Triển khai 2 dự án bảo tồn khu đền tháp Mỹ Sơn

Nhóm tháp L Mỹ Sơn sẽ được khai quật khảo cổ trong tuần tới. Ảnh: KHÁNH LINH

Ngày 6/5/2025, Bộ VH-TT&DL ban hành Quyết định 1263 cho phép Ban Quản lý di sản văn hóa Mỹ Sơn phối hợp Viện Bảo tồn di tích, Viện Khảo cổ học và Quỹ C.M. Lerici (Ý) khai quật khảo cổ nhóm tháp L thuộc khu đền tháp Mỹ Sơn (xã Duy Phú, Duy Xuyên).

Theo kế hoạch, thời gian khai quật sẽ kéo dài đến ngày 30/7/2025, diện tích khai quật 150m² (10m x 15m/1 hố) do Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Quý - Viện Khảo cổ học chủ trì khai quật. Dự kiến, tuần sau dự án sẽ chính thức triển khai.

Ông Nguyễn Công Khiết – Giám đốc Ban Quản lý di sản văn hóa Mỹ Sơn khẳng định, việc triển khai dự án khai quật khảo cổ nhóm tháp L rất quan trọng bởi đây là số ít nhóm tháp cuối cùng của Mỹ Sơn cần được khai quật bảo tồn khẩn cấp.

Nhiều kiến trúc tại khu đền tháp Mỹ Sơn cần bảo tồn khẩn cấp. Ảnh: KHÁNH LINH

Đặc biệt, phương pháp bảo tồn nhóm tháp L sau khai quật cũng được Ban Quản lý di sản văn hóa Mỹ Sơn đề xuất thực hiện hoàn toàn khác biệt so với những dự án trước đây. Cụ thể, sẽ bảo tồn nguyên vẹn hiện trạng sau khai quật theo phương pháp lộ thiên nhằm phục vụ khách tham quan.

Nhóm tháp L nằm trên một gò đất cao, tương đối cách biệt với các nhóm tháp còn lại trong khu di tích. Hiện trạng hầu như đổ nát hoàn toàn. Năm 2019, tháp L đã được khai quật khảo cổ theo chương trình thỏa thuận hợp tác và đào tạo thuộc dự án “Trung tâm đào tạo nghề trùng tu di tích và bảo tồn di tích văn hóa tại Quảng Nam” ký kết giữa Trường Đại học Bách khoa Milan (Ý) và Trường Cao đẳng Nghề Quảng Nam.

Theo chương trình đào tạo, các học viên đã có khóa thực hành tham gia khảo sát, khai quật tháp L, thực hành lập bản đồ di tích, khảo sát hình học… Tuy nhiên, do một số yếu tố và ảnh hưởng dịch COVID-19, đến nay dự án mới tái khởi động.

Trước đó, hồi tháng 4/2024 trong chuyến làm việc tại Mỹ Sơn, ông Marco Della Seta - Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Ý đã dành sự quan tâm cao đến các phế tích khảo cổ học, trong đó có nhóm tháp L mà các chuyên gia Ý hợp tác với Việt Nam tiến hành khai quật trong 2 năm 2018 – 2019. Lúc đó, ông Marco Della Seta cam kết Chính phủ Ý sẽ tạo mọi điều kiện, thủ tục hỗ trợ dự án khai quật trùng tu nhóm tháp L.

Dự án Bảo tồn nhóm tháp F và E tại Mỹ Sơn bước đầu đã phát lộ hệ thống tường gần tháp F1. Ảnh: KHÁNH LINH

Khu đền tháp Mỹ Sơn hiện còn khoảng 71 di tích và phế tích phân bố ở nhiều khu vực và được đặt theo tên các ký tự A,B,C,D,E,F, K,H,G,L... Hầu hết công trình kiến trúc không còn nguyên vẹn.

Bên cạnh dự án khai quật khảo cổ nhóm tháp L sắp triển khai, từ giữa tháng 3/2025 dự án Bảo tồn nhóm tháp F và E tại Mỹ Sơn do Chính phủ Ấn Độ tài trợ cũng đã khởi công với một số hợp phần gồm, bảo tồn tôn tạo nhóm E; bảo tồn, tôn tạo nhóm nhóm F; hệ thống thoát nước và lối đi xung quanh nhóm E và F… Thời gian triển khai dự án kéo dài đến năm 2029, tổng giá trị dự án 4,852 triệu USD từ nguồn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Ấn Độ.

Sau gần 2 tháng triển khai, đến nay dự án đã tiến hành phát dọn mặt bằng, thu nhặt hiện vật, gạch gói vỡ; phát lộ được các tường bao quanh các công trình kiến thức thuộc 2 nhóm tháp E,F.

Ông Nguyễn Công Khiết khẳng định, cùng với dự án khảo cổ khai quật nhóm tháp L, dự án bảo tồn nhóm tháp E, F được triển khai thành công sẽ giúp hồi sinh toàn bộ khu di tích Mỹ Sơn. Đồng thời, tạo tiền đề tiếp tục triển khai bảo tồn các nhóm tháp còn lại tại Mỹ Sơn trong thời gian tới.

Nguồn: https://baoquangnam.vn/trien-khai-2-du-an-bao-ton-khu-den-thap-my-son-3154805.html