Tôn vinh di sản bằng hành động thiết thực

VHO - Lãnh đạo sở VHTTDL Đà Nẵng cho biết, trong hệ thống vật phẩm kích cầu du lịch địa phương từ mùa thu 2025, xuất hiện thêm Hộ chiếu Di sản, một hình thức vừa mang lại cơ hội trải nghiệm những giá trị, hoạt động dịch vụ du lịch văn hóa cho du khách, vừa trực tiếp góp phần tôn vinh, khẳng định những giá trị di sản văn hóa bản địa.

Lựa chọn triển khai này của du lịch Đà Nẵng xuất phát từ một câu hỏi được nhiều du khách nêu ra: Làm sao để họ tiếp cận được tốt hơn những giá trị về văn hóa, lịch sử ở địa phương miền Trung, vùng đất luôn gắn bó với những câu chuyện khai hoang vỡ đất, cùng những câu chuyện di sản bao đời?

Đưa di sản vào thực tiễn

Ông Tán Văn Vương, Phó Giám đốc Sở VHTTDL Đà Nẵng chia sẻ, từ mùa đông 2024, khi chương trình Hộ chiếu ẩm thực được Đà Nẵng triển khai hiệu quả, một số du khách và nhà tư vấn đã bày tỏ quan điểm nên mở rộng hoạt động hữu ích cho môi trường du lịch văn hóa này bằng những phương thức bổ sung. Trong đó, câu chuyện di sản văn hóa, những bảo vật quốc gia được đề cập.

Đà Nẵng tổ chức hoạt động bảo tàng, khảo cổ gắn với lan toả giá trị văn hoá từ du khách

Lãnh đạo Bảo tàng Đà Nẵng từng bày tỏ suy nghĩ nên đưa công chúng xích gần hơn với hoạt động bảo tàng, tìm hiểu các bảo vật địa phương có được. “Không lẽ hàng năm, ngành khảo cổ, lịch sử, Bộ VHTTDL đưa ra những danh mục bảo vật mới, công nhận thêm những giá trị lịch sử xã hội, mà những chứng tích, hiện vật giá trị ấy vẫn chỉ nằm trong kho và tủ trưng bày?”.

Từ góc nhìn này, ngành văn hóa du lịch Đà Nẵng đề xuất hướng triển khai Hộ chiếu Di sản dành cho những du khách và người dân muốn tìm hiểu sâu hơn về những tri thức xã hội qua mỗi chuyến đi.

Dựa vào kinh nghiệm đã tổ chức thành công mô hình Hộ chiếu Ẩm thực, Đà Nẵng lên kế hoạch trao Hộ chiếu Di sản cho mọi du khách có nhu cầu, khi đến với địa phương, để họ tự do tìm hiểu, tiếp cận các điểm tham quan, bảo tàng lưu giữ.

“Những bảo vật, di sản văn hóa, theo đó, sẽ trực tiếp hiện hữu trong lịch trình khám phá mảnh đất con người của du khách. Họ sẽ dừng chân lâu hơn, hiểu sâu hơn và thật sự có cảm xúc cho mỗi chuyến đi của mình. Công tác tuyên truyền, tôn vinh các di sản văn hóa, bảo vật quốc gia của chúng ta cũng sẽ đạt kết quả khả quan hơn”, ông Tán Văn Vương nhìn nhận.

Ý tưởng này từ Sở VHTTDL Đà Nẵng, đã lập tức nhận được những phản hồi ủng hộ, hoan nghênh từ ngành bảo tàng và du lịch Huế, Đắk Lắk, TP.Hồ Chí Minh… Riêng tại Huế, lãnh đạo ngành du lịch địa phương đã lên kế hoạch sẽ triển khai mạnh mô hình du lịch gắn liền với trải nghiệm văn hóa di sản.

Bảo vật, cổ vật Huế là một trong những nguồn tư liệu quý hiếm cần quảng bá thiết thực

Huế đang sở hữu rất nhiều bảo vật quốc gia, có nhiều di sản văn hóa độc đáo, thì không thể bỏ qua cơ hội để du khách tìm hiểu, tiếp cận và thấu hiểu hơn.

Theo Sở VHTTDL Đà Nẵng, mùa đông 2025 sẽ là thời điểm thích hợp để du lịch thành phố này tiếp nhận thêm một ý tưởng khai thác văn hóa du lịch mới, với Hộ chiếu Di sản sẽ được đưa ra, để cộng đồng và du khách thực nghiệm những giá trị tinh thần và cảm xúc khác biệt, lắng nghe, hiểu và biết về văn hóa di sản, về những câu chuyện trăm năm vốn dĩ chỉ ở trong sách vở…

Nhiều thách thức

Theo ông Huỳnh Đình Quốc Thiện, Giám đốc Bảo tàng Đà Nẵng, sau khi tổ chức sáp nhập hành chính, không gian bảo tàng, cổ vật của thành phố đã mở rộng hơn, cũng đồng nghĩa với trách nhiệm quảng bá, giới thiệu sâu rộng về những giá trị văn hóa, lịch sử qua bảo tàng phải nâng lên. Ý tưởng xây dựng Hộ chiếu Di sản, vì thế rất hữu ích và giá trị.

Thậm chí, với góc nhìn hợp tác bền vững, giữa các địa phương và nhất là Cục Di sản văn hoá nên có ngay kế hoạch nhân rộng, lan tỏa mô hình này.

Đà Nẵng đẩy mạnh hoạt động du lịch gắn với các mô hình trải nghiệm mới, trong đó có Hộ chiếu Di sản

Phải làm sao có được một chương trình kết nối chung cho du khách, nhất là du khách quốc tế, khi đến Việt Nam sẽ sử dụng những Hộ chiếu Di sản để tham quan, trải nghiệm các nơi, nhận quà tặng, nhận chứng nhận đã tìm hiểu, biết đến di sản văn hóa Việt Nam và các bảo vật quốc gia.

Ông Tán Văn Vương nhìn nhận, bất cứ ai khi lên kế hoạch đến một vùng đất mới, cũng mong muốn tìm hiểu, biết thêm những điều mới lạ, hấp dẫn. Bảo vật và di sản văn hóa, vì thế sẽ là một móc xích quan trọng để thu hút khách tham quan, du lịch.

Điểm quan trọng là các địa phương và ngành văn hóa du lịch có giải pháp thế nào để khai thác đúng hướng và hợp lý, giúp nâng cao các giá trị di sản văn hóa.

Cụ thể, thay vì lâu nay các bảo tàng, viện nghiên cứu chỉ lưu giữ những bảo vật, cổ vật một cách khép kín, sắp đến cần có những phương thức hợp tác du lịch để giới thiệu, quảng bá những giá trị có được. Cần phân loại những bảo vật, di sản, để ngành quản lý có được những phương thức bảo vệ và tôn vinh hợp lý.

Không phải ai cũng có thể tiếp cận bảo vật, nhất là những bảo vật giá trị, thì nên xây dựng, chế tác những phiên bản trưng bày, quà lưu niệm… ra sao, giúp mọi người nhận rõ bảo vật, biết đến một cách chân thực. Chỉ có ai đủ điều kiện, ngành bảo tàng, văn hóa mới giúp họ trực tiếp tiếp cận bảo vật, và đó cũng là những tour du lịch rất đặc biệt.

Khai thác văn hóa di sản theo cách này sẽ giúp hoạt động du lịch tăng thêm giá trị, mà những kết quả thu được, từ sự hài lòng của du khách, thật sự sẽ rất lớn.

Đồng thời, qua những mô hình quảng bá như Hộ chiếu Di sản, câu chuyện về các bảo vật, di sản văn hóa vùng miền cũng sẽ được nhân rộng. Các địa phương có thể qua đó, phát hành những ấn phẩm, vật dụng liên quan đến di sản, bảo vật, tăng thêm giá trị truyền thông và doanh số cho chính ngành văn hóa du lịch.

Cộng hưởng những hệ thống thông tin này, ngành văn hóa di sản sẽ có thêm nhiều điều kiện để tổ chức những hoạt động cộng đồng, khảo cứu chuyên ngành, hội thảo khoa học… tìm hiểu sâu hơn các giá trị văn hóa. Tất cả sẽ tạo nên một môi trường khám phá hấp dẫn về văn hóa di sản quốc gia, tôn vinh những di sản bằng cách hành động thiết thực.

Nguồn: https://baovanhoa.vn/van-hoa/ton-vinh-di-san-bang-hanh-dong-thiet-thuc-176515.html