Người mở lối chuyên canh cây ăn quả ở vùng biên, nâng thu nhập cho nông dân

TPO - Giữa xã Nậm Kè (huyện Mường Nhé, Điện Biên), nơi nhiều người chỉ nghĩ đến cây ngô, cây sắn để sống qua ngày, có một người nông dân lặng lẽ đi một con đường khác: làm kinh tế từ cây ăn quả. Không ồn ào, không phô trương, nhưng hơn 5ha cây trái giữa núi rừng của gia đình anh là kết quả của gần 20 năm bền bỉ dựng cơ nghiệp từ bàn tay trắng.

Hai vợ chồng nông dân chăm chỉ

Năm 2004, vợ chồng ông Trần Văn Huấn từ xã Đại Đồng, huyện Vĩnh Tường (tỉnh Vĩnh Phúc) rời quê lên vùng biên giới Nậm Kè lập nghiệp. Khi ấy, Mường Nhé còn là vùng đất xa xôi, hạ tầng thiếu thốn, đất rộng nhưng người thưa, không ai nghĩ sẽ có đất cho cây tráiphát triển.

“Ngày mới lên đây, mình chỉ nghĩ làm cái gì đó để sống. Hai vợ chồng mở quán tạp hoá, rồi nuôi thêm gà, lợn kiếm thêm đồng ra đồng vào. Nhưng dần dần, người làm tạp hoá đông, cạnh tranh tăng, khách ít đi. Bắt đầu phải nghĩ sang hướng khác”, ông Huấn nhớ lại.

Năm 2018, ông quyết định “bẻ lái” sang làm vườn. Từ số vốn ít ỏi tích cóp được, ông mua lại đất của dân bản, cải tạo từng chút để bắt đầu trồng cây ăn quả. “Hồi đó chưa ai trồng cam hay các loại cây ăn quả ở vùng này. Nhiều người bảo mình dở hơi. Nhưng mình nghĩ, nếu đất không có giá trị, tại sao không thử? Cùng lắm là thất bại, còn không thì sẽ mở được con đường khác cho chính mình và bà con”. Tính đến nay, ông Huấn đã có trong tay khoảng 5ha đất trồng cây ăn quả, tất cả đều là đất gia đình ông tự mua, cải tạo. Trong đó, 3ha trồng cam, 2ha đã cho thu hoạch, 1ha đang trong giai đoạn chăm sóc. Ngoài ra, ông còn trồng thêm mít, nhãn, xoài, vải, bưởi…

Ông Huấn luôn lựa chọn những loại phân bón tốt nhất cho cây.

Giống cây được ông chọn kỹ từ Học viện Nông nghiệp Việt Nam, kỹ thuật học từ sách, từ internet, đặc biệt là từ người em ở Hà Giang - người đi trước trong mô hình trồng cây ăn quả vùng núi. Phân bón ưu tiên các loại chất lượng như, thuốc bảo vệ thực vật cũng lựa chọn cẩn thận để bảo đảm an toàn. “Mình vừa làm vừa học, sai thì sửa. Có hôm đi phun thuốc mà gặp mưa bất chợt, cả đêm mất trắng công. Nhưng chính những lần đó giúp mình nhớ kỹ hơn, nắm chắc kỹ thuật hơn".

Hai vợ chồng gần như kiêm tất mọi việc từ trồng, bón phân, dọn cỏ đến thu hoạch. Khi cao điểm, ông mới thuê người theo công nhật. “Làm nông là nghề không thể ngơi tay. Không có chuyện "trồng rồi chờ hái" như người ta tưởng. Trồng cây ăn quả cũng giống như nuôi con, chăm sai thì quả không ngon, bị bệnh là mất trắng”. Điều đặc biệt ở mô hình của ông Huấn là không vay vốn ngân hàng. Mọi đầu tư đều xoay vòng từ nguồn tự thân: lời từ cây này gối sang cây khác. Thậm chí, thời điểm đầu, khi cây chưa cho thu hoạch, ông vẫn duy trì nguồn thu từ những cây ngắn ngày để nuôi cây lâu năm.

Vườn của ông Huấn hiện đang trồng 6 loại cây ăn quả.

Từ năm thứ 3 trở lại đây, vườn cam bắt đầu cho quả ổn định. Mỗi năm, sau khi trừ chi phí, gia đình thu về khoảng 300 - 400 triệu đồng. Nhưng thu nhập ấy không phải lúc nào cũng dễ dàng. Năm vừa rồi, do thời tiết thất thường, lại chưa có đầu ra ổn định, ông bị tồn 2-4 tấn cam không bán kịp, đành bỏ. “Mình bán lẻ là chính, bán quanh cho bà con xã, huyện. Không có thương lái lớn, không có kênh phân phối dài. Nhiều lúc, nhìn hàng quả hỏng mà xót". Cũng bởi thế, dù sản phẩm có chất lượng, mẫu mã đẹp, được người tiêu dùng đánh giá cao, nhưng đầu ra vẫn là nỗi trăn trở lớn nhất.

Mở ra nhiều hi vọng

Nhận thấy tiềm năng của mô hình, địa phương đã đưa vườn cam của ông Huấn vào kế hoạch phát triển sản phẩm OCOP cấp huyện. Ông Nguyễn Tiến Thành - Bí thư Đảng uỷ xã Nậm Kè cho hay: “Năm vừa qua, lãnh đạo huyện Mường Nhé đã xuống khảo sát mô hình trồng cam. Chúng tôi kỳ vọng nếu sản phẩm đạt chuẩn OCOP, đầu ra sẽ được cải thiện rõ rệt, từ đó giúp mở rộng quy mô sản xuất và nâng thu nhập cho nông dân".

Ông Huấn và cơ ngơi rộng 5ha của mình.

Không chỉ làm kinh tế cho gia đình, ông Huấn còn đóng vai trò truyền cảm hứng cho bà con ở địa phương. Theo ông Lý Văn Xuân - Phó Chủ tịch UBND xã Nậm Kè, hiện mô hình của ông Huấn đang tạo việc làm thời vụ cho 5-10 lao động địa phương. Bên cạnh đó, ông Huấn thường xuyên hướng dẫn bà con kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh. “Ông Huấn là người tiên phong chuyển đổi tư duy sản xuất ở xã, từ canh tác truyền thống sang ứng dụng khoa học kỹ thuật. Có những hộ thấy ông làm được cũng mạnh dạn theo, hy vọng trong tương lại sẽ mang lại hiệu quả".

Hiện nay, ông Huấn vẫn ngày ngày ra vườn từ sáng sớm đến khi trời nhá nhem tối. Ở một nơi mà cây trái từng được cho là “không thể sống nổi”, ông Huấn lại từng bước tạo ra vùng cây ăn quả cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Đó không chỉ là một mô hình kinh tế hộ gia đình, mà còn là một tín hiệu mới cho vùng đất khó Nậm Kè, nơi cơ hội đang dần mở ra từ những bàn tay dám nghĩ dám làm.

Hải Đường

Nguồn: https://tienphong.vn/nguoi-mo-loi-chuyen-canh-cay-an-qua-o-vung-bien-nang-thu-nhap-cho-nong-dan-post1748537.tpo