Nhiệm vụ không thể chậm là định biên chế và phụ cấp phù hợp từng địa phương

Sáng 21/10, Quốc hội thảo luận tại tổ về kết quả phát triển kinh tế - xã hội. Nhiều vấn đề liên quan đến việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp được các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) quan tâm, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền tập trung tháo gỡ.

Cán bộ đi làm hàng chục cây số mỗi ngày để gần dân

Góp ý về việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đại biểu Lò Thị Luyến, Phó trưởng Đoàn chuyên trách, phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên, nêu thực tế việc bố trí trụ sở cho xã, đặc biệt ở miền núi còn nhiều khó khăn.

Bà chỉ ra thực tế nếu tất cả đội ngũ cán bộ công chức trong hệ thống chính trị cấp xã (Đảng ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ) tập trung làm việc tại một địa điểm (trung tâm hành chính của xã) thì nhiều trụ sở làm việc không đáp ứng yêu cầu để thực hiện nhiệm vụ.

"Lý do, quy mô kết cấu của trụ sở xã cũ chỉ đáp ứng khoảng 30 người làm việc. Khi sáp nhập 2-3 xã, số lượng người làm việc cũng tăng tương ứng, cơ sở trở nên rất chật hẹp, không đủ phòng làm việc.

Còn nếu tận dụng trụ sở của tất cả các xã cũ để làm việc, địa điểm làm việc đặt nhiều nơi, mỗi cơ quan trong hệ thống chính trị bố trí làm việc ở những địa điểm khác nhau sẽ dẫn đến thiếu tập trung. Thậm chí có trường hợp các địa điểm làm việc trong cùng xã cách xa nhau 30-50km, đi lại khó khăn, khi có việc cần xử lý hoặc khi tham gia các cuộc họp tập trung, cán bộ công chức phải di chuyển rất xa", bà Luyến cho biết.

Đại biểu Lò Thị Luyến là Phó trưởng Đoàn chuyên trách, phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên (Ảnh: Hồng Phong).

Cũng theo bà Luyến, có nơi quãng đường người dân di chuyển từ bản đến giao dịch tại các địa điểm làm việc của cơ quan công quyền rất xa, cá biệt có những bản cách 100km, trang thiết bị để thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, công chức lại thiếu đồng bộ, đường truyền Internet không ổn định. Thực tế, có những bản còn chưa có điện, chưa có sóng điện thoại, việc thực hiện các thủ tục hành chính trên môi trường mạng Internet là bất khả thi, xa vời với người dân.

Tình trạng tương tự cũng xảy ra tại Lai Châu, nơi đại biểu Hoàng Quốc Khánh nêu rõ, nhiều địa phương vùng sâu, vùng xa còn thiếu đồng bộ.

"Có nơi 20 cán bộ phải làm việc ở 2, thậm chí 3 trụ sở khác nhau. Trụ sở UBND với nơi đặt Đảng ủy xã cách nhau 10-20 km", Phó Trưởng ĐBQH chuyên trách tỉnh Lai Châu nói thêm tỉnh nhà vẫn chưa tự cân đối được ngân sách để lo việc đầu tư cơ sở vật chất.

Một vấn đề khác cần quan tâm theo Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên Lò Thị Luyến là cán bộ, công chức, nhất là cấp xã, có khối lượng công việc rất nhiều nhưng lương thấp. Hiện các nhân sự vẫn hưởng mức lương cũ trước sáp nhập. Nhiều cán bộ, công chức được bổ nhiệm vào các vị trí lãnh đạo nhưng chưa được hưởng phụ cấp lãnh đạo.

Bà Luyến đề nghị Chính phủ đẩy nhanh tiến độ, lộ trình cải cách tiền lương, tiến tới trả lương theo vị trí việc làm gắn với kết quả đánh giá cán bộ, công chức; ban hành chính sách hỗ trợ điều kiện đi lại và làm việc cho cán bộ, công chức, viên chức sau sắp xếp ở những địa bàn khó khăn.

Ông Hoàng Quốc Khánh là Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Lai Châu (Ảnh: Hồ Long).

Cùng quan điểm, đại biểu Hoàng Quốc Khánh cũng sốt ruột vì khối lượng và áp lực công việc ngày càng lớn nhưng lương cán bộ chưa thay đổi.

Ông Khánh phân tích, hiện nay quy mô mỗi xã rộng lớn hơn, cán bộ cơ sở phải di chuyển quãng đường xa để đến nơi làm việc, cần thay đổi mức phụ cấp.

"Chủ trương để chính quyền tới gần dân hơn thì cán bộ phải đi xa hơn. Có nhiều cán bộ, công chức phải đi hàng chục cây số mới đến được cơ sở để xử lý công việc. Chính sách đãi ngộ chưa thay đổi sẽ rất khó khăn cho công chức cơ sở", ông nêu.

Bộ Chính trị họp hàng tuần về vận hành chính quyền mới

Chia sẻ với các phản ánh thực tế về việc phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền trong tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết vấn đề này hàng tuần Bộ Chính trị, Ban Bí thư đều họp để chỉ đạo tháo gỡ.

Theo Chủ tịch Quốc hội, chỉ trong một thời gian ngắn, khoảng 6 tháng, cả nước đã hoàn thành sắp xếp bộ máy ở cả Trung ương và địa phương.

"Đây là khối lượng công việc rất lớn, không ai nghĩ sẽ thành công nhưng chúng ta đã làm được. Vừa qua tôi đi một số nước, bạn bè đều bày tỏ rất ngưỡng mộ, ngạc nhiên khi Việt Nam sắp xếp bộ máy một cách êm thuận và tổ chức tốt chính quyền địa phương 2 cấp", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Thừa nhận có những việc còn chưa đồng bộ, song Chủ tịch Quốc hội cho biết những bất cập ấy đã được Bộ Chính trị chỉ đạo Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ tiếp tục rà soát, hướng dẫn.

Chủ tịch Quốc hội cho biết hàng tuần, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đều họp để chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc về phân cấp, phân quyền với bộ máy mới (Ảnh: Hồng Phong).

Chủ tịch Quốc hội cũng nhắc đến tình trạng cán bộ, biên chế “thừa nhưng thiếu” hiện nay. Cùng với đó, nhiều xã nhập vào khiến lượng cán bộ tăng lên, trụ sở xã chật hẹp, trong khi thực tế có nơi trụ sở lại phân tán ở nhiều địa điểm.

Thực tế đó, theo Chủ tịch Quốc hội, cho thấy cần đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vì nếu không làm việc này thì “dù có bao nhiêu người cũng không đủ”.

Chủ tịch Quốc hội quán triệt các địa phương phải quyết liệt để “người ít nhưng việc chạy”. Tới đây, theo Chủ tịch Quốc hội, cần điều chỉnh biên chế, rà soát năng lực cán bộ để phân công phù hợp, hạn chế nhân sự kiêm nhiệm trái chuyên môn.

Cùng với đó, phải đầu tư hạ tầng và công nghệ, ưu tiên đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin để kết nối thông suốt từ tỉnh đến cơ sở.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết khi tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, hầu hết cán bộ cấp huyện được đưa về xã. Trong số đó, có không ít trường hợp năng lực, trình độ chưa phù hợp với vị trí công việc.

"Cho nghỉ hết số cán bộ này không được, mà đưa về xã thì sự hụt hẫng về mặt chuyên môn là điều không tránh khỏi", Phó Thủ tướng chia sẻ.

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình phát biểu tại tổ thảo luận (Ảnh: Hồng Phong).

Để khắc phục thực tế này, theo Phó Thủ tướng, cần đào tạo, ứng dụng công nghệ vào giải quyết thủ tục hành chính và bản thân cán bộ phải cố gắng học hỏi, nâng cao trình độ.

"Giải quyết việc này cần có thời gian chứ chưa thể khắc phục ngay được", Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nhận định.

Nhiệm vụ phải làm nhanh, không được phép chậm

Sau khi lắng nghe kiến nghị của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, sau khi rà soát, việc phân định thẩm quyền cho cấp xã hiện chỉ còn 859 nhiệm vụ, thay vì 1.060 nhiệm vụ như trước.

"Trung ương hiện phân cấp cho cấp tỉnh tới 949 nhiệm vụ. Con số này rất lớn, rất nặng nề. Mức độ phân cấp cho địa phương đạt 56% nhưng nếu để địa phương tự quyết, tự chịu trách nhiệm thì tỷ lệ này vẫn chưa cao", vị tư lệnh ngành Nội vụ nói.

Theo Bộ trưởng, thời gian tới cần đánh giá lại việc phân cấp, phân quyền để điều chỉnh cho phù hợp hơn.

Bộ trưởng nhìn nhận, quá trình tiếp nhận và thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ của cấp xã vẫn còn không ít bất cập, hạn chế, nhất là về thủ tục hành chính và cơ sở vật chất. Để khắc phục, Bộ Nội vụ đang tập trung vào ba nhóm nhiệm vụ lớn.

Thứ nhất, theo Bộ trưởng, phải hoàn thiện thể chế để vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

"Chúng tôi đang tập trung rất cao cho việc hoàn thành phân loại đơn vị hành chính, tiêu chuẩn đơn vị hành chính, tiêu chuẩn đô thị. Đây là nền tảng cho xây dựng chính sách, quy hoạch, chiến lược phát triển, cũng như giao chỉ tiêu biên chế trên cơ sở vị trí việc làm và phân loại hành chính, chứ không thể cào bằng", Bộ trưởng thông tin.

Dự kiến cuối tháng này, công việc sẽ hoàn tất để báo cáo Bộ Chính trị và cấp có thẩm quyền, trước khi ban hành Nghị định của Chính phủ và Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Bộ trưởng Nội vụ khẳng định nhiệm vụ phân loại đơn vị hành chính để phân bổ biên chế và phụ cấp là việc không thể chậm trễ (Ảnh: Hồ Long).

Bộ trưởng cho biết thêm, Bộ cũng đang hoàn thiện hệ thống thể chế liên quan đến tổ chức bộ máy, điều chỉnh mức lương cơ sở và phụ cấp cho phù hợp với việc phân loại lại đơn vị hành chính.

"Ví dụ như phụ cấp khu vực, phụ cấp chức vụ, chức danh lãnh đạo… phải được rà soát lại, từ đó tính toán các chế độ, chính sách an sinh xã hội và phúc lợi xã hội tương ứng. Các cơ chế, chính sách sẽ được rà soát tổng thể để điều chỉnh đồng bộ. Việc này phải làm nhanh, không được phép chậm", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Thứ hai, phải cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ nhân lực cấp xã. Theo lãnh đạo Bộ Nội vụ, khối lượng công việc của cấp xã hiện rất lớn, đòi hỏi năng lực cán bộ cao hơn nhiều so với trước đây.

"Đội ngũ hiện nay đã rất cố gắng, nhưng vẫn phải nâng cấp để đáp ứng yêu cầu mới với hai mục tiêu lớn đặt ra: kiến tạo phát triển và phục vụ người dân", Bộ trưởng nói sẽ có hướng dẫn cụ thể cho vấn đề này.

Thứ ba, cần rà soát và xác định lại kết quả, mức độ khả thi của phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền.

"Có những việc cấp xã không thể làm nổi, chẳng hạn như giao đất cho doanh nghiệp, nếu để xã thực hiện thì rất khó khăn, lúng túng. Vậy cần cơ chế linh hoạt, ở đâu đủ điều kiện thì để xã làm, còn nơi chưa đáp ứng thì việc này có thể rút về cấp tỉnh", Bộ trưởng kiến giải.

Nguồn:https://dantri.com.vn/noi-vu/nhiem-vu-khong-the-cham-la-dinh-bien-che-va-phu-cap-phu-hop-tung-dia-phuong-20251021123301236.htm