"Nước cờ lạ" của Pep Guardiola

Trận cầu tâm điểm vòng 5 Ngoại hạng Anh giữa Arsenal và Man City bất phân thắng bại với tỉ số 1-1 (rạng sáng 22-9). Bàn gỡ hòa ở phút bù giờ của Gabriel Martinelli giúp Arsenal giữ 1 điểm ở lại sân Emirates trong khi Man City vuột mất chiến thắng ngỡ đã cầm chắc trong tay.

Kéo thấp đội hình

Ngay từ đầu trận, khán giả nhận ra Man City không còn tuân thủ lối chơi pressing tầm cao hay chơi tấn công dồn ép đối thủ như thường khi. Sau bàn mở tỉ số từ pha phản công sắc bén do Erling Haaland thực hiện ở phút thứ 9, Pep Guardiola chỉ đạo cho các cầu thủ kéo thấp đội hình, tập trung bảo vệ thành quả. Kết thúc 90 phút, thống kê chỉ ra Man City kiểm soát bóng vỏn vẹn 32,8% - con số thấp chưa từng có dưới thời nhà cầm quân người Tây Ban Nha tại Premier League.

"Nước cờ lạ" của Pep Guardiola - Ảnh 1. — Donnarumma được thử nghiệm cho sự thay đổi đấu pháp chiến thuật của Man City. Ảnh: ARSENALFC

Đây là một "nước cờ lạ" nhưng hợp lý trong bối cảnh Man City vừa trải qua lịch thi đấu dày đặc, lực lượng chưa đạt trạng thái sung mãn. Để thực thi kế hoạch "đóng cửa", Pep chọn Donnarumma bắt chính, bất chấp thủ môn người Ý vốn không thành thục việc chơi bóng bằng chân cũng như khó lòng bắt nhịp với lối chơi tấn công được triển khai từ vị trí người gác đền như người tiền nhiệm Ederson.

Lá chắn vững chắc

Sự khác biệt thể hiện rõ. Donnarumma không giỏi triển khai bóng như Ederson, nhưng anh lại là lá chắn vững chắc trong khung gỗ. Sở hữu chiều cao đến 1,96 m nhưng phản xạ cực nhanh, thủ môn người Ý nhiều lần hóa giải các pha tạt bổng từ Madueke hoặc Trossard. Anh chủ động lao ra cản phá bóng, chỉ huy hàng thủ và mang lại cảm giác an toàn cho hàng tứ vệ gồm Ruben Dias - Gvardiol - Khusanov - O'Reilly.

Trong hiệp 2, khi Arsenal dồn sức tấn công, Donnarumma trở thành nhân tố then chốt giữ vững thế trận. Những pha phát bóng dài của anh cũng giúp hàng thủ Man City tranh thủ tái tổ chức sau mỗi đợt vây hãm. Có thể nói, chính sự hiện diện của Donnarumma đã biến chiến thuật lùi sâu của Guardiola từ ý tưởng thành hiện thực trên sân cỏ.

Ba cú đấm giải vây đưa bóng ra khỏi vòng cấm, 4 lần phá bóng cùng 2 pha cứu thua trong vòng cấm, Donnarumma thực sự "làm khó" hàng công Arsenal, nhất là trong việc thực hiện các pha cố định thường thấy hòng gây sức ép lên tuyến phòng ngự Man City. Bàn thua từ pha kết thúc của Martinelli là bất khả kháng khi Donnarumma buộc phải "xuất tướng" khi hàng phòng ngự dâng lên quá cao.

"Cuộc chiến ngao cò"

Kết quả tại Emirates khiến Man City tụt lại so với nhóm đầu. Sau 5 vòng, họ mới có 7 điểm, xếp thứ 9. Đây là khởi đầu chậm chạp nhất của Man City ở đấu trường Ngoại hạng dưới thời Pep Guardiola. Nếu ví Arsenal và Man City là "cuộc chiến ngao cò" thì Liverpool chính là "ngư ông" ngồi thủ lợi, vững vàng ở ngôi đầu bảng khi các đối thủ mạnh níu chân nhau.

Thành công với chiến thuật được triển khai ở một trận cầu cụ thể, với một đối thủ cụ thể nhưng câu hỏi được đặt ra cho Man City: Liệu cách tiếp cận này có thể lặp lại nhiều lần trong mùa giải? Với một đội bóng được xây dựng để kiểm soát bóng, chơi tấn công thì việc lùi về quá sâu phòng ngự dễ khiến các cầu thủ mất đi sự tự tin và thói quen chủ động.

Donnarumma có thể gánh vác vai trò "lá chắn" trong vài trận lớn, nhưng anh không thể một mình che lấp những khoảng trống về bản sắc bóng đá của City. Sự thay đổi lối chơi mang tính chiến thuật, vừa để bảo toàn lực lượng vừa thử nghiệm cách tiếp cận khác trong một mùa giải đường dài. Tuy nhiên, việc từ bỏ phần nào bản sắc tấn công khiến Man City đánh mất sự chủ động.

Guardiola có lẽ hiểu rõ hơn ai hết. Ông đã chứng minh sự thực dụng khi cần, nhưng chắc chắn không muốn City đánh mất bản chất và sức mạnh làm nên tên tuổi một thế lực thực sự của bóng đá Anh và châu Âu.

Trận hòa tại Emirates, dù là sự khôn ngoan trong ngắn hạn nhưng cũng là lời cảnh báo trong dài hạn: Một Man City thụ động không thể duy trì vị thế thống trị và sự thực dụng có thể giúp họ tránh thua, nhưng việc từ bỏ kiểm soát bóng khiến sức mạnh tấn công suy giảm.

Donnarumma đã chứng minh giá trị như một "lá chắn" đáng tin cậy, song Pep Guardiola sẽ phải cân nhắc kỹ nếu muốn tiếp tục theo đuổi cách chơi này ở các trận cầu lớn khác. Nếu Man City không sớm trở lại với hình ảnh quen thuộc, họ có thể bị bỏ lại trong cuộc đua vô địch dù là ở bất kỳ mặt trận nào.