Sớm cụ thể hoá chính sách đặc thù về giải phóng mặt bằng tại Hải Phòng

thu.hoi.dat(1).jpg — Cán bộ xã An Quang cùng các hộ dân kiểm tra lại nguồn gốc đất nằm trong dự án đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng. Ảnh: TRUNG KIÊN

Từ yêu cầu thực tế

Tháng 12/2023, thực hiện Dự án đấu giá đất tại khu đất 5,4 ha, thuộc phường Thành Tô, quận Hải An (nay là phường Hải An), địa phương phải triển khai quyết định cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc đối với 15 hộ dân chưa chấp hành việc kiểm kê, kiểm đếm để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng.

Trong quá trình thu hồi đất phát sinh trường hợp người sử dụng đất không phối hợp. Do đó, cơ quan chức năng phải cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc, cưỡng chế thu hồi đất.

Thực tế cho thấy, không ít dự án bị chậm tiến độ do những phát sinh này. Thời gian qua, thực hiện các quy định của Luật Đất đai, công tác thu hồi đất phải theo nhiều bước, nhiều công đoạn, bao gồm: xây dựng và thực hiện kế hoạch thu hồi đất; điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm đất đai; lập, thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư... Các bước trên chỉ thực hiện sau khi dự án được phê duyệt và lựa chọn chủ đầu tư.

Để ra quyết định cưỡng chế và tổ chức cưỡng chế phải trải qua nhiều trình tự, thủ tục, làm kéo dài thời gian thực hiện việc kiểm đếm thu hồi đất. Theo Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Dương Đình Ổn, vướng mắc trong giải phóng mặt bằng là “điểm nghẽn”, ảnh hướng đến tiến độ thực hiện các dự án, nhất là các dự án có quy mô sử dụng đất lớn. Do đó, cần có cơ chế để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng dự án.

Qua quá trình phối hợp với các địa phương thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, Sở Nông nghiệp và Môi trường tham mưu với thành phố về việc đề nghị Quốc hội, Chính phủ cho phép thành phố thực hiện thí điểm cơ chế đặc thù về giải phóng mặt bằng. Theo đó, cơ quan chức năng nhà nước thực hiện kiểm đếm, đo đạc trước khi lựa chọn nhà đầu tư dự án.

Sau khi lựa chọn được nhà đầu tư, các thủ tục thu hồi đất, giải phóng mặt bằng được triển khai theo quy định của Luật Đất đai nhưng không thực hiện lại việc đo đạc, kiểm đếm đất đai, tài sản gắn liền với đất mà chỉ cập nhật lại số liệu (nếu có).

Việc này bảo đảm quyền lợi người sử dụng đất vì thông tin đất đai, tài sản trên đất phải chính xác, có thể rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục chuẩn bị đầu tư khoảng 5-6 tháng.

Sớm đưa cơ chế đặc thù vào thực tế

thu.hoi.-dat-2.jpg — Cơ quan chức năng kiểm tra địa chất khu vực xây dựng đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đoạn qua xã An Quang

Nghị quyết 226/2025/QH15 của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng, trong đó phân cấp cho UBND thành phố trong thực hiện trình tự, thủ tục thu hồi đất đối với các dự án khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung có quy mô hơn 100 ha; cụm công nghiệp, dự án đầu tư trong khu kinh tế, trung tâm logistics có quy mô hơn 50 ha; dịch vụ logistics có quy mô đến 50 ha. Ngoài ra còn có các dự án đầu tư trong khu thương mại tự do; dự án mà công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được tách thành dự án độc lập theo quy định pháp luật về đầu tư công.

Theo cơ chế này, HĐND thành phố ban hành danh mục các dự án tổ chức thực hiện trước việc điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, xác minh nguồn gốc đất, tài sản gắn liền với đất. Khi tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng, chính quyền địa phương thực hiện theo danh mục đã được HĐND thành phố ban hành.

Việc lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và quyết định thu hồi đất thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai.

Sau khi lựa chọn được nhà đầu tư thực hiện dự án theo quy định của pháp luật hiện hành, cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai ban hành thông báo thu hồi đất và sử dụng kết quả điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, xác minh nguồn gốc đất, tài sản gắn liền với đất được thực hiện theo quy định để lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Hiện, Sở Nông nghiệp và Môi trường đang khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình UBND thành phố, tiếp đó trình HĐND thành phố ban hành Nghị quyết quy định trình tự, thủ tục thực hiện điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, xác minh nguồn gốc đất, tài sản gắn liền với đất trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành thông báo thu hồi đất để thực hiện một số dự án theo cơ chế, chính sách đặc thù trên địa bàn thành phố.

Việc thực hiện thí điểm phân cấp giải phóng mặt bằng bảo đảm tiến độ thực hiện dự án lớn là điều kiện để thành phố Hải Phòng đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư.

BẢO CHÂU

Nguồn: https://baohaiphong.vn/som-cu-the-hoa-chinh-sach-dac-thu-ve-giai-phong-mat-bang-tai-hai-phong-523994.html