Tại hội nghị “Phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp bán dẫn” ngày 24/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã khẳng định: Đào tạo nhân lực là 1 trong 5 trụ cột để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, bên cạnh 4 trụ cột khác là xây dựng hạ tầng, hoàn thiện thể chế, huy động nguồn lực và xây dựng hệ sinh thái phát triển.

Tuy nhiên, hiện nay, việc đào tạo nhân lực bán dẫn ở Việt Nam gặp không ít thách thức, đòi hỏi sự phối hợp của “ba nhà”: Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp. Bộ Tài chính và Trung tâm Đổi mới sáng tạo Việt Nam (NIC) đang đóng vai trò cầu nối các đối tác trong, ngoài nước để góp phần hiện thực hóa mục tiêu của Chương trình quốc gia phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. Đó là đào tạo ít nhất 50.000 nhân sự trình độ đại học, 1.300 giảng viên chuyên ngành và xây dựng, phát triển hệ thống hơn 20 phòng thí nghiệm cấp quốc gia và cơ sở phục vụ đào tạo và nghiên cứu về bán dẫn vào năm 2030.

Giảng viên cần tiếp cận “hơi thở” của ngành

Trao đổi với VietNamNet bên lề sự kiện “Digital Twin định hình tương lai nguồn nhân lực bán dẫn” ngày 12/6, ông Đỗ Tiến Thịnh – Phó Giám đốc NIC – thông tin thêm về hai mũi đào tạo, tập trung vào nâng cao năng lực giảng viên và đào tạo thực chiến cho sinh viên.

Đối với giảng viên, ông Đỗ Tiến Thịnh nhận xét, dù có trình độ chuyên môn giỏi, họ đang thiếu môi trường thực hành, phòng thí nghiệm và các dự án cụ thể. Trong khi đó, ngành bán dẫn lại đặc biệt cần gắn với doanh nghiệp để tiếp cận hơi thở của ngành. Ông dẫn ví dụ ở nước ngoài, các trường đại học yêu cầu giáo sư và nhà nghiên cứu tham gia dự án doanh nghiệp để có kinh nghiệm thực tiễn đưa vào giảng dạy.

Vì vậy, Trung tâm đang thúc đẩy các khóa đào tạo ngắn hạn từ 3 đến 6 tháng cho giảng viên, kết nối các trường với những tập đoàn bán dẫn lớn như Nvidia, Qualcomm. Khi tham gia khóa học, giảng viên không chỉ cập nhật xu hướng mới nhất mà còn có cơ hội làm việc cho các tập đoàn nước ngoài.

sudreq7l.png
Trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội giới thiệu các sản phẩm chip do trường nghiên cứu, thử nghiệm. Ảnh: VNU

Đối với sinh viên, do hạn chế về kinh phí đầu tư cho phòng lab và mời giảng viên nước ngoài, mô hình đào tạo liên kết với các trường quốc tế là giải pháp hiệu quả. Ví dụ, mô hình 2+2 hoặc 3+1 (học 2-3 năm tại Việt Nam, sau đó 1-2 năm ở nước ngoài) giúp sinh viên tiếp cận phòng lab hiện đại, thực hành tại doanh nghiệp và học tập với các giáo sư quốc tế. Điều này không chỉ giảm chi phí mà còn tăng cơ hội việc làm, đặc biệt ở các nơi như Đài Loan (Trung Quốc), vốn sở hữu hệ thống giáo dục bán dẫn mạnh nhưng lại thiếu hụt nhân lực.

Trung tâm hiện hỗ trợ kết nối các trường Việt Nam với các nền kinh tế như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan để đáp ứng nhu cầu đào tạo và việc làm.

Việt Nam công bố 11 nhóm công nghệ chiến lượcThủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký Quyết định ban hành danh mục gồm 11 nhóm công nghệ chiến lược và 32 nhóm sản phẩm công nghệ chiến lược.

Ngoài các chương trình đào tạo nói trên, NIC còn đề nghị các tập đoàn công nghệ như Cadence, Sypnosys tài trợ công cụ thiết kế cho các trường để giảng viên và sinh viên sử dụng, do các trường đề nghị hỗ trợ đơn lẻ gặp nhiều khó khăn.

Cách làm này đang được Trung tâm Vi mạch, bán dẫn và trí tuệ nhân tạo Đà Nẵng (DSAC) áp dụng. Tại sự kiện gần đây, ông Lê Hoàng Phúc, Giám đốc DSAC chia sẻ một số sáng kiến như kết nối trường đại học với doanh nghiệp để cung cấp chương trình đào tạo cho giảng viên nguồn; phối hợp với các công ty để cấp học bổng cho sinh viên, cho các em môi trường làm việc thực chiến để thu thập kinh nghiệm.

Chìa khóa thu hút nhân tài bán dẫn không nằm ở tiền lương

Sau khi đã có nguồn nhân lực chất lượng, một vấn đề lớn khác là cơ chế thu hút và giữ chân nhân tài. Theo ông Đỗ Tiến Thịnh, động lực để nhân sự làm việc không chỉ đến từ tiền lương hay nhà ở mà còn từ hệ sinh thái đồng bộ, cải thiện các yếu tố như môi trường, an ninh. Ông chỉ ra thực tế đã có chuyên gia nước ngoài không xem Hà Nội là nơi lý tưởng để sinh sống lâu dài do chỉ số ô nhiễm không khí.

“Triết lý phát triển nguồn nhân lực và thu hút nhân tài của các nước tiên tiến luôn chú trọng tạo hệ sinh thái thuận lợi để nhân tài phát triển”, ông Đỗ Tiến Thịnh nêu quan điểm.

Vấn đề này cũng được ông Lê Hoàng Phúc đề cập khi nói về kinh nghiệm phát triển bán dẫn của Đà Nẵng. Theo Giám đốc DSAC, ngoài cơ chế khuyến khích cho doanh nghiệp, miễn thuế thu nhập cá nhân cho chuyên gia, hạ tầng sẵn sàng cho bán dẫn, môi trường sống là một trong những yếu tố giúp Đà Nẵng thu hút được nhân tài.

“Đà Nẵng là thành phố đáng sống nhất, mọi người đến đây có thể tận hưởng, cân bằng cuộc sống – công việc”, ông Lê Hoàng Phúc chia sẻ.

Muốn dùng AI giải bài toán Việt Nam, không thể làm hời hợtĐể dùng AI giải quyết các bài toán khó của Việt Nam, doanh nghiệp không thể chỉ áp dụng mô hình có sẵn và làm sản phẩm, dịch vụ một cách hời hợt, bề mặt.

Nguồn: https://vietnamnet.vn/thu-hut-nhan-tai-ban-dan-chi-tien-luong-la-chua-du-2411343.html