Trại hè cho thiếu nhi: Cần làm sáng những góc tối:

Thế nhưng, sau những hình ảnh lung linh và chương trình được tô vẽ hào nhoáng, không ít trẻ em phải rời trại trong sự mệt mỏi, hoảng loạn, thậm chí bị ám ảnh tâm lý kéo dài.

Học sinh tham gia chương trình “Hành trình xuyên Việt” do hệ thống Trường Xanh Tuệ Đức tổ chức. Ả*nh: Hiền Phương*

Những “góc khuất” ở trại hè

Không ít phụ huynh chia sẻ nỗi thất vọng, thậm chí là bức xúc, khi đón con trở về từ những trại hè kém chất lượng. Chị N.T.T, một phụ huynh tại Hà Nội vẫn chưa nguôi xót xa khi nhớ lại cảnh con trai nhỏ òa khóc nức nở, mặt xây xước khi bố mẹ đến đón vì quá sợ hãi sau những ngày sống trong trại hè.

“Cháu bị bạn bắt nạt, bị đánh và dọa ma vào ban đêm. Con vốn nhút nhát, nên khi bị đưa vào môi trường xa lạ, lại không có người lớn bảo vệ đúng mực, cháu gần như chịu đựng từng ngày cho đến khi được đón về. Tôi nhắn tin phản ánh với người quản lý trại hè nhưng không nhận được hồi âm”, chị T. kể.

Một câu chuyện tương tự cũng được chị N.B (trú tại phường Vinh Lộc, tỉnh Nghệ An) chia sẻ. Con chị, khi mới học lớp 7, tham gia một khóa tu kéo dài một tuần với hy vọng rèn luyện tinh thần, lại trở về trong trạng thái sợ hãi, khủng hoảng tinh thần kéo dài.

“Trong thời gian tham gia khóa tu, cháu bị bạn lấy trộm, đổi hết đồ đạc, bị chú tiểu dọa ma, dẫn đến khủng hoảng tinh thần, mất ngủ, không dám ở nhà một mình, đi đâu cũng đòi theo mẹ”, chị B. nhớ lại.

Những phản ánh này cho thấy một thực trạng đáng lo ngại là hiện nay, không ít chương trình trại hè được tổ chức với mục tiêu thiên về thương mại, thiếu kiểm soát chất lượng và gần như không có bất kỳ cơ chế giám sát độc lập nào. Trong khi đó, đối tượng tham gia là trẻ em - những người có tâm lý chưa ổn định, dễ bị tổn thương và khó tự bảo vệ.

Dưới góc nhìn chuyên môn, chuyên gia tâm lý giáo dục và tư vấn kỹ năng sống Nguyễn Lệ Thủy - người có hơn 10 năm giảng dạy và tư vấn tại các trại hè đã chỉ ra ba “góc khuất” phổ biến nhưng ít khi được phụ huynh nhìn thấy rõ.

Thứ nhất, nhiều trại hè xây dựng chương trình rất hấp dẫn trên giấy tờ, với những nội dung nghe qua tưởng như chỉ có ở các môi trường giáo dục quốc tế. Tuy nhiên, thực tế tổ chức thường không được như lời quảng cáo, giới thiệu.

“Chương trình bị cắt giảm, người đứng lớp thiếu chuyên môn. Thậm chí, nhiều chương trình được điều hành bởi những người không có nền tảng sư phạm hay tâm lý học đường. Có những nơi thu học phí cao nhưng thực chất hoạt động chỉ là giữ trẻ”, bà Nguyễn Lệ Thủy chia sẻ.

“Góc khuất” thứ hai, theo bà Nguyễn Lệ Thủy, nằm ở điều kiện ăn ở, vệ sinh và chăm sóc sức khỏe. Trong khi các bậc cha mẹ thường chấp nhận con mình “thiếu thốn một chút để rèn luyện” nhưng có những yêu cầu tối thiểu về sinh hoạt cần phải được bảo đảm, như vệ sinh sạch sẽ, bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng, không gian nghỉ ngơi an toàn.

"Góc khuất" thứ ba nguy hiểm nhất được vị chuyên gia này chỉ rõ, là đội ngũ phụ trách thiếu năng lực và kinh nghiệm thực tế. Nhiều đơn vị hiện nay giao nhóm trẻ cho sinh viên quản lý. Trong khi, trẻ tham gia trại hè thường có độ tuổi từ 6 đến 12, rất cần những chuyên gia tâm lý, những người có kinh nghiệm, có kỹ năng, chuyên môn phù hợp đồng hành, bởi họ hiểu tâm lý lứa tuổi, biết quan sát hành vi, phát hiện sớm dấu hiệu bất thường và xử lý tình huống mâu thuẫn, bắt nạt, lo âu… nếu có xảy ra.

Đừng để trại hè thành “con dao hai lưỡi”

Theo khảo sát của phóng viên Báo Hànộimới, các chương trình trại hè hiện nay có mức chi phí khá đa dạng, dao động từ 3 đến 20 triệu đồng, tùy theo thời gian và hình thức tổ chức. Thậm chí, một số chương trình cao cấp được tổ chức tại các khu nghỉ dưỡng, kết hợp giữa học và chơi, có thể có giá lên đến vài chục triệu đồng mỗi học sinh. Tuy nhiên, đáng lo ngại là chi phí cao không đồng nghĩa với chất lượng.

Các chuyên gia tâm lý nhận định, nếu được tổ chức bài bản và có tâm, trại hè sẽ là môi trường lý tưởng giúp trẻ rèn luyện sự tự tin, khả năng thích nghi và tinh thần tập thể. Tuy nhiên, khi thiếu chuẩn mực trong tổ chức, trại hè có thể trở thành “lỗ hổng” lớn trong quá trình phát triển nhân cách của trẻ.

Đặc biệt, trong độ tuổi từ 6 đến 15 - giai đoạn quan trọng để hình thành nền tảng tâm lý và cảm xúc, những trải nghiệm tiêu cực tại trại hè như bị bắt nạt, thiếu chăm sóc hoặc bị cô lập… có thể để lại hệ lụy lâu dài. Trẻ có thể gặp các vấn đề như rối loạn lo âu, mất hứng thú học tập, giảm lòng tự trọng hoặc thậm chí phát sinh các hành vi cực đoan.

Là một nhà giáo đã có nhiều năm gắn bó với học sinh, bà Đặng Thị Mẫn, nguyên giáo viên Trường Trung học cơ sở Ngọc Lâm (phường Bồ Đề) cho rằng, giáo dục trải nghiệm là một xu hướng tiến bộ, phản ánh đúng tinh thần đổi mới trong giáo dục hiện đại. Những hoạt động như trại hè, học kỳ quân đội, dã ngoại, rèn kỹ năng sống… nếu được tổ chức bài bản sẽ mang đến cho học sinh nhiều giá trị, từ rèn luyện kỹ năng sống, phát triển tư duy độc lập cho đến việc hình thành nhân cách và thái độ tích cực với cuộc sống.

Một kỳ nghỉ hè đáng nhớ là khi trẻ có được trải nghiệm tích cực, cảm giác an toàn và niềm tin vào bản thân. Nhưng nếu lựa chọn sai, cái giá phải trả không chỉ là tiền bạc mà còn là những tổn thương tâm lý âm thầm nhưng có thể để lại hậu quả lớn đối với trẻ.

(Còn nữa)

Nguồn: https://hanoimoi.vn/trai-he-cho-thieu-nhi-can-lam-sang-nhung-goc-toi-bai-2-khi-trai-he-tro-thanh-noi-am-anh-709556.html