của HTX để nâng cao chất lượng sản phẩm.
Ông Võ Tấn Sanh - Giám đốc HTX Nông nghiệp Bình Đào cho biết, trước đây nhắc đến các sản phẩm OCOP mang tên Bình Đào, dễ nhận biết vì được xây dựng trên câu chuyện văn hóa gắn với vùng đất. Cụ thể là các sản phẩm nông nghiệp là kết tinh tinh thần cần cù, chịu khó của người nông dân, điều kiện thổ nhưỡng riêng biệt của vùng đất cát pha, thói quen, tập quán canh tác, sản xuất ở vùng đất.
Nay tên xã Bình Đào không còn nữa, dần dà các sản phẩm OCOP sẽ dễ bị lãng quên. Ông Sanh băn khoăn, sau 36 tháng là thời hạn có giá trị của sản phẩm OCOP được ngành chức năng công nhận, các sản phẩm OCOP của HTX có phải thay tên mới gắn với tên xã mới là Thăng An? Khó có thể kể câu chuyện gì riêng biệt về sản phẩm OCOP “Thăng An” gắn với văn hóa, tập quán, thổ nhưỡng, điều kiện sản xuất riêng biệt của các sản phẩm OCOP.
“Sự tồn tại của sản phẩm OCOP là kết quả của quá trình nhận diện thương hiệu dài lâu, ăn sâu vào tiềm thức của người tiêu dùng thông qua nhận diện địa danh. Khi đơn vị hành chính bị sáp nhập và tên địa phương bị xóa khỏi bản đồ hành chính, những cái tên sản phẩm OCOP từng là niềm tự hào địa phương sẽ đối diện với nguy cơ. Sản phẩm OCOP theo đó sẽ phai nhạt đi bản sắc văn hóa của vùng đất sinh ra nó, suy giảm tính định vị, khả năng cạnh tranh trên thị trường”, ông Sanh nói.
Nhiều chủ thể OCOP trên địa bàn thành phố lo lắng, khi sáp nhập xã mới, thương hiệu sản phẩm OCOP sẽ suy giảm. Về điều này, Chi cục Phát triển nông thôn thành phố Đà Nẵng cho rằng, chỉ dẫn địa lý và nhãn hiệu tập thể bảo hộ cho sản phẩm OCOP dựa trên tính độc đáo của vùng sản xuất chứ không phải tên gọi hành chính.
Khi đơn vị hành chính thay đổi, chỉ cần khu vực sản xuất không thay đổi, giá trị thương hiệu và quyền sở hữu trí tuệ vẫn bảo hộ đầy đủ cho sản phẩm OCOP. Ví dụ như quế Trà My vẫn được công nhận chỉ dẫn địa lý dù cho các xã của huyện Bắc Trà My và Nam Trà My có sắp xếp, sáp nhập thế nào.
Cũng theo Chi cục Phát triển nông thôn thành phố, địa danh văn hóa nên tiếp tục sử dụng trên nhãn mác sản phẩm OCOP. Ví dụ như dầu phụng Bình Đào vẫn nên giữ chứ không nhất thiết phải thay đổi thành dầu phụng Thăng An như phần bản sắc văn hóa được giữ gìn trong thương hiệu sản phẩm OCOP.
Xây dựng thương hiệu để xuất khẩu
Việc sáp nhập, sắp xếp đơn vị hành chính, theo một số nhà quản lý không những không tạo thách thức lớn mà còn mở ra cơ hội để phát triển OCOP theo hướng mở rộng quy mô, xây dựng vùng nguyên liệu lớn, sản xuất chuyên nghiệp hơn, đi vào chiều sâu, nâng cao thương hiệu, vị thế cạnh tranh.
Ông Trần Văn Ninh - Giám đốc HTX dịch vụ nông nghiệp Bình Nam (xã Thăng Trường) cho biết, đơn vị phát triển OCOP gắn với nông nghiệp xanh, tuần hoàn, hữu cơ. Để tăng quy mô phát triển các sản phẩm OCOP, một mặt HTX liên kết mở rộng vùng trồng nguyên liệu theo hướng hữu cơ, VietGAP sang các xã mới như Thăng An, Thăng Trường, Tam Xuân… mặt khác, nâng cấp nhà xưởng, đầu tư máy móc, công nghệ, thiệt bị tiên tiến để chế biến sâu sản phẩm thành dầu phụng, dầu mè, các loại bánh... Các chất thải rắn, tạp chất sau chế biến sẽ tận dụng làm chất đốt, loại bỏ nguy cơ ô nhiễm môi trường.
Đến nay, hầu hết hộ kinh doanh, HTX sản xuất sản phẩm OCOP trên địa bàn thành phố quy mô còn nhỏ. Vấn đề vay vốn bấy lâu nay là điểm nghẽn trong phát triển OCOP thì nay cơ hội được mở ra. Như ở Agribank chi nhánh Quảng Nam, ngân hàng tạo thuận lợi cho các chủ thể OCOP vay vốn mà không có bảo đảm bằng tài sản, thủ tục vay vốn đơn giản, nhanh chóng đáp ứng các nhu cầu phát triển sản xuất kinh doanh.
Vốn vay là điều kiện để các hộ sản xuất, HTX đầu tư hạ tầng, thiết bị, nâng cấp quy mô phát triển OCOP. Nhiều chủ thể OCOP cho biết, đang chú trọng lập các kế hoạch ngắn, trung và dài hạn cho hoạt động sản xuất kinh doanh; tập huấn, đào tạo kỹ năng, nghiệp vụ mới cho người lao động để nâng cao tính năng động, sáng tạo trong làm việc.
Bà Vũ Thị Bích Hậu - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Đà Nẵng yêu cầu các địa phương trên địa bàn đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn các chủ thể OCOP tiếp tục nỗ lực, nâng cấp cơ sở, trang thiết bị sản xuất, cải tiến mẫu mã, bao bì, nhãn mác; đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường.
Đặc biệt là nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP; ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động, qua đó khẳng định vị thế, tăng khả năng cạnh tranh, đón đầu thị trường, xuất khẩu sản phẩm OCOP.
Các chủ thể OCOP cần tập trung phát triển sản phẩm OCOP gắn với xây dựng thương hiệu vùng nguyên liệu đặc trưng, sản xuất an toàn, truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Việc hình thành các vùng chuyên canh theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, sản xuất hữu cơ cùng với chế biến sâu sẽ là con đường để sản phẩm OCOP đi xa hơn ranh giới địa phương.
Nguồn: https://baodanang.vn/nang-tam-thuong-hieu-ocop-sau-sap-nhap-3299582.html
Bình luận (0)