Ngăn bạo lực học đường từ những lời trêu đùa, xích mích nhỏ nhất

bạo lực học đường - Ảnh 1. — Học sinh diễn tiểu phẩm để tuyên truyền phòng chống bạo lựchọc đường - Ảnh: NHƯ HÙNG

Tôi xin chia sẻ một số giải pháp ngăn chặn bạo lực học đường đã được thực hiện có hiệu quả ở trường tôi.

Đầu tiên là khâu tuyên truyền. Đầu năm học chúng tôi dành một tháng để ổn định nề nếp và tuyên truyền đến học sinh cũng như phụ huynh thật kỹ về nội quy nhà trường, trong đó có các điều cấm học sinh tuyệt đối không được vi phạm là đánh nhau.

Tuyên truyền hằng tuần để ngăn bạo lực học đường

Công tác này không phải nói xong là thôi mà chúng tôi làm hằng tuần về nội dung này bằng nhiều hình thức khác nhau: chia sẻ, xem clip rút ra bài học và viết cam kết, hoạt động trải nghiệm, đóng tình huống…

Đồng thời ban giám hiệu khi sinh hoạt với học sinh cũng nói rõ: học sinh vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm kể cả gửi hồ sơ tới cơ quan công an điều tra nếu có hành vi bạo lực. Kèm theo đó chúng tôi tạo môi trường nhìn với những câu nói tích cực: Cái miệng xinh xinh thế/ Chỉ nói lời hay thôi; Nóng giận là bản năng/Tĩnh lặng là bản lĩnh: Bạo lực học đường - nỗi đau không của riêng ai…

Chúng tôi giới thiệu cho các em chia sẻ cuốn sách như Kiểm soát sự giận dữ hoặc những cuốn sách nói về kỹ năng giao tiếp… để học thêm các kỹ năng quản lý cảm xúc của mình khi nóng giận.

Tiếp theo, ban giám hiệu nhà trường, đặc biệt là hiệu trưởng, khi gặp gỡ học sinh đầu năm phải phân tích kỹ nguyên nhân và hậu quả của bạo lực học đường (tốt nhất là chọn phóng sự từ các kênh truyền hình uy tín) và đưa ra các hình thức xử lý nghiêm theo quy định, tất cả học sinh bắt buộc phải nhớ.

Chúng tôi cũng không quên cung cấp thông tin cho các em các kênh để liên lạc khi các em cần hỗ trợ: giáo viên chủ nhiệm, quản sinh, giáo viên bộ môn hoặc bất cứ ai các em gặp khi phát hiện bạn có hành vi bạo lực…

Đặc biệt, ban giám hiệu luôn sẵn sàng mở cửa đón học sinh với bất cứ điều gì mà các em chưa thỏa đáng hoặc hộp thư hiệu trưởng để tại sân trường, các em có thể gửi ý kiến bất cứ lúc nào và nhiều sự việc các em phản ảnh đã xử lý nhanh chóng từ cách làm này.

Ban giám hiệu chúng tôi cũng chia sẻ trong giáo viên đừng bao giờ chủ quan với những xích mích nhỏ dù chỉ trong lời nói của học sinh, chính những vấn đề nhỏ nếu không giải quyết triệt để sẽ bị "xé ra to" và dẫn đến hành vi bạo lực.

Tháng đầu nhập học rất quan trọng

Với chúng tôi, vài tháng đầu mới nhập học vô cùng quan trọng, ban giám hiệu quán triệt chỉ đạo: giáo viên chủ nhiệm và quản sinh phải phối hợp với nhau để khoanh vùng từng nhóm học sinh. Chú ý nhóm hay nô giỡn, với nhóm này chúng ta cứ nghĩ vô tư thôi nhưng chúng tôi đã gặp nhiều trường hợp từ đùa thành "đánh nhau thật".

Nhóm có vấn đề về tâm lý, nhóm này nếu không có ứng xử phù hợp và theo sát cũng dễ bị kích động bởi bạn bè xung quanh vô tình hay hữu ý đều có thể là nguyên nhân dẫn đến bạo lực. Nhóm học sinh có cá tính mạnh (có chút dữ hơn bạn xung quanh, lầm lì ít nói nhưng dễ cộc hoặc nóng nảy…).

Cứ chia nhóm như vậy để các lực lượng liên kết với nhau có kế hoạch tác động dần bằng nhiều cách với phương pháp kỷ luật tích cực, cần thiết thì nhờ tới cả hỗ trợ của phụ huynh. Chúng ta không nên chờ các em vi phạm mới xử lý mà mưa dầm thấm lâu, phòng là chính lại tỏ ra khá hiệu quả trong ngăn chặn bạo lực học đường.

Tuy nhiên mới đầu không phải giáo viên nào cũng ý thức rõ điều này, cứ nghĩ "chuyện nhỏ" nên thường lơ qua, chủ quan không xử lý và thiếu phối hợp với phụ huynh. Vậy là các em đem chuyện nhỏ ấy đi tâm sự với bạn tiêu cực, cứ thế ngấm ngầm suy nghĩ căm ghét bạn trong các em từng ngày và mọi người biết chuyện bạo lực là không tránh khỏi.

Xảy ra sự việc, lúc đó cả học sinh, phụ huynh và nhà trường chống không kịp, trong khi ta có thể tác động từ trong gốc rễ của vấn đề bằng nhiều cách.

Mặt khác chúng ta cứ nói từ game, từ ảnh hưởng của mạng xã hội đã ảnh hưởng không ít đến nhận thức và lối sống của nhiều học sinh hiện nay khiến các em dễ có hành vi hung dữ hoặc vô cảm. Nhưng cũng tại lỗi của người lớn chúng ta đang không kiên trì để giáo dục các em sống có cảm xúc, biết yêu thương và giàu lòng trắc ẩn, biết rung cảm trước cái đẹp giản dị bình thường trong cuộc sống, biết tỏ thái độ không đồng tình trước cái ác và cái xấu…

Tôi không dám khẳng định trường tôi cấm triệt được hết bạo lực học đường ở lứa tuổi này nhưng từ những cách làm trên (và những cách làm cụ thể khác mà trong khuôn khổ của bài báo tôi không trình bày được hết), tôi chắc chắn bạo lực học đường sẽ hạn chế được rất nhiều.

Nhen lên cảm xúc tích cực

Thời nay đa số trường đều có ti vi (trừ những vùng khó khăn) nhưng có bao nhiêu trường cho các em phút lắng đọng, tĩnh lặng xem một video về những tấm gương vượt khó, về những câu chuyện tử tế, về sự hy sinh của cha mẹ… để từ đó nhen lên cảm xúc tích cực trong các em về cái đẹp, cái thiện.

Mỗi người lớn tự hỏi xem chúng ta đã làm gì để thay đổi các em? Chúng ta đã thực sự kiên trì và đi đúng cách với con trẻ chưa hay chúng ta chỉ làm hời hợt?

Chúng ta để các con ngụp lặn trong thế giới ảo ít tương tác với con, với trò và chỉ có học, học suốt ngày đêm lấy thành tích là thước đo tất cả thì liệu các con có hướng đến được lối sống lành mạnh và có cảm xúc tích cực để tránh xa bạo lực học đường không?

Trở lại chủ đề

Bình Yên

Nguồn: https://tuoitre.vn/ngan-bao-luc-hoc-duong-tu-nhung-loi-treu-dua-xich-mich-nho-nhat-20251023092212747.htm