Sản xuất thuốc ở Mỹ: Bài toán “đắt đỏ” khó giải

Mỹ có thể áp thuế với dược phẩm cao hơn ô tô

Vào tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết có thể áp mức thuế quan đối với các mặt hàng dược phẩm, thuốc men cao hơn mức 25% đang áp dụng với ô tô.

Theo ông Trump, dược phẩm sẽ phải chịu mức thuế cao hơn, bởi tỷ suất lợi nhuận mặt hàng này hơn nhiều so với ô tô. Ngoài dược phẩm thì còn có cả chip bán dẫn cũng thuộc diện này. Trước đó, Tổng thống Trump từng cảnh báo sẽ áp "mức thuế khá cao" đối với dược phẩm ở mức 150 - 250%.

Trong bối cảnh tình hình thuế quan còn nhiều bất ổn, hàng loạt tập đoàn dược phẩm lớn đang gấp rút củng cố năng lực sản xuất cũng như các kho dự trữ tại Mỹ.

Tập đoàn dược phẩm GSK (Vương quốc Anh) cho biết sẽ đầu tư 30 tỷ USD vào mảng nghiên cứu phát triển và hạ tầng chuỗi cung ứng tại Mỹ trong vòng 5 năm tới. Thông báo được đưa ra ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tới Anh trong chuyến thăm cấp Nhà nước lần thứ hai nhằm thúc đẩy các thỏa thuận đầu tư.

Trong khi đó, hai gã khổng lồ ngành dược khác của châu Âu là Roche (Thụy Sĩ) và AstraZeneca (Anh - Thụy Điển) cũng không hề kém cạnh khi mỗi hãng cam kết đầu tư 50 tỷ USD vào Mỹ trong 5 năm tới.

Khó khăn khi dịch chuyển cơ sở sản xuất sang Mỹ

Các tập đoàn dược nước ngoài dự định sẽ xây dựng hàng loạt cơ sở sản xuất mới tại Mỹ. Tuy nhiên, phương án này cũng đối mặt với không ít khó khăn, bởi đây là một quá trình đầu tư dài hạn, đơn cử như việc xây dựng một nhà máy dược mới ở Mỹ phải mất nhiều năm, không phải chỉ một 2 năm.

Ngoài vấn đề thời gian, bài toán mà các công ty dược phải giải được là liệu thuốc sản xuất ở Mỹ, liệu có được mức giá cạnh tranh so với thuốc sản xuất ở các nước khác hay không. Mặc dù chính quyền hiện tại đang ưu tiên cho sản xuất tại Mỹ, nhưng chi phí sản xuất ở đây, từ đất đai, nhân công, chi phí vận hành nhà máy, đều cao hơn so với các quốc gia khác.

Đơn cử như về nguồn nhân lực. Tại Mỹ, hiện đang thiếu hụt nhân lực trong việc xây dựng, quản lý và vận hành nhà máy. Người ta vẫn đang chưa hết bàn tán về chuyện cơ quan nhập cư Mỹ vừa bắt giữ và trục xuất hơn 300 lao động Hàn Quốc đang xây dựng nhà máy Pin ô tô điện của Hyundai Motor tại bang Georgea hôm 4/9 vừa qua. Phía công ty cho biết sở dĩ họ phải sử dụng lao động Hàn Quốc, vì không thể tìm được nguồn nhân lực là người Mỹ.

Nguồn nhân lực tại Mỹ, không chỉ thiếu trong ngành dược phẩm. Trong khi loại thị thực cho phép lao động có tay nghề cao nước ngoài sang làm việc tại Mỹ là visa H1-B thì vừa tăng lên mức 100.000 USD cho mỗi người.

Tóm lại, để sản xuất thuốc tại Mỹ, các công ty sẽ phải tìm ra sự cân bằng giữa chi phí sản xuất cao, và áp lực giảm giá thuốc.

Sản xuất thuốc ở Mỹ: Bài toán “đắt đỏ” khó giải - Ảnh 1. — Minh họa các loại thuốc. Ảnh: Pexel

Các công ty dược châu Âu chật vật xoay xở vì thuế quan

Đầu tư vào Mỹ là quá trình dài hạn, trong khi đó các hãng dược vẫn phải chật vật xoay xở để thích ứng với tình hình thuế quan hiện tại, như nâng cấp và mở rộng các cơ sở hiện có để nhanh chóng tăng cường năng lực sản xuất. Hay quản lý và điều chuyển hàng tồn kho cũng là chiến lược được ưu tiên hàng đầu. Tất cả các giải pháp này đều tốn nhân lực và chi phí không hề nhỏ.

Việc Mỹ áp thuế 15% đối với hầu hết các mặt hàng của Liên minh châu Âu (EU) đã gây chấn động cho ngành xuất khẩu dược phẩm của Italy, một trong những ngành công nghiệp giá trị nhất của quốc gia này.

Dược phẩm và các sản phẩm hóa học từ lâu đã là một trong những mặt hàng xuất khẩu có giá trị gia tăng cao nhất của Italia sang Mỹ. Dữ liệu cho thấy vào năm 2024, kim ngạch xuất khẩu dược phẩm của Italia sang Mỹ đạt khoảng 10 tỷ euro.

Với các mức thuế hiện hành, chi phí bổ sung có thể tăng lên tới 1,95 tỷ euro. Các nhà lãnh đạo ngành cảnh báo rằng phần lớn gánh nặng này chắc chắn sẽ được chuyển xuống chuỗi cung ứng.

Ông Gian Maria Morra - Nhà xuất khẩu dược phẩm Italy cho biết: "Thuế quan đã khiến thị trường xuất khẩu của chúng tôi rung lắc. Sự rung lắc mạnh đến mức trong ba hoặc bốn tháng qua, các đơn đặt hàng từ Mỹ đã sụt giảm nghiêm trọng. Các đơn đặt hàng tới thị trường Mỹ đã giảm 80%".

Để giảm thiểu tác động của thuế quan, các nhà xuất khẩu dược phẩm của Italy và một số nước châu Âu khác đang chuyển đổi chiến lược để thích ứng trong ngắn hạn, tập trung vào việc phân tán rủi ro, tái cân bằng thị trường và tối ưu hóa danh mục sản phẩm.

GS Seamus Coffey - Đại học Cork, Ireland cho biết: "Ringaskiddy hay Carrigaline là nơi tập trung rất nhiều công ty dược phẩm cả của Ireland lẫn nước ngoài. Các công ty này đã đầu tư một khoản tiền khổng lồ vào đây. Cơ sở vật chất rất lớn, dược phẩm cao cấp, chất lượng hàng đầu. Tôi không rõ liệu có sự dịch chuyển sản xuất nào không, nhưng theo tôi tác động của thuế quan là lâu dài, vì vậy bất cứ sự chuẩn bị nào ngay từ bây giờ đều rất cần thiết".

Các chuyên gia trong ngành chỉ ra rằng các công ty đang ưu tiên xuất khẩu sang các khu vực ổn định hơn như EU và các thị trường mới nổi, đồng thời đa dạng hóa các dòng sản phẩm và quy trình sản xuất để chống chọi tốt hơn với sự không chắc chắn mà thuế quan mang lại.

Liên đoàn dược phẩm cũng cảnh báo rằng khuôn khổ thuế quan mới của Mỹ có thể gây ra mối đe dọa kép. Trong ngắn hạn, nhiều công ty châu Âu không thể điều chỉnh giá đủ nhanh, buộc họ phải hấp thụ chi phí, làm xói mòn lợi nhuận và gây căng thẳng cho chuỗi cung ứng - có khả năng khiến bệnh nhân khó tiếp cận thuốc hơn. Về lâu dài, hàng tỷ euro có thể bị chuyển hướng khỏi nghiên cứu và phát triển, làm gò bò sự đổi mới và ảnh hưởng tới các bệnh nhân.

Nguồn: https://vtv.vn/san-xuat-thuoc-o-my-bai-toan-dat-do-kho-giai-100250923115016231.htm