Chủ động tiếp nhận và quản lý
Những ngày này, tại KDT Vàm Nhựt Tảo (xã Nhựt Tảo, tỉnh Tây Ninh), công tác nâng cấp, sửa chữa đang được triển khai ráo riết. Từ khi chính quyền địa phương 2 cấp chính thức vận hành, UBND xã Nhựt Tảo đã chủ động tiến hành sửa chữa một số điểm xuống cấp trong khuôn viên KDT, chuẩn bị cho lễ kỷ niệm ngày hy sinh của Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực.
Khu vực bờ kè thuộc Khu di tích Vàm Nhựt Tảo đang được sửa chữa nhằm chuẩn bị cho lễ kỷ niệm ngày hy sinh của Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực
KDT được khánh thành năm 2010, diện tích 6,1ha với nhiều hạng mục và trở thành điểm đến của đông đảo khách thập phương. Lễ kỷ niệm ngày Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực hy sinh hằng năm thu hút hàng trăm ngàn người đến dâng hương, tưởng niệm. Đến nay, công trình bắt đầu xuống cấp, cần được trùng tu. Ngay sau khi tiếp nhận bàn giao các di tích lịch sử, văn hóa (DTLSVH) trên địa bàn xã, UBND xã Nhựt Tảo chủ động khảo sát và nâng cấp bờ kè, hệ thống điện, xây bổ sung khu vực vệ sinh nhằm bảo đảm phục vụ tốt lễ kỷ niệm được tổ chức vào cuối tháng 10 tới đây.
Chủ tịch UBND xã Nhựt Tảo Trương Minh Trí cho biết: “Khi các DTLSVH được giao về xã thì công tác quản lý thuận lợi và dễ dàng hơn vì di tích thuộc địa bàn xã, thuận tiện cho việc kiểm tra, giám sát. Thêm nữa, khi tiếp nhận di tích, chúng tôi tiếp nhận cả nhân lực nên cơ bản việc trông coi, quản lý vẫn được bảo đảm, không hề gián đoạn hay bị ảnh hưởng gì nhiều”.
Khi tiếp nhận, quản lý di tích Khu vực Đồn Long Khốt, UBND xã Tuyên Bình tiếp nhận cả nhân lực nên công tác quản lý, chăm sóc di tích vẫn bảo đảm (Trong ảnh: Vợ chồng ông Nguyễn Văm Tâm, bà Nguyễn Thị Phượng chăm sóc di tích Khu vực Đồn Long Khốt. Ông bà làm công việc này từ nhiều năm nay)
Cũng như xã Nhựt Tảo, khi tiếp nhận quản lý các DTLSVH trên địa bàn, xã Tuyên Bình tiếp nhận cả di tích và nhân sự nên công tác quản lý được bảo đảm duy trì tốt. Hiện tại, Tuyên Bình có 4 DTLSVH, trong đó, di tích Khu vực Đồn Long Khốt và di tích Chùa Nổi là 2 điểm đến thu hút đông đảo khách thập phương, đặc biệt là vào dịp lễ hội Rằm tháng Giêng (tại di tích Chùa Nổi) và lễ kỷ niệm ngày sinh nhật Bác và tri ân các anh hùng liệt sĩ (tại di tích Khu vực Đồn Long Khốt).
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Tuyên Bình Võ Hồng Lĩnh, thời gian tới, xã sẽ tiến hành khảo sát hiện trạng các di tích trên địa bàn, từ đó có kế hoạch trùng tu, nâng cấp các KDT nhằm bảo đảm phục vụ tốt du khách trong thời gian tới. Về kinh phí thực hiện sẽ tùy vào hướng dẫn của cấp trên để đưa ra phương án cụ thể.
Chờ hoàn thiện cơ chế
Trong giai đoạn hiện nay, do chưa có quy chế về phân cấp quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh nên các địa phương vẫn còn đang... đợi để biết rõ được phân quyền đến đâu trong quá trình quản lý các di tích trên địa bàn.
Tại xã Trà Vong, hiện có 2 di tích là Đền thờ Quan lớn Trà Vong Huỳnh Công Giản, Lăng mộ Quan lớn Trà Vong. Theo ông Nguyễn Thái Súng - Trưởng phòng Văn hóa - Xã hội của xã, trước đây, Đền thờ Quan lớn Trà Vong hay còn gọi là Dinh ông do xã quản lý, lăng mộ do cấp huyện quản lý. Sau khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, các di tích trên địa bàn được bàn giao về xã quản lý.
“Về công tác quản lý nhà nước có khác là trước đây huyện giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của di tích lăng mộ, hiện nay bàn giao về xã. Còn về quản lý văn hóa, khi có trùng tu, xây dựng, sửa chữa, địa phương cũng phải xin ý kiến Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch như trước đây. Hiện nay, chưa có hướng dẫn mới nên cơ bản không khác gì. Sắp tới, địa phương sẽ kiện toàn lại Ban Quản lý của di tích, cùng với đó sẽ đẩy mạnh quảng bá trên các trang thông tin của địa phương để mọi người biết đến” - ông Nguyễn Thái Súng cho biết.
Các đại biểu Cuba tham quan nơi làm việc của Đại sứ Cuba Raul Vades Vivo đặt tại Khu di tích Căn cứ Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam
Về công tác quản lý tại di tích, mỗi di tích đều có Ban Quản lý phụ trách việc thờ cúng, chăm sóc, gìn giữ nên hiện tại chưa gặp khó khăn khi phân cấp về xã quản lý. Riêng việc trùng tu, nâng cấp các di tích, do đã có chủ trương cho phép của tỉnh nên vẫn được tiến hành như kế hoạch từ trước.
Thời gian qua, địa phương đã có nhiều hoạt động tu bổ, chỉnh trang cả 2 di tích, thể hiện sự tôn kính của thế hệ hôm nay với người có công đi mở cõi, bảo vệ thôn ấp. “Khoảng 3 năm trước, có người hiến 1.000m2 đất mở rộng lăng mộ, vừa qua đã hoàn tất thủ tục bàn giao đất. Sắp tới sẽ tập trung xây dựng hàng rào theo chủ trương của tỉnh đã cho phép trước đây, kinh phí từ sự đóng góp của người dân” - Trưởng phòng Văn hóa - Xã hội xã Trà Vong cho biết.
Tại Ban Quản lý các Khu DTLS Cách mạng miền Nam (gọi tắt là Ban Quản lý), đơn vị đang quản lý 5 KDT được phân cấp quản lý cho cấp tỉnh, mọi hoạt động quản lý, bảo vệ di tích vẫn diễn ra bình thường như trước khi hợp nhất. Theo ông Phan Thanh Nhàn - Giám đốc Ban Quản lý, từ khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, tỉnh có chủ trương giữ nguyên hiện trạng các đơn vị sự nghiệp thuộc UBND tỉnh. Do đó, công tác quản lý các DTLS của đơn vị hiện nay vẫn không thay đổi.
“Hiện nay, hoạt động của đơn vị dựa vào kinh phí từ nguồn ngân sách. Hằng năm, đơn vị được cấp kinh phí chống xuống cấp từ nguồn kinh phí thường xuyên. Nếu xây dựng, sửa chữa lớn sẽ có kế hoạch riêng. Công tác quản lý, theo dõi các di tích vẫn được Ban Quản lý thực hiện thường xuyên để kịp thời khắc phục, sửa chữa, không để ảnh hưởng đến các di tích” - ông Phan Thanh Nhàn cho biết.
Từ đầu năm đến nay, Ban Quản lý đã thực hiện tôn tạo, phục chế, chống xuống cấp tại 5 KDT. Đặc biệt, nhân kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), Ban Quản lý đã phối hợp các sở, ban, ngành liên quan triển khai dự án tu bổ, tôn tạo một số hạng mục, công trình thuộc Khu DTLS Quốc gia đặc biệt Căn cứ Trung ương Cục miền Nam với tổng mức đầu tư hơn 65,8 tỉ đồng.
Giờ học lịch sử của học sinh Tân Biên tại Khu di tích Căn cứ Trung ương Cục miền Nam (Ảnh: Dương Đức Kiên)
Sau khi tôn tạo, nơi đây đã được ứng dụng công nghệ số vào việc trưng bày hiện vật, trình chiếu phim tư liệu bằng công nghệ 3D Mapping với 2 phim về Lịch sử hình thành và quá trình hoạt động tại Trung ương Cục miền Nam, phim Chiến thắng Junction City của quân và dân Tây Ninh.
Thông tin từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, hiện tại, Sở tiến hành soạn thảo quy chế về phân cấp quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa nhằm tạo thuận lợi cho các địa phương trong công tác quản lý các DTLSVH trên địa bàn.
Ngoài ra, Sở cũng sẽ đẩy mạnh xã hội hóa, bảo tồn và phát huy giá trị các công trình văn hóa, DTLS, các hoạt động văn hóa, tín ngưỡng,... cũng như chú trọng việc quản lý, khai thác các DTLSVH, các lễ hội,... Trong đó, các di tích xuống cấp nghiêm trọng sẽ được đặc biệt chú trọng trong việc đề xuất xây dựng, trùng tu, tôn tạo.
Có thể thấy, sau hợp nhất, việc phân cấp quản lý di tích về cho xã bước đầu đã phát huy hiệu quả, tạo sự linh hoạt và chủ động trong việc gìn giữ, tôn tạo di sản văn hóa ngay tại cơ sở. Tuy nhiên, để công tác bảo tồn đi vào chiều sâu, vừa bảo đảm tính pháp lý, vừa phát huy được giá trị lâu dài, rất cần sớm ban hành quy chế phân cấp cụ thể. Khi đó, các địa phương sẽ có thêm căn cứ để triển khai, đồng thời huy động sự chung tay của cộng đồng trong gìn giữ và phát huy giá trị các di tích./.
|
Khó khăn nhất của địa phương trong giai đoạn hiện tại chính là công tác tổ chức Lễ kỷ niệm ngày hy sinh của Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực sắp tới. Trước đây, công tác tổ chức thường do huyện đảm nhiệm, huy động lực lượng trên toàn địa bàn huyện hỗ trợ vì lễ thường thu hút hàng trăm ngàn lượt du khách đến tham gia. Với nguồn nhân lực của xã hiện tại, việc tổ chức lễ kỷ niệm sẽ là một áp lực rất lớn, nhất là năm nay là năm đầu tiên xã đảm đương trọng trách này, rất cần sự hỗ trợ của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các xã lân cận”. Chủ tịch UBND xã Nhựt Tảo Trương Minh Trí |
Ngọc Diêu - Quế Lâm
Nguồn: https://baolongan.vn/quan-ly-hieu-qua-di-tich-lich-su-a202760.html
Bình luận (0)