Ba dự luật giáo dục mới: Phát triển giáo dục trong thời kỳ mới

Với dự Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho hay dự thảo tập trung thể chế hóa một số nội dung quan trọng của Đảng, đặc biệt là nghị quyết 71 của Bộ Chính trị.

Như quy định giáo dục trung học cơ sở là giáo dục bắt buộc, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3-5 tuổi. Bổ sung quy định có tính nguyên tắc về chính sách của Nhà nước trong khoa học công nghệ và chuyển đổi số, đặc biệt là ứng dụng trí tuệ nhân tạo có kiểm soát, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục và đào tạo.

Tháng 11 sẽ có phương án về bộ sách giáo khoa thống nhất

Dự luật quy định Nhà nước cung cấp một bộ sách giáo khoa (SGK) sử dụng thống nhất toàn quốc bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, chất lượng, hiện đại, phù hợp với mục tiêu giáo dục. Chính phủ quy định việc miễn phí sách giáo khoa cho học sinh; thực hiện các giải pháp xã hội hóa phù hợp về sách giáo khoa, bảo đảm tính bền vững và đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục...

Thảo luận tại tổ, các đại biểu đều bày tỏ đồng tình việc cần biên soạn một bộ sách giáo khoa thống nhất. Tuy nhiên đề nghị cần chú trọng chất lượng biên soạn bộ sách giáo khoa và đề nghị bộ có phương án với các bộ SGK đang sử dụng, tránh lãng phí, kiểm soát giá sách giáo khoa.

Giải trình tại tổ, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho hay đang xây dựng đề án thực hiện. Trong đề án có phương án và sẽ xin ý kiến Tổng Bí thư, trình Thủ tướng phê duyệt. Ông nói cố gắng nhanh nhất trong tháng 11 sẽ có phương án và khẳng định sẽ kịp thực hiện trong năm học 2026-2027.

Một nội dung khác, dự luật quy định không tổ chức hội đồng trường trong cơ sở giáo dục công lập. Việc này nhằm thể chế hóa quy định tại nghị quyết 71 của Bộ Chính trị.

Theo đó, dự luật quy định trong vòng tối đa 12 tháng kể từ ngày luật này có hiệu lực thi hành, cơ sở giáo dục mầm non công lập, cơ sở giáo dục phổ thông công lập có trách nhiệm chuyển giao các nhiệm vụ, quyền hạn của hội đồng trường cho ban giám hiệu nhà trường và rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản nội bộ có liên quan theo hướng dẫn của Bộ GD-ĐT.

Bổ sung loại hình trung học nghề cùng bậc học với THPT

Với dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho hay dự luật bổ sung loại hình trung học nghề cùng bậc học với THPT để thúc đẩy hiệu quả phân luồng, hướng nghiệp, vừa góp phần phổ cập giáo dục THPT vừa cung ứng nguồn nhân lực trẻ có kỹ năng nghề cho phát triển, đồng thời không quy định hội đồng trường trong cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập.

Về liên kết, dự thảo hoàn thiện cơ chế hợp tác giữa nhà trường - doanh nghiệp thông qua việc hình thành mạng lưới đa dạng các cơ sở tham gia giáo dục nghề nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp tham gia trực tiếp vào xây dựng chương trình, giảng dạy, thực tập và đánh giá cùng với quy định về cơ chế thành lập quỹ đào tạo nhân lực doanh nghiệp.

Ngoài ra, luật cũng nhấn mạnh đổi mới chương trình đào tạo, tuyển sinh, công nhận kết quả học tập, mở rộng chính sách hỗ trợ tài chính, tín dụng ưu đãi cho người học...

Trong quá trình sửa đổi ba dự luật, chúng tôi quán triệt tinh thần hoàn thiện luật không chỉ nhằm tháo gỡ những điểm nghẽn, khắc phục tồn tại, hạn chế trong thực tiễn mà quan trọng hơn là kiến tạo và mở đường cho sự phát triển của ngành giáo dục trong thời kỳ mới.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn

Bảo đảm tính đặc thù, tự chủ

Giải trình thêm tại tổ về thẩm quyền Thủ tướng bổ nhiệm giám đốc Đại học Quốc gia, ông Sơn cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu, rà soát kỹ lưỡng để đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật. Đồng thời bảo đảm tính đặc thù, tự chủ và trách nhiệm giải trình của các cơ sở giáo dục đại học đặc biệt.

Ông cho hay trong quá trình sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập, đầu mối phụ trách hai Đại học Quốc gia Hà Nội và TP.HCM là Bộ GD-ĐT. Tuy nhiên xét trong mục tiêu phát triển lâu dài của hệ thống giáo dục đại học, hai đại học quốc gia có sứ mệnh đặc biệt phải trở thành đầu tàu, trung tâm đào tạo và nghiên cứu có tầm ảnh hưởng quốc gia và quốc tế. Vì vậy việc trao cho hai đại học quốc gia một số cơ chế, chính sách đặc thù là cần thiết.

Đối với "đại học vùng", ông nói đã được sử dụng ổn định và phổ biến trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam và đã được khẳng định trong nhiều văn kiện của Đảng và Nhà nước. Hiện nay bên cạnh hai Đại học Quốc gia, cả nước có một số đại học vùng như Đại học Thái Nguyên, Đại học Huế, Đại học Đà Nẵng...

Đây là những mô hình đã khẳng định vai trò quan trọng trong việc phân bổ nguồn lực, nâng cao chất lượng đào tạo và thúc đẩy phát triển giáo dục đại học theo vùng miền. Do đó việc tiếp tục duy trì và hoàn thiện mô hình này trong luật là hoàn toàn hợp lý, có cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn rõ ràng.

Sắp xếp nhân sự lãnh đạo trong các cơ sở giáo dục

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn giải trình thêm về không tổ chức hội đồng trường và sắp xếp nhân sự lãnh đạo trong các cơ sở giáo dục trong dự Luật Giáo dục sửa đổi. Ông cho biết việc tích hợp hai vị trí bí thư Đảng ủy và người đứng đầu cơ sở giáo dục (hiệu trưởng hoặc giám đốc) là một nội dung lớn, cần có sự chỉ đạo đồng bộ từ cả phía Đảng và chính quyền. Bộ Chính trị và Tổng Bí thư đã giao Bộ GD-ĐT phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương xây dựng một đề án để đến thời điểm luật có hiệu lực, bộ máy mới có thể vận hành ngay, không bị gián đoạn.

Trở lại chủ đề

THÀNH CHUNG

Nguồn: https://tuoitre.vn/ba-du-luat-giao-duc-moi-phat-trien-giao-duc-trong-thoi-ky-moi-20251023094027854.htm