Tin tức được sản xuất... theo giây
Sự phát triển mạnh mẽ của Internet, mạng xã hội (MXH) và trí tuệ nhân tạo (AI) đã thay đổi hoàn toàn cách thức người làm báo thu thập, xử lý và phân phối thông tin. Nếu như trước đây, một bản tin có thể mất hàng giờ, thậm chí hàng ngày để xuất hiện trên mặt báo hoặc truyền hình, thì ngày nay, một đoạn clip ngắn hay một dòng tweet có thể lan truyền tới hàng triệu người chỉ trong vài phút.
Khác với thời kỳ báo in truyền thống, khi tin tức được phát hành theo ngày hoặc theo số, ngày nay các tòa soạn đang chạy đua theo từng giây đồng hồ. Tốc độ đưa tin, cập nhật tình hình gần như tức thì là yếu tố sống còn. Cùng với đó, phóng viên không chỉ viết bài mà còn quay phim, chỉnh sửa clip, tạo đồ họa. Tất cả diễn ra ngay trên điện thoại thông minh hoặc laptop cá nhân. Nhất là, sự sáng tạo là “chìa khóa vàng” trong thời đại nội dung số. Các phóng viên 4.0 không chỉ đưa tin, mà còn phải biết xử lý thông tin hấp dẫn để thu hút công chúng báo chí. Để theo kịp dòng chảy thông tin, nhiều tòa soạn đã ứng dụng AI, tự động hóa, phân tích dữ liệu lớn, nhằm tối ưu hóa quy trình sản xuất nội dung. Công nghệ AI có thể phân tích hành vi đọc của độc giả, từ đó đưa ra những gợi ý nội dung phù hợp sở thích và thói quen của từng cá nhân…
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực báo chí
Việt Nam có hàng chục triệu người dùng MXH, như: Zalo, Facebook, TikTok… AI có thể trở thành “công cụ đắc lực” để khai thác thông tin. Bên cạnh những thuận lợi, báo chí chính thống bị thách thức bởi làn sóng “tin giả”, “giật tít câu view” hoặc các nội dung chưa qua kiểm chứng lan truyền với tốc độ chóng mặt trên các nền tảng MXH, như: Facebook, X (Twitter), TikTok… Điều này buộc các nhà báo hiện đại không chỉ phải đưa tin nhanh, mà còn phải kiểm chứng kỹ lưỡng, giữ vững đạo đức nghề nghiệp để giữ được niềm tin nơi độc giả. Do đó, để làm chủ và sử dụng được công cụ số nói chung và các phần mềm ứng dụng AI nói riêng, mỗi nhà báo càng phải trau dồi năng lực và phẩm chất của một nhà báo cách mạng, học hỏi, thảo luận để có thể làm chủ công nghệ, không để công nghệ dẫn dắt và làm chủ chúng ta.
Đổi mới và hội nhập
Bên cạnh những thách thức, kỷ nguyên số cũng đem lại cơ hội lớn cho báo chí. Nhà báo 4.0 có thể tiếp cận nguồn tin từ khắp nơi trên thế giới, sử dụng công cụ số để phỏng vấn trực tuyến, phân tích dữ liệu và tạo ra các dạng bài viết mới như báo chí dữ liệu (data journalism) hay phóng sự đa phương tiện… Nhiều tòa soạn đã triển khai các mô hình thu phí thông tin (paywall), bản tin điện tử (newsletter), kênh podcast hoặc video chuyên biệt để đa dạng hóa nguồn thu, tăng khả năng tiếp cận độc giả trung thành.
Theo các chuyên gia, cơ quan báo chí muốn thu phí online phải tạo ra được nội dung độc quyền, khác biệt, chuyên sâu, phải có chiến lược lâu dài và kiên trì thực hiện, bởi thay đổi thói quen đối với người dùng không thể đạt được kết quả một sớm một chiều.
Trong dòng chảy công nghệ, nhà báo không thể chỉ giỏi viết lách. Họ cần phải giỏi kỹ thuật làm báo đa phương tiện, am hiểu thuật toán phân phối nội dung và đặc biệt là có tư duy phản biện, đạo đức nghề nghiệp và khả năng xác minh thông tin nhanh chóng. Dù phương tiện thay đổi, nền tảng chuyển dịch, nhưng giá trị cốt lõi của nghề báo vẫn không đổi: Đưa tin trung thực, khách quan, phục vụ lợi ích công cộng và đấu tranh vì công lý, sự thật; giữ vững bản lĩnh nghề nghiệp, làm tròn vai trò dẫn dắt và phản biện xã hội trong một thế giới đầy biến động…
PGS.TS Phạm Minh Sơn, Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho rằng, AI đang mở ra những cơ hội chưa từng có và đặt ra những thách thức mang tính sống còn với lĩnh vực báo chí và truyền thông. Từ quy trình sản xuất nội dung, thu thập, xử lý thông tin, đến phân phối, tiếp nhận thông tin và tương tác với công chúng. Trong đó, AI cần được xem là công cụ đắc lực để nâng cao chất lượng nội dung, tối ưu hóa quy trình sản xuất, mở rộng khả năng tiếp cận công chúng và tăng cường hiệu quả truyền thông chính sách của Đảng và Nhà nước…
|
Theo PGS.TS Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tại Việt Nam, báo chí luôn được xác định là lực lượng quan trọng trong việc truyền tải thông tin chính thống, định hướng dư luận xã hội, bảo vệ nền tảng tư tưởng và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Tuy nhiên, sự phát triển quá nhanh và đột phá của AI đang khiến các quy định pháp luật, các tiêu chuẩn nghề nghiệp, cơ chế quản lý truyền thông hiện hành chưa theo kịp thực tiễn |
Nguồn: https://baoangiang.com.vn/nghe-bao-trong-ky-nguyen-so-a422800.html
Bình luận (0)