Ngược ngàn chiếu phim - Bài 1: Lên bản... xem phim

QTO - Trong thời đại bùng nổ công nghệ, các phương tiện truyền thông hiện đại phủ sóng khắp nơi, hình ảnh những buổi chiếu phim lưu động (CPLĐ) gần như vắng bóng ở đô thị, đồng bằng. Thế nhưng, ở các địa bàn vùng sâu, vùng xa của tỉnh Quảng Trị, những "rạp phim di động" vẫn bền bỉ sáng đèn suốt nhiều thập kỷ qua. Không chỉ mang lại phút giây giải trí, đó còn là kênh thông tin hiệu quả, đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến gần hơn với đồng bào miền ngược.

Ẩn sâu trong những khu rừng già, nhiều bản làng heo hút của đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Trị vẫn nằm ngoài "vùng phủ sóng" của điện lưới quốc gia, cuộc sống quẩn quanh, thiếu thốn. Ở nơi tưởng chừng cách biệt với cuộc sống hiện đại ấy, truyền hình, điện ảnh trở thành thứ xa xỉ, cho đến khi các đội CPLĐ của Trung tâm Văn hóa và Điện ảnh (Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch) vượt dốc, băng rừng tìm đến, mang theo những "món ăn tinh thần" quý giá mà bà con mong ngóng, chờ đợi.

Người dân bản Lòm quây quần xem phim qua màn ảnh rộng - Ảnh: T.A

Chiều muộn, khi ánh nắng cuối ngày rớt xuống chân núi, con đường vào bản Lòm, xã Dân Hóa như dài thêm bởi những khúc cua và con dốc dựng đứng. Từ trung tâm tỉnh, chuyến xe chở máy chiếu, màn bạc, loa đài... của Đội CPLĐ số 1 Bắc Quảng Trị khởi hành từ sớm. Vượt chặng đường 170km với những đoạn đường đèo quanh co, hiểm trở, cuối cùng, đội cũng đặt chân đến bản khi nắng chiều đã tắt.

Bản Lòm nằm lọt thỏm giữa thung lũng, bao quanh là những cánh rừng già xanh thẳm. Ở đây chưa có lưới điện, sóng điện thoại chập chờn lúc có, lúc không. Nguồn sáng hiếm hoi là những bóng đèn năng lượng mặt trời dọc con đường chính vào bản do Bộ đội Biên phòng tỉnh tặng.

Cuộc sống của 106 hộ với 455 nhân khẩu người Chứt nơi đây vẫn bình lặng trôi đi như bao đời vẫn thế. Không điện, không phương tiện nghe nhìn, khi màn đêm buông xuống, cả bản chìm trong khoảng không tĩnh lặng.

Hôm nay thì khác hẳn! Bản nhỏ như bừng sáng! Dù đã được báo trước 1 ngày, sự xuất hiện của đội chiếu phim vẫn khiến cả bản rộn ràng, háo hức. Những đứa trẻ lấm lem, đôi mắt tròn xoe ngơ ngác khi lần đầu thấy cảnh dựng rạp chiếu phim; những đứa lớn hơn thì hân hoan ra mặt.

Từ những bếp lửa đang nghi ngút khói, các bà, các mẹ bỏ dở nồi cơm, kéo vội tấm áo, chạy ra sân nghe ngóng. Mấy cụ già lửng thửng bước ra, gương mặt rạng rỡ hệt như đón người thân ở xa về... "Lâu lắm rồi dân bản mới vui như thế. Mọi người ai cũng háo hức chờ đến giờ chiếu phim", Trưởng bản Hồ Biên cười bảo.

Uống vội ngụm nước, đội chiếu phim bắt tay ngay vào công tác chuẩn bị. Người căng bạt, người lắp đặt máy chiếu, sắp xếp loa đài, người bật máy phát điện... Họ làm việc khẩn trương, nhanh chóng. Và khi bà con lần lượt kéo đến ngồi kín sân, tiếng máy phát điện vang lên, không khí tĩnh lặng vốn quen thuộc ở bản bị xé tan.

Anh Nguyễn Thái Quý, Trưởng phòng Nghiệp vụ điện ảnh, Trung tâm Văn hóa và Điện ảnh cho biết: Theo kế hoạch, năm 2025, trung tâm sẽ tổ chức 691 buổi CPLĐ tại 380 điểm chiếu thuộc 27 xã thuộc địa bàn vùng sâu, vùng xa của tỉnh Quảng Trị. Riêng trong dịp kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 năm nay, trung tâm sẽ tổ chức 103 buổi chiếu tại 75 điểm thuộc các xã: Dân Hóa, Tuyên Phú, Phong Nha, Trung Thuần, Trường Sơn, Thượng Trạch, Lìa, A Dơi, Tân Lập, Tà Rụt, Ba Lòng, Hướng Hiệp, Bến Quan, Cồn Tiên, Bến Hải.

Chiếc màn trắng được căng phẳng, hắt lên ánh sáng dìu dịu nhưng đủ làm sáng bừng cả khoảng sân. Mọi người ngồi chăm chú vào màn hình, ánh mắt chờ đợi. Lau vội giọt mồ hôi trên trán, ông Đinh Minh Hiệu, cán bộ đội chiếu phim, khẽ cười: "Mỗi chuyến đi đến với bà con vùng cao đều vất vả, có khi cả ngày trời mới đến nơi, đường dốc, gặp lúc trời mưa càng khó khăn. Nhưng khi nhìn thấy bà con háo hức, hân hoan, mọi mệt nhọc đều như tan biến. Bà con vui, chúng tôi cũng vui theo".

Đêm ấy, bản Lòm rộn ràng như có hội. Những thước phim tư liệu về bộ đội Trường Sơn, đường Hồ Chí Minh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, về tinh thần Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 cùng bộ phim truyện "Địa đạo" dường như mở ra cho bà con một thế giới mới mẻ.

Không chỉ là những câu chuyện trên màn ảnh, đó còn là những giờ phút quý giá để bà con bản Lòm được cười vui, xúc động. "Ở bản không có điện, cũng chẳng có tivi. Hôm nay, được xem phim màn ảnh rộng, chúng tôi vui lắm!", bà Hồ Thị Hụn cười rộn rã.

Cùng thời điểm ấy, Đội CPLĐ số 2 Nam Quảng Trị cũng vượt chặng đường xa xôi để đến với thôn Gia Giã, xã Hướng Hiệp. Gia Giã là địa bàn đặc biệt khó khăn, cách trung tâm xã chừng 20 cây số, đời sống bà con còn nhiều thiếu thốn, ít có điều kiện tiếp cận các hoạt động văn hóa. Biết tin đội chiếu phim về, từ chiều, bà con đã tụ tập dọc đường làng, háo hức chờ đợi.

Khi công tác chuẩn bị vừa xong, trời bất ngờ đổ mưa rào. Mọi người nhanh chóng thu dọn, dời vào nhà văn hóa thôn. Không khí chẳng vì thế mà lắng xuống, ngược lại, bên trong gian nhà nhỏ, tiếng cười nói rộn rã, những ánh mắt sáng long lanh dưới ánh điện máy phát. Thôn nhỏ như bừng sáng bởi ánh sáng của màn chiếu, bởi niềm vui chung và sự kết nối của cả cộng đồng qua những thước phim giản dị nhưng đầy ý nghĩa.

Đã qua thời kỳ hoàng kim từ mấy thập niên trước, nhưng CPLĐ vẫn là kênh thông tin quan trọng để tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, góp phần nâng cao đời sống tinh thần của người dân tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới..., qua đó khơi dậy nét đẹp văn hóa truyền thống. Và đằng sau mỗi thước phim ấy là những con người thầm lặng bám bản, bám rừng mang theo cả trách nhiệm và tình yêu nghề để "giữ lửa" cho những rạp phim đặc biệt nơi miền sơn cước.

Tâm An

>>> Bài 2: Phía sau màn ảnh

Nguồn: https://baoquangtri.vn/van-hoa/202508/nguoc-ngan-chieu-phim-bai-1-len-ban-xem-phim-78e6c3c/