Những tia nắng đầu ngày rọi xuống đền đài kì vĩ ở Angkor
Cõi thiêng uy nghi
Từng là kinh đô của nhiều triều đại vương quốc Khmer từ cuối thế kỷ 9 đến 15, Angkor được các nhà nghiên cứu cho rằng đây là siêu đô thị (mega-city) đầu tiên của thế giới. Sự hoành tráng của kinh đô Khmer đã được một nhân chứng đương thời là Chu Đạt Quan, một học giả thời Nguyên, ghi lại trong cuốn Chân Lạp phong thổ ký kể về chuyến đi Angkor năm 1295: “Trong thành một tòa tháp bằng vàng, gần quanh có hơn 20 tháp đá, hơn 100 ngôi nhà đá, tất cả đều hướng đến cầu vàng phía đông. 2 phía tả hữu cầu có 2 tượng sư tử vàng, 8 vị Phật vàng tại phía dưới dãy nhà đá… Thuyền buôn các nơi đến, có lời khen “Phú quý Chân Lạp”, ý chỉ về chốn này”. Những mô tả về kinh thành lộng lẫy được đối chiếu với thực địa thời nay cho thấy chúng không hề phóng đại.
Rễ cây bao phủ đền Ta Prohm
Angkor là một quần thể mang dấu ấn Phật giáo có sự ảnh hưởng của kiến trúc Ấn Độ giáo gồm Angkor Wat (kinh đô chùa) và Angkor Thom (kinh đô lớn), cùng hơn 1.000 ngôi đền rải rác quanh vùng. Angkor Wat, ngôi đền được xây vào thế kỷ 12, có mặt bằng hình chữ nhật gần như vuông và cấu trúc xây dựng vô cùng hoàn hảo về mặt hình học. Giữa một lớp tường đá sa thạch bao ngoài có chu vi 3,6km là tổ hợp đền thờ 3 tầng với 5 ngọn tháp trong đó đỉnh tháp trung tâm cao đến 65m, tượng trưng cho núi thiêng Tu Di trong Ấn Độ giáo và Phật giáo. Để lên được tầng trên cùng của quần thể Angkor Wat, du khách phải leo lên những bậc cấp có độ dốc khác thường lên tới 45 độ. Sự thận trọng trong mỗi bước lên xuống dường như làm tăng thêm cảm giác choáng ngợp về sự uy nghi của một cõi thiêng đối lập với sự phàm tục của phận người.
Nụ cười của sự im lặng
Nếu Angkor Wat đạt tới độ cổ điển trong hình khối và đã trở thành biểu tượng quốc gia, hiện diện trên quốc kỳ, thì Angkor Thom với trung tâm là ngôi đền Bayon lại là đỉnh cao của tinh thần nghệ sĩ khi 54 ngọn tháp còn lại được chạm khắc 216 khuôn mặt khổng lồ, đều cùng mang một vẻ an nhiên với nụ cười tự tại. Cũng mang cấu trúc cao dần vào trung tâm, nhìn từ xa, ngôi đền giống như một cuộc tụ họp im lặng của những người khổng lồ giữa rừng già.
Đó mới chỉ là nửa hành trình khám phá Angkor, khi còn cả một khu mênh mông những phế tích của Sân Voi, Sân Vua Hủi, đền Baphuon – nơi từng được xem như Tử Cấm thành, tức nơi ở của vua, và hàng chục di tích khác phô diễn vẻ huy hoàng dù chỉ còn là những dấu vết của một dãy tượng voi khổng lồ, hay những dãy tượng ôm rắn thần Naga hai bên cổng vào… Bên ngoài vòng tường thành Angkor Thom là những ngôi đền nổi tiếng khác khi được tái khám phá từ sau khi đất nước Campuchia mở cửa du lịch, trong đó Ta Phrom và Preah Khan đặc biệt vì sau nhiều thế kỷ bị lãng quên, đã bị những cây bông gòn và cây đa nhiệt đới khổng lồ sinh sôi mọc đè lên, nhiều bộ rễ tựa những con trăn khổng lồ bóp chặt các kiến trúc bằng đá. Chúng đã trở thành cảnh tượng ngoạn mục trong bộ phim phiêu lưu giả tưởng Lara Croft: Tomb Raider (Kẻ cướp lăng mộ) do minh tinh Hollywood Angelina Jolie đóng năm 2001.
Điêu khắc trên đá hình tượng vũ nữ Apsara
Ôi điệu múa hay hình đất nước
Nhưng vẻ đẹp mỹ lệ nhất của Angkor chính là những bức tượng và chạm khắc vũ nữ Apsara. Khắp nơi từ những mảng tường hành lang chạy dài đến cả những khe hẹp giữa các tháp đá Bayon, người ta đều thấy những sự tích được chạm khắc, như bức tranh có chiều cao 2,5m, trải dài hơn 800m, là bức tranh chạm khắc đá thủ công dài nhất trên thế giới, miêu tả những điển tích trong kinh điển Bà La Môn, những chiến công của vua Suryavarman II cũng như vô số sự tích trong các sử thi kinh điển Ấn Độ Mahabharata và Ramayana.
“Apsara, ôi điệu múa hay hình đất nước!” (trích lời bài hát Anh lính tình nguyện và điệu múa Apsara của nhạc sĩ Minh Quang). Quả thực, 1.700 nàng vũ nữ Apsara trong các tư thế của điệu múa nổi tiếng, với khuôn mặt kiều diễm và bộ ngực trần hoàn hảo, làm mềm mại đi sự thô mộc của đá và sự trang nghiêm u uẩn. Trong khi đó, đền Banteay Srei (đền các bà) ở cách 25km về phía Bắc Angkor Thom lại độc đáo vì sự nữ tính của tạo tác điêu khắc bằng chất liệu sa thạch đỏ. Màu đá đỏ hiếm thấy khác biệt với đá xanh, vàng và xám của đại bộ phận quần thể, cũng như các hình vũ nữ và hoa văn hình dây leo chi chít tạo nên một sức hút trong sự “cạnh tranh” nội bộ của 45 cụm di tích của Angkor.
Đi tiếp 14km về phía ngọn núi thiêng Kulen là dòng suối Kbal Spean với hàng ngàn linga được chạm khắc vào năm 1050, chứa đựng niềm tin của người Khmer xa xưa rằng tắm ở dòng suối này sẽ khỏe mạnh, con đàn cháu đống. Du khách không hết bất ngờ khi khám phá những sáng tạo vô biên của chủ nhân nền văn minh đã bị quên lãng và rồi hiển lộ huy hoàng trở lại tựa một cuộc tái sinh.
Trở về thành phố xinh xắn Siem Reap, giữa sự náo nhiệt của một trạm dừng chân du lịch mang vẻ tân thời toàn cầu, người yêu quá khứ vẫn có thể tưởng như ánh hoàng hôn rọi trên nụ cười gương mặt tháp Bayon đang theo về đến dòng sông chảy giữa những phố xá mang dấu ấn kiến trúc thuộc địa thân quen.
Nguồn:https://heritagevietnamairlines.com/nhung-thap-da-mim-cuoi/
Bình luận (0)