Tìm lối rẽ mới cho làng nghề mây tre đan

tre - đan 4 — Bà con ở thôn Tiên Cầm, xã An Hưng tranh thủ thời gian rảnh rỗi sản xuất sản phẩm từ tre.

Khó cạnh tranh sản phẩm

Tại Hải Phòng có các làng nghề mây tre đan Tiên Cầm (xã An Hưng), Xuân La (xã Kiến Thụy), An Xá (xã Nam Sách), An Nhân (xã Tứ Kỳ), đan mây tre Chằm (xã Gia Lộc)...

Một ngày bình thường ở làng nghề mây tre đan thôn Xuân La (Xã Kiến Thụy) khá bình lặng. Lác đác một số người cao tuổi còn tỉ mỉ ngồi chẻ tre, vót nan để đan rổ, rá, giần, sàng...

Ông Chung Văn Lâm ở xóm 5B, thôn Xuân La cho biết, ông gắn bó với nghề gần 50 năm nay. Nghề có từ thời cha ông, khi ông lớn lên là đã biết nghề. Gần đây, ông bị tai nạn gãy chân nên không có cơ hội tìm việc làm. Hằng ngày, lúc khỏe ông cùng vợ đan rổ, rá, khi mệt lại nghỉ. Nghề này thu nhập thấp, vợ chồng ông đan cả ngày miệt mài cũng chỉ được hơn 100.000 đồng tiền công.

tre dan 3 — Chỉ còn ít người dân ở thôn Xuân La (xã Kiến Thụy) vẫn giữ nghề mây tre đan.

Còn ở làng nghề mây tre đan thôn Tiên Cầm (xã An Hưng), trước đây người dân cũng chủ yếu đan rổ, rá... Nhưng 10 năm trở lại đây, sức tiêu thụ cho sản phẩm này khó khăn, người dân chuyển hướng sang đan cốt hàng mã, dễ tiêu thụ sản phẩm hơn, nhưng ngày công lao động cũng không cao...

Bà Nguyễn Hồng Thịnh ở thôn Tiên Cầm cho biết, làm nghề đan chủ yếu trong lúc nông nhàn. Giờ chuyển hướng sang đan cốt hàng mã, nhưng sức tiêu thụ chủ yếu vào dịp rằm tháng 7, Tết Nguyên đán...

Các làng nghề mây tre đan khác cũng trong tình cảnh tương tự, rất khó khăn để duy trì hoạt động. Khó khăn lớn nhất là tiêu thụ sản phẩm bởi các mặt hàng mây tre đan bị cạnh tranh bởi nhiều sản phẩm cùng loại làm bằng nguyên liệu nhựa, nhôm, inox...

Những năm gần đây, các làng nghề mây tre đan đều không có vùng nguyên liệu tại địa phương, phụ thuộc vào nguồn hàng từ một số tỉnh miền núi. Vào thời điểm khan hiếm nguyên liệu, dân làng sản xuất không có lãi. Gần đây, giá tre, nứa tăng gấp 3 lần trước, từ 15.000 - 20.000 đồng/cây lên 40.000 - 50.000 đồng/cây nên ngày công lao động của người làm sản phẩm mây tre đan càng thấp hơn...

Mong hướng đi mới để giữ nghề

tre-dan 1 — Người dân ở làng nghề mây tre đan Tiên Cầm phản ánh ngày công lao động thấp bởi vật liệu để làm hiện nay khá đắt.

Mặc dù sản xuất khó khăn nhưng người dân làng nghề vẫn luôn mong muốn có hướng đi mới để giữ được nghề truyền thống. Ở làng nghề Xuân La, bà Ngô Thị Phợi dù đã 85 tuổi nhưng vẫn thường xuyên liên lạc với nhiều đầu mối mua sản phẩm mây tre đan để tiêu thụ sản phẩm cho bà con sản xuất trong làng. Bà Phợi cho biết, cứ cuối ngày, bà đi tới những hộ còn sản xuất trong làng để thu mua sản phẩm, sau đó tìm mối hàng, giao cho thương lái đem đi bán ở nhiều nơi trong thành phố...

Ở một số xã có làng nghề mây tre đan, nhiều bạn trẻ lại có đam mê, tâm huyết phát triển nghề truyền thống của cha ông theo một hướng đi mới. Nhóm 5 bạn trẻ ở làng Tiên Cầm (xã An Hưng) gần đây chung tay phát triển sản phẩm đồ thủ công mỹ nghệ từ tre ghép.

Anh Ngô Văn Đức ở làng nghề Tiên Cầm cho biết, ban đầu thấy nghề tre đan của cha mẹ thu nhập thấp, nên anh học nghề cơ khí và làm nghề được một thời gian. Nhưng sau đó cơ duyên lại đưa anh về với nghề truyền thống của quê hương cùng nhóm bạn.

Anh Đức cho biết, từ nguyên liệu là tre, nứa, nếu chỉ sản xuất sản phẩm truyền thống rất khó để cạnh tranh trên thị trường, nhưng người tiêu dùng hiện đại gần đây rất thích mặt hàng lưu niệm từ mây, tre. Vì vậy, nhóm bạn trẻ ở làng Tiên Cầm đã tìm tòi, nghiên cứu, đầu tư máy móc để phát triển các sản phẩm đồ dùng dành cho gia đình, văn phòng bằng tre ghép như khung ảnh, giá sách, các hộp đựng đồ... Sản phẩm của nhóm hiện nay được xếp hạng OCOP 3 sao. Cùng với việc nhạy bén quảng bá, bán hàng qua các nền tảng mạng xã hội, nên sản phẩm của nhóm có khá nhiều đơn đặt hàng...

tre -dan 2 — Nhóm bạn trẻ ở làng nghề mây tre đan Tiên Cầm phát triển sản phẩm từ tranh tre ghép.

Hay chị Đặng Thị Vân Anh ở phường Lê Thanh Nghị đam mê sản phẩm từ mây tre đan. Chị cho biết, thực tế sản phẩm mây tre đan truyền thống khó cạnh tranh trên thị trường. Chị đã kết hợp sản phẩm mây tre đan với nhiều vật liệu khác như vải lụa, giấy gió để sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ trang trí cho nhà hàng, quán cà phê, công ty, cơ quan, gia đình... Sản phẩm của chị được nhiều người tiêu dùng lựa chọn.

Cùng với sự nỗ lực của nhiều bạn trẻ yêu thích phát triển nghề truyền thống, một số cơ quan chức năng của thành phố như Liên minh Hợp tác xã, Hội Nghệ nhân Hải Phòng luôn tích cực hỗ trợ những làng nghề đang mai một, trong đó có làng nghề mây tre đan. Giám đốc Trung tâm Đào tạo (Liên minh Hợp tác xã Hải Phòng) Phạm Sỹ Hiệp thông tin, trung tâm khảo sát các làng nghề mây tre đan trên địa bàn thành phố, tìm hiểu khó khăn, vướng mắc, tư vấn hướng khôi phục, phát triển làng nghề; đồng thời hỗ trợ đào tạo để làng nghề từng bước vượt qua thách thức, có thể trụ vững và phát triển trong thời gian tới.

HỒ HƯƠNG

Nguồn: https://baohaiphong.vn/tim-loi-re-moi-cho-lang-nghe-may-tre-dan-524097.html