Sẽ hình thành những 'kĩ sư 57'

Con số 57 không chỉ là một nghị quyết

Tại Diễn đàn phát triển nguồn nhân lực - xung lực mới thực thi Nghị quyết 57/NQ-TW do tập đoàn FPT phối hợp với các bộ ban ngành vừa tổ chức, TS Lê Trường Tùng, Chủ tịch Hội đồng trường (Trường ĐH FPT) cho biết, trước bối cảnh khoa học công nghệ thay đổi nhanh chóng và tinh thần đổi mới thể hiện rõ trong các nghị quyết quan trọng của Ban Chấp hành Trung ương, nhà trường ý thức rất rõ rằng: Giáo dục không thể tiếp tục vận hành theo cách của 3 đến 5 năm trước.

Tọa đàm phát triển xung lực mới cho quốc gia

“Chúng tôi đang đối mặt với nhiều thách thức – điển hình là sự "xâm nhập" mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI) vào hầu hết các lĩnh vực kinh tế - xã hội, dẫn tới sự thay đổi căn bản về cách học, nội dung học và mục tiêu học”, ông Tùng nói.

Từ đó, ông cho rằng điều cấp thiết hiện nay là phải đặt lại câu hỏi: Nội dung chương trình đào tạo cần thay đổi như thế nào để phù hợp với bối cảnh mới?

Với một loạt nghị quyết như 68, 59…, nếu không có sự đổi mới sâu sắc trong giáo dục, thì thế hệ trẻ sẽ thiếu hụt nhiều kĩ năng thiết yếu, không thể phát huy được vai trò trong thời đại mới. Khi đó, rõ ràng các tổ chức giáo dục như FPT sẽ không hoàn thành sứ mệnh.

Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng Quản trị FPT khẳng định nhân lực là nòng cốt cho sự phát triển quốc gia trong kỉ nguyên vươn mình

Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng Quản trị FPT cho rằng, với tốc độ phát triển như hiện nay, buộc phải “vừa chạy vừa xếp hàng” – kể cả trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Mới đây, khi làm việc với Thành ủy Hải Phòng, lãnh đạo thành phố đã đề nghị FPT đưa ngay lực lượng “kĩ sư 57” vào các cơ quan, đơn vị. Con số 57 giờ đây không chỉ là một nghị quyết mà là biểu tượng cho những thay đổi lớn lao và quyết liệt của đất nước, như Nghị quyết 18, 68, 66, 59...

Hiện tại, theo ông Bình, các sở, ngành và địa phương đều sẵn sàng tiếp nhận lực lượng kĩ sư này. Vậy nên yêu cầu đặt ra là phải đào tạo gấp, đào tạo thực tiễn, đào tạo trong thời gian chưa từng có tiền lệ.

Kĩ sư 57 cần gì?

Bà Phạm Thị Ngọc Thuỷ, Giám đốc văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) cho rằng, khi nói về Nghị quyết 57 cần đặt ra ba nhóm vấn đề chính: Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Trong cả khu vực công và tư, chúng ta cần đánh giá rõ: Thiếu năng lực ở đâu, thiếu loại người như thế nào?

Bà Thủy khẳng định nhóm nhân sự am hiểu khoa học công nghệ chuyên sâu hiện đang rất thiếu. Những năm gần đây, chủ đề mới như giảm phát thải, chuyển đổi xanh nổi lên mạnh mẽ, nhưng đội ngũ chuyên gia và nhân lực chất lượng cao vẫn chưa đủ đáp ứng.

Các diễn giả phát biểu tại diễn đàn

Trong chuyển đổi số, dù có lực lượng CNTT khá dồi dào, nhưng khi bước vào các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước, vẫn thiếu lực lượng phù hợp.

Ở khu vực doanh nghiệp tư nhân, lại thiếu những người quản lý “có nghề” – tức quản lý có chiều sâu chuyên môn, hiểu chuyển đổi số là gì, và cần được trang bị kiến thức, kĩ năng mới trong bối cảnh vận hành hiện đại.

Khu vực công đứng trước áp lực chuyển đổi mạnh mẽ, nhưng đang thiếu hụt nghiêm trọng về nhân lực. Các khái niệm như “quản trị dựa trên dữ liệu”, “lấy người dân làm trung tâm” đang được đưa ra – nhưng câu hỏi là: Nguồn nhân lực nào sẽ thực hiện các chiến lược đó?

Thực tế, lâu nay chúng ta đặt gánh nặng chuyển đổi số lên vai lực lượng công nghệ thông tin, nhưng nay mới thấy thiếu trầm trọng nhóm chuyên tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ – yếu tố sống còn trong bất kỳ chuyển đổi nào.

Từ thực tiễn đó, bà Thủy đề xuất ba nhóm kĩ sư 57 cần được đào tạo và phát triển:

Kĩ sư khoa học công nghệ chuyên ngành (hiểu sâu ngành, như ngân hàng, logistics, sản xuất…); Nhà quản trị và quản lý thông minh (biết ứng dụng dữ liệu và công nghệ để ra quyết định, quản lý hiện đại); Chuyên gia phân tích nghiệp vụ (kết nối giữa quy trình, dữ liệu và công nghệ, hỗ trợ tái cấu trúc hệ thống vận hành). Theo bà Thủy đây là những lực lượng nòng cốt nếu chúng ta muốn thực thi Nghị quyết 57 một cách thực chất và hiệu quả.

Ông Lê Thanh Tùng, Thành viên Hội đồng Quản trị VietinBank đặt câu hỏi: “Kĩ sư 57 trong lĩnh vực ngân hàng cần gì?”. Theo ông Tùng, ngân hàng đang rất thiếu nhân sự có năng lực về AI, điện toán đám mây (cloud), và an ninh mạng – những yếu tố then chốt trong quá trình chuyển đổi số ngành tài chính – ngân hàng.

Về tư duy quản trị và vận hành, đội ngũ hiện tại còn thiếu kiến thức về các phương pháp hiện đại như tư duy thiết kế (Design Thinking), những tư duy đặc biệt quan trọng trong môi trường đổi mới và chuyển đổi nhanh chóng.

“Chúng tôi cũng đang gặp khó khăn trong việc triển khai mô hình ngân hàng số, nhà máy số, nơi đòi hỏi không chỉ hạ tầng công nghệ mà cả năng lực con người phù hợp”, ông Tùng khẳng định. Do đó, theo tinh thần Nghị quyết 57, một cán bộ ngân hàng thế hệ mới (hay còn gọi là “kĩ sư 57” – cần hội tụ ba yếu tố sau: Có kiến thức nền tảng và cập nhật về công nghệ số; có năng lực ngoại ngữ; biết quản trị; có khả năng tự học, thích nghi linh hoạt với môi trường biến động và tinh thần đổi mới sáng tạo.

Ông Nguyễn Văn Khoa, Tổng giám đốc Tập đoàn FPT bổ sung thêm lực lượng kĩ sư 57 cần có tư duy hệ thống và hiểu biết về pháp luật.

Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Mục tiêu đến năm 2030, tiềm lực, trình độ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam đạt mức tiên tiến ở nhiều lĩnh vực quan trọng, thuộc nhóm dẫn đầu trong các nước có thu nhập trung bình cao; trình độ, năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp đạt mức trên trung bình của thế giới; đến năm 2045, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phát triển vững chắc, góp phần đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao.

Nghiêm Huê

Nguồn: https://tienphong.vn/se-hinh-thanh-nhung-ki-su-57-post1740304.tpo