Vì nghề cá thân thiện với môi trường

Nghề lưới kéo (giã cào) là nghề đánh bắt mang tính tận diệt, là một trong những nguyên nhân chính làm cạn kiệt nguồn lợi thủy sản. Vì vậy, những năm qua, tỉnh đã không cấp phép đóng mới cho tàu lưới kéo. Trước những bất cập của nghề lưới kéo, nhiều ngư dân đã chủ động chuyển đổi sang các ngành nghề đánh bắt khác như lưới rê, câu... để vừa nâng cao hiệu quả khai thác, vừa góp phần bảo vệ nguồn lợi hải sản ven bờ.

Tàu lưới kéo của ngư dân neo đậu tại cảng cá Tịnh Kỳ (TP.Quảng Ngãi).

Phường Phổ Thạnh (TX.Đức Phổ) và xã An Phú (TP.Quảng Ngãi) là hai địa phương có nhiều tàu làm nghề lưới kéo. Thời gian qua, chính quyền hai địa phương này đã nỗ lực trong việc tuyên truyền, hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề. Sau hàng chục năm làm nghề giã cào đôi, năm 2019, ngư dân Trần Nuôi, ở xã An Phú đã quyết định chuyển đổi 2 chiếc tàu giã cào sang nghề câu và lưới rê, với tổng công suất hơn 1.200CV. Ông Nuôi chia sẻ, nghề giã cào tuy đánh bắt được nhiều cá nhưng thực tế giá trị mang lại không cao, do có nhiều cá tạp. Trong khi đó, chi phí cho tàu làm nghề giã cào rất cao, cần nhiều lao động (18 - 20 lao động). Còn tàu làm nghề lưới rê hoặc câu chỉ cần 4- 5 lao động, nên không lo thiếu bạn tàu và chi phí cũng thấp hơn. Tôi thấy chuyển đổi nghề lưới kéo sang nghề khác là phù hợp.

Những năm qua, tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp để quản lý hoạt động của tàu lưới kéo như cấm khai thác trong mùa cá sinh trưởng; cấm đóng mới tàu làm nghề giã cào; đồng thời, không gia hạn giấy phép cho nghề này. Toàn bộ tàu lưới kéo hiện có nếu không chuyển đổi ngành nghề khai thác, khi hết niên hạn hoạt động sẽ tự giải bản tàu. Nhờ đó, toàn tỉnh đã giảm tàu lưới kéo từ gần 2.000 chiếc (năm 2014), xuống còn 1.285 chiếc (cuối năm 2024).

Toàn tỉnh hiện có gần 5.200 tàu cá. Trong cơ cấu ngành nghề, nghề lưới kéo có 1.285 chiếc, chiếm gần 25% tổng số tàu cá toàn tỉnh; nghề lưới vây 630 chiếc (12,13%); nghề lưới rê 1.374 chiếc (26,45%), nghề câu 1.307 chiếc (25,16%), nghề chụp 36 chiếc (0,69%), nghề hậu cần 187 chiếc (3,61%) và nghề khác 375 chiếc (7,22%). Điều này cho thấy, mặc dù có giảm nhưng số lượng tàu lưới kéo vẫn còn chiếm tỷ lệ cao trong cơ cấu ngành nghề. Vì vậy, trong thời gian tới, lực lượng chức năng, chính quyền các địa phương cần tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ ngư dân để đến năm 2030, số lượng tàu lưới kéo giảm còn 15% theo chủ trương đã đề ra.

Theo Chi cục Thủy sản - Biển đảo tỉnh, từ cuối năm 2024 đến nay, chi cục cùng với các địa phương và lực lượng bộ đội biên phòng đã có đợt cao điểm xử lý  tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm và không có giấy phép), kết hợp tuyên truyền cho hàng trăm chủ tàu cá chuyển đổi ngành nghề từ giã cào sang các nghề khác thân thiện với môi trường. Đồng thời, tăng cường giảm lượng tàu cá hoạt động vùng ven bờ và vùng lộng, nhất là những nghề tận diệt, nghề cấm để giảm cường lực khai thác quá mức và bảo vệ cá mẹ, cá con trong mùa sinh sản.

Để bảo vệ nguồn lợi thủy sản, trung ương và tỉnh đã ban hành các văn bản cấm khai thác đối với một số ngành nghề, vùng biển trong một khoảng thời gian nhất định. Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản - Biển đảo tỉnh Tạ Ngọc Thi cho biết, nhiều năm qua, tỉnh đã kiên trì thực hiện chuyển đổi nghề trong ngư dân, theo hướng giảm dần tàu cá hoạt động ven bờ và những nghề khai thác hải sản ảnh hưởng lớn đến nguồn lợi thủy sản, hệ sinh thái sang làm các nghề khai thác hải sản khác ít ảnh hưởng hơn và thân thiện với môi trường. Ngoài khuyến khích ngư dân cải hoán tàu thuyền, chuyển đổi ngành nghề, chi cục cũng tăng cường tuyên truyền, quản lý ngành nghề tàu cá hoạt động và vùng đánh bắt, kích thước mắt lưới để bảo vệ không gian và môi trường sống cho hải sản sinh trưởng.

Bài, ảnh: HỒNG HOA

 

Nguồn: https://baoquangngai.vn/kinh-te/bien-kinh-te-bien/202503/vi-nghe-ca-than-thien-voi-moi-truong-a271bca/