Xung phong vào Tây Nguyên
Là người phụ nữ duy nhất đảm nhiệm chức vụ Tổng Biên tập trong lịch sử 78 năm xây dựng và trưởng thành của Báo Gia Lai, nhà báo Đặng Thị Thu Hà (bút danh Đặng Thu Hà, Kim Anh) từng được anh em phóng viên gọi vui là “bà Thatcher” của Báo Gia Lai, hàm ý so sánh sự tương đồng giữa bà với “bông hồng thép” của nước Anh thời bấy giờ về quyết tâm cải cách.

“Ba tôi quê Bình Định, má quê Quảng Ngãi, cùng tập kết ra Bắc những năm đầu chống Mỹ. Bản thân tôi sinh ra ở Hà Nội, học xong phổ thông thì thi tuyển vào lớp Báo chí khóa 2 của Trường Tuyên huấn Trung ương (nay là Học viện Báo chí và Tuyên truyền). Tôi nhập học vào một ngày hết sức đặc biệt: Ngày 30-4-1975”-nhà báo Đặng Thị Thu Hà mở đầu cuộc trò chuyện.
Tháng 7-1979, ngay khi vừa tốt nghiệp, nữ nhà báo trẻ xung phong vào Gia Lai-Kon Tum dù biết sẽ có rất nhiều khó khăn đón đợi. Trước ngày giải phóng chừng 1 năm, mẹ bà cũng là một trong nhiều cán bộ tập kết xung phong về công tác tại Tây Nguyên, được giao nhiệm vụ Trưởng khoa Truyền nhiễm (Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kon Tum).
Không ít kỷ niệm lý thú về nghề đã được nhà báo Đặng Thị Thu Hà chia sẻ cùng chúng tôi khi hồi tưởng về những ngày đầu làm báo. Lúc mới về báo nhận nhiệm vụ, bà được giao tuyên truyền mảng phân phối, lưu thông (lương thực, thương nghiệp, tiền tệ…). Nhiều cảnh ngộ khi đó là gian nan, thậm chí sinh tử thì giờ đây được bà xem là kỷ niệm vui, không bao giờ quên. Bà nhớ mãi chuyến công tác hàng trăm cây số đến một đơn vị lâm nghiệp của Trung ương đóng chân ở huyện Sa Thầy bằng chiếc xe Jeep không mui. Toàn là đường đất giằng xóc trên hành trình len lỏi giữa cánh rừng già. Nào ngờ, đến nơi, cô gái trẻ bỗng gặp lại người bạn học cùng lớp suốt những năm cấp III, nay là cán bộ kỹ thuật của công ty này.
Ở thời kỳ còn vô vàn cách trở về địa lý và thông tin liên lạc, việc bất ngờ gặp lại bạn cũ ở nơi rừng sâu núi thẳm khiến họ vui mừng khôn xiết. Chuyến công tác từ vài mươi năm trước vẫn in trong trí nhớ của bà còn bởi lúc quay về họ bất ngờ bị FULRO bắn tỉa rát rạt. Chiếc xe Jeep bị bắn thủng 1 bánh nhưng may mắn vẫn chạy thoát nhờ kinh nghiệm, sự nhanh trí của người cầm lái.
Ngay từ những ngày tháng đó, nhà báo Đặng Thị Thu Hà đã thấm thía sự nguy hiểm khi làm nghề ở Bắc Tây Nguyên. Thêm một lần tưởng chừng không qua khỏi là khi bà lên cơn sốt rét trong chuyến công tác về một ngôi làng xa xôi ở Ayun Pa. Không có trạm y tế, đêm đó, nước sông Ba lại dâng cao nên khi bà được đưa đến bờ sông thì xe ô tô không sao qua được (bấy giờ đoạn này chưa có cầu bắc ngang). Trong cơn sốt mê man, bà được đẩy lên lưng một con voi lớn lội bộ qua sông, sau đó đưa thẳng về Bệnh viện Đa khoa tỉnh điều trị suốt 1 tuần. Quả thật, không nhiều nhà báo có những trải nghiệm “lạ lùng” như bà.
Ngoài ra, những người trải qua thời bao cấp như bà còn cảm nhận rõ những khó khăn khác trong đời sống, công việc. Mang tinh thần cấp tiến, nhà báo Đặng Thị Thu Hà nhìn ra sự phi lý của cơ chế tem phiếu, phân phối. “Lúc thì được cấp… 1 chiếc bánh xe, khi được sợi dây xích, mãi không có nổi chiếc xe đạp để đi làm, thành ra người được cấp đành quấn đồ bằng giấy báo rồi treo ở đầu giường. Có lần, tôi mang chiếc bánh xe đi đổi cho tư nhân lấy 2 m vải kate để may áo thì liền bị phê bình trước cơ quan vì “tiếp tay” cho tư thương”-bà bật cười nhớ lại. Tư tưởng cải cách đã manh nha trong suy nghĩ của bà khi đó.
Đặt nền móng cho sự đổi mới
Được đào tạo chính quy, bài bản về nghiệp vụ báo chí lẫn trui rèn về bản lĩnh, lập trường tư tưởng, từ vai trò phóng viên, nhà báo Đặng Thị Thu Hà lần lượt kinh qua nhiều chức vụ khác nhau rồi được bổ nhiệm Phó Tổng Biên tập khi mới ngoài 30 tuổi. Năm 1995, bà trở thành Tổng Biên tập Báo Gia Lai. Bà cũng là người phụ nữ đầu tiên trong khối báo chí-truyền thông tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh; đồng thời là nữ nhà báo đại diện khu vực Tây Nguyên tham gia Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam khóa VI.
Từ xung phong đến tiên phong, Tổng Biên tập Đặng Thị Thu Hà bàn bạc để có những quyết sách đổi mới và phát triển. Thời điểm này, Báo Gia Lai là một trong những tờ báo Đảng địa phương cuối cùng trong cả nước còn sử dụng kỹ thuật in typo vốn hạn chế về chất lượng sản phẩm, giá thành lại cao. Bằng sự quyết đoán, khéo léo, bà đã vượt qua nhiều lực cản, giải thể Xí nghiệp In báo Đảng với kỹ thuật in lạc hậu để chuyển sang in offset tại Quy Nhơn (Bình Định). Đây được xem là cuộc cách mạng trong nội bộ cơ quan, bắt đầu từ việc cải tiến hình thức, chất lượng của tờ báo. Đội ngũ cán bộ, công nhân hơn 20 người của Xí nghiệp In cũng được hỗ trợ chuyển công tác đến các cơ quan khác.

Nhà báo Lê Đình Ninh-nguyên Trưởng phòng Phóng viên Báo Gia Lai-khẳng định: Tổng Biên tập Đặng Thị Thu Hà là một “nhà cải cách”, người mở đầu cho thời kỳ đổi mới của báo từ đó đến nay. Đi liền với cải cách bộ máy, bà còn nhanh chóng cải cách về công nghệ, nâng cao chất lượng đội ngũ, hình thành một lứa phóng viên chuyên nghiệp, năng động. Vào thời kỳ phóng viên không có gì thiết thân hơn ngoài cuốn sổ, cây bút, bà đã xoay xở để trang bị 2 phóng viên/1 máy vi tính; hỗ trợ phóng viên luân phiên mượn kinh phí cơ quan để mua sắm phương tiện tác nghiệp như máy ảnh, máy ghi âm, xe máy…
“Bộ mặt cơ quan thay đổi nhanh chóng, uy tín và vị thế của Báo Gia Lai cũng được nâng lên. Là người quản lý có tâm, có tầm, nhà báo Đặng Thị Thu Hà đã mở đường cho hoạt động báo chí sôi nổi, khai thác được năng lực của phóng viên ở các thể loại phóng sự, phóng sự điều tra, các tuyến bài chống tiêu cực… Có những bài báo được đặt lên bàn nghị sự của các cuộc họp HĐND, từ đó tỉnh quan tâm và có những quyết sách có lợi cho đời sống dân sinh. Trong khi đó, bản thân bà không tơ hào bất cứ thứ gì mà lúc nào cũng chỉ vì việc chung”-nhà báo Lê Đình Ninh nhận xét.
Trong suy nghĩ của nhà báo Bùi Văn Vinh (bút danh Bùi Quang Vinh), nguyên biên tập viên Báo Gia Lai thì Tổng Biên tập Đặng Thị Thu Hà là một lãnh đạo cởi mở về tư duy và sắc sảo trong cách dùng người. Năm 1993, ngoài 2 kỳ báo xuất bản hàng tuần, Báo Gia Lai ra thêm ấn phẩm Gia Lai cuối tháng nhằm đa dạng nội dung, đề tài tuyên truyền, chú trọng chuyên mục văn hóa-văn nghệ để đáp ứng nhu cầu bạn đọc. Số đầu tiên trình làng gồm 32 trang, bìa in 4 màu, có sự đổi mới về nội dung, hình thức bắt mắt nên được bạn đọc đón nhận nhiệt tình.
Năm 1994, khi nhà báo Bùi Văn Vinh chuyển công tác từ Kon Tum về Gia Lai, bà Hà quyết định giao cho ông phụ trách ấn phẩm trên bởi ông có khả năng kết nối với đông đảo cộng tác viên trong và ngoài tỉnh, trong đó có đội ngũ làm văn nghệ. Tất nhiên, không thể không có “lời ra tiếng vào” khi giao một ấn phẩm quan trọng cho người phụ trách không phải là đảng viên. Dù vậy, sau đó, người đứng đầu vẫn thuyết phục được tập thể, từ đó phát huy tối đa nhiệt huyết, sức sáng tạo của viên chức trong công việc.
Theo nhà báo Bùi Văn Vinh, cùng với việc quan tâm, chăm lo cho đội ngũ trẻ nòng cốt, chắc tay đã gây dựng được như: Võ Thành Thất, Thanh Phong, Nguyễn Chương, Nguyễn Thịnh, Lương Văn Danh…, nhà báo Đặng Thị Thu Hà còn “xin” thêm người có trình độ, tâm huyết từ nơi khác về. Trong số đó có nhà báo Ngọc Tấn-“cây phóng sự” bắt đầu có tiếng, khi ấy là phóng viên Đài Phát thanh-Truyền hình tỉnh đang tăng cường ở huyện vùng biên Chư Prông. Sau này, nhà báo Ngọc Tấn trở thành cây bút chủ lực của mảng phóng sự-ký sự trên báo Gia Lai, được bạn đọc yêu mến, đánh giá cao.
Trong ký ức của nhiều nhà báo thời kỳ này, Tổng Biên tập Đặng Thị Thu Hà là người nói được, làm được; bản lĩnh, dám đương đầu với những xung đột trong giai đoạn chuyển giao giữa cái cũ và cái mới. Bà cũng là người thúc đẩy kinh tế báo chí phát triển, tăng nguồn thu để chăm lo cho đời sống anh em bằng cách vận động phóng viên khai thác quảng cáo trên báo Gia Lai; tổ chức cho phóng viên đi học hỏi kinh nghiệm chuyên môn ở nhiều địa phương cũng như tham gia các đợt tập huấn nghiệp vụ…
Đặc biệt, được sự đồng ý của Tỉnh ủy, bà còn làm việc với Giám đốc Phân viện Báo chí và Tuyên truyền (nay là Học viện Báo chí và Tuyên truyền) để mở lớp đại học báo chí tại chức cho phóng viên khu vực Tây Nguyên tại Gia Lai, qua đó đào tạo được khá nhiều phóng viên có nghề, có uy tín sau này.
Nhà báo Đặng Thị Thu Hà trải lòng: “Thời kỳ đó có người không chấp nhận đổi mới, lại thêm tư tưởng trọng nam khinh nữ song vẫn có rất nhiều người ủng hộ, tạo điều kiện cho tôi trong công tác, nhất là các đồng chí lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo các ban, ngành... Tôi còn có hậu phương rất vững chắc là người bạn đời và gia đình hai bên nên mới có thể hết lòng vì công việc”.
Sau gần 20 năm gắn bó với Báo Gia Lai, vì lý do gia đình, năm 1998, bà chuyển ra Hà Nội sinh sống, làm việc. Dù vậy, vùng đất này với bà luôn chất chứa một trời kỷ niệm, nơi chứng kiến thời thanh xuân đẹp đẽ với cả hạnh phúc lẫn nước mắt, nơi bà gặp nhân duyên đời mình… Nhà báo Đặng Thị Thu Hà cho hay: Năm nào bà cũng về thăm Gia Lai vài lần để được vui cùng đồng nghiệp cũ, được mừng cho sự đổi mới, phát triển của Báo Gia Lai, tờ báo mà bà từng dày công góp sức.
Nguồn: https://baogialai.com.vn/nha-bao-dang-thi-thu-ha-voi-tu-duy-cai-cach-tao-bao-post328921.html
Bình luận (0)