Sau một thời gian chống chọi với bệnh hiểm nghèo, ca sĩ, nhạc sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) Thế Hiển đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 21 giờ 30 phút ngày 1-10-2025 tại Bệnh viện Quân y 175, hưởng thọ 71 tuổi. Sự ra đi của người nghệ sĩ tài năng, được công chúng mệnh danh là “nhạc sĩ của lính” để lại niềm tiếc thương cho đồng nghiệp, bạn bè và đông đảo công chúng yêu nhạc...

Nghệ sĩ của những bản tình ca người lính

Lần cuối cùng chúng tôi gặp nhạc sĩ Thế Hiển là tại cuộc họp mặt do Ban Liên lạc truyền thống Cựu chiến binh Sư đoàn 5 (Quân khu 7) phối hợp với Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ TP Hồ Chí Minh tổ chức, cuối năm 2024. Đó là cuộc họp mặt mang ý nghĩa đặc biệt, tri ân những thương binh nặng của Sư đoàn 5. Đó cũng gần như là lần cuối cùng Thế Hiển hát trước công chúng. Đa số đại biểu đều là cán bộ, chiến sĩ đã tham gia chiến đấu và hy sinh tuổi thanh xuân cùng một phần thân thể bảo vệ biên giới Tây Nam và làm nghĩa vụ quốc tế trên đất bạn Campuchia những năm của thập niên 1980. Dù lúc đó thể trạng sức khỏe đã kém nhưng sự có mặt của NSND Thế Hiển với bài hát "Nhánh lan rừng", biểu diễn với cây đàn guitar quen thuộc, đã truyền cảm hứng và nguồn năng lượng yêu đời cho các thương binh, cựu chiến binh. Trong những người dự họp mặt, có nhiều cán bộ, chiến sĩ từng được Thế Hiển biểu diễn phục vụ trong những năm tháng trên chiến trường ác liệt. Và cũng chính từ một chuyến đi biểu diễn phục vụ Quân tình nguyện Việt Nam ở Mặt trận 479 Campuchia vào năm 1986, Thế Hiển đã cho ra đời ca khúc nổi tiếng "Nhánh lan rừng". Ca khúc được ông sáng tác ngay bên chiến hào rồi trực tiếp hát cho bộ đội nghe. Giai điệu tha thiết, ca từ trong trẻo, rộn ràng, đầy chất lãng mạn và nhân văn của bài hát nhanh chóng chạm vào trái tim công chúng yêu nhạc, nhất là những người lính. "Nhánh lan rừng" là một trong những ca khúc xuất sắc của âm nhạc Việt Nam đương đại về đề tài LLVT. Ca khúc này cũng chính là “cái tem” bảo chứng để Thế Hiển được công chúng yêu quý gọi là “nhạc sĩ của lính”.

Nhạc sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Thế Hiển.  Ảnh từ Facebook nhân vật

Thế Hiển tên thật là Lại Thế Hiển, sinh năm 1955 tại Sài Gòn (TP Hồ Chí Minh), quê gốc Nam Định (nay là tỉnh Ninh Bình). Ông sớm bộc lộ năng khiếu âm nhạc từ nhỏ, tham gia phong trào văn nghệ quần chúng rồi theo học Trung cấp thanh nhạc tại Đoàn Nghệ thuật Bông Sen. Năm 1980, Thế Hiển chính thức trở thành ca sĩ của Đoàn, bắt đầu những chuyến lưu diễn đến các đơn vị, địa phương, mang lời ca tiếng hát phục vụ công chúng.

Trưởng thành trong phong trào văn nghệ quần chúng, ông gia nhập Câu lạc bộ Sáng tác trẻ Thành Đoàn TP Hồ Chí Minh. Năm 1982, Thế Hiển viết ca khúc đầu tay "Khi bong bóng bay", được khán giả nồng nhiệt đón nhận. Chỉ một năm sau, trong chuyến lưu diễn phục vụ cán bộ, chiến sĩ ở biên giới phía Bắc, ông sáng tác ca khúc "Hát về anh". Sau khi phổ biến, ca khúc đã nhanh chóng trở thành dấu ấn giúp ông nổi tiếng. Hình ảnh “Một ba lô, cây súng trên vai/ Người chiến sĩ quen với gian lao...” cùng với giai điệu tươi trẻ, đã “vẽ” nên một bức tranh người lính thật đẹp trong âm nhạc. Các sáng tác của Thế Hiển về Bộ đội Cụ Hồ đều có tiết tấu trẻ trung, rộn ràng, dễ hát, dễ thuộc, phù hợp với mọi đối tượng công chúng.

Dấu ấn từ biên cương đến hải đảo

Thế Hiển là nghệ sĩ đa tài. Suốt hơn 4 thập kỷ hoạt động nghệ thuật, ông đã sáng tác, phổ biến và trực tiếp biểu diễn hàng trăm tác phẩm âm nhạc. Nhiều ca khúc trở thành ký ức tâm hồn của các thế hệ công chúng, như: Hát về anh, Nhánh lan rừng, Tóc em đuôi gà, Lính đảo Trường Sa, Hành khúc thanh niên tình nguyện, Chuyện ngày xưa chuyện ngày nay, Cho dù có đi nơi đâu, Đợi chờ trong cơn mưa, Chuyện lứa đôi, Hoài niệm dấu yêu, Dấu chấm hỏi, Hát trên nông trường xanh, Nhong nhong nhong...

Năm 2012, Thế Hiển được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú. Đến năm 2023, ông vinh dự trở thành Nghệ sĩ Nhân dân, phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước ghi nhận những cống hiến bền bỉ, xuất sắc trên con đường lao động nghệ thuật của người nghệ sĩ. Thế Hiển gắn bó và ghi dấu ấn sâu sắc với các đơn vị Quân đội. Suốt thập niên 1980, 1990 và những năm sau này, ông liên tục có mặt trong các chuyến đi biểu diễn phục vụ bộ đội, từ biên giới Tây Nam, phía Bắc cho đến Trường Sa và các vùng biển, đảo. Chính sự gắn bó ấy đã tạo nên mạch nguồn cảm hứng sáng tác dồi dào trong ông. Những bài hát về người lính của ông chan chứa tình đồng đội, tình quân dân, tình yêu quê hương, đất nước và tình yêu đôi lứa lãng mạn.

Năm 2022, ông cho ra mắt tuyển tập "Hát về anh-Nhánh lan rừng", gồm 40 ca khúc, trong đó có 32 bài viết về người lính, 8 ca khúc viết về tình yêu quê hương, đất nước.

Khi đã ở tuổi xế chiều, sức khỏe sa sút, ông vẫn không ngừng hoạt động nghệ thuật, thiện nguyện. Ông tham gia nhiều chương trình biểu diễn gây quỹ hỗ trợ cựu chiến binh, thương bệnh binh, bệnh nhân nghèo... Với ông, hoạt động nghệ thuật chính là phương thuốc tinh thần hữu hiệu giúp bản thân sống lạc quan, yêu đời, bồi đắp nguồn năng lượng tích cực chống chọi với bệnh tật. Công chúng sẽ mãi ghi nhớ hình ảnh một nghệ sĩ cao, gầy, ôm cây đàn guitar, say sưa hát giữa thao trường hay trên boong tàu giữa trùng khơi bằng phong cách “máu lửa” và chất giọng nam trầm mộc mạc, đầy nội lực. Ông từng tâm sự: “Tôi thấy hạnh phúc khi được hát cho bộ đội nghe và tôi càng phải viết, phải hát để nói hộ tâm tình của họ”. 

Ông ra đi để lại trong lòng đồng nghiệp và người hâm mộ hình ảnh một nghệ sĩ lạc quan, yêu đời, sống chân thành, mộc mạc, giàu nghị lực, trọn vẹn tình yêu với âm nhạc cho đến phút cuối cùng, như “Nhánh lan rừng đã nở những cánh hoa trắng xinh”...

PHAN TÙNG SƠN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục  xem các tin, bài liên quan. 

Nguồn: https://www.qdnd.vn/van-hoa/doi-song/nhac-si-the-hien-dep-mai-nhanh-lan-rung-848899