Bài ca Đất phương Nam còn vang mãi

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ. Ảnh tư liệu của Nguyễn Á

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ là một trong những tên tuổi tiêu biểu của nền âm nhạc Việt Nam, đặc biệt là dòng nhạc trữ tình cách mạng và dân ca Nam Bộ. Ông không chỉ là một nhạc sĩ tài hoa mà còn là một nhà nghiên cứu âm nhạc với nhiều đóng góp quan trọng trong việc gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa dân gian.

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ tên thật là Lê Văn Gắt, sinh ngày 13/4/936 tại Thủ Dầu Một, Bình Dương. Ông nguyên là Ủy viên Ban Thư ký Hội Nhạc sĩ Việt Nam khóa III, Phó Tổng Thư ký Hội Âm nhạc TPHCM (1981), Nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa - Nghệ thuật Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh.

Ông là nhạc sĩ của nhiều tác phẩm âm nhạc nổi tiếng: Hãy yên lòng mẹ ơi, Cô gái Sài Gòn đi tải đạn, Bên tượng đài Bác Hồ, Tiếng cồng vượt thác, Chiều trên bản Mèo, Bài ca Đất phương Nam, Khúc hát người đi khai hoang,... Âm nhạc của ông đậm chất dân ca Nam Bộ, thể hiện sâu sắc tình yêu quê hương, đất nước, con người của người phương Nam.

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ có một kho tàng nghiên cứu đồ sộ về dân ca Nam Bộ đã xuất bản cùng một số tác giả: Lê Giang (vợ của ông), Nguyễn Đồng Nai, Nguyễn Văn Hoa, Từ Nguyên Thạch… Các công trình nổi bật có thể kể đến như: Tìm hiểu dân ca Nam bộ (1983), Dân ca người Việt ở Nam bộ (1986), tuyển tập Ca khúc Lư Nhất Vũ (1995), Nhạc và Đời (1989); 300 Điệu lý Nam bộ (2002), Hò trong dân ca Việt Nam (2004), Hát ru Việt Nam (2005), Lý trong dân ca người Việt (2006); Nói thơ - Nói vè - Thơ rơi Nam bộ (2010); Hành khúc Giải phóng (2011); Đi tìm kho Báu vô hình (2014); Vi vu tình đời (2022)…

Có thể thấy tình yêu tha thiết trong âm nhạc của nhạc sĩ Lư Nhất Vũ có được từ bao năm gắn bó thăng trầm của ông với lịch sử dân tộc. Trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ, ông tham gia hoạt động văn nghệ ở chiến khu, sáng tác nhiều ca khúc cổ vũ tinh thần chiến đấu của quân và dân ta. Những năm tháng ấy đã hun đúc trong ông một tình yêu sâu sắc với âm nhạc dân tộc, kết hợp nhuần nhuyễn chất liệu dân gian vào các sáng tác cách mạng để viết nên những bài ca đi cùng năm tháng. Ông tạo lập một phong cách riêng trong âm nhạc Việt Nam với nhiều ca khúc mang âm hưởng dân ca Nam Bộ, vừa giản dị, mộc mạc nhưng lại chứa đựng cảm xúc sâu lắng và hào hùng.

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ đã được nhận Huy hiệu 45 năm tuổi Đảng, Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật (Đợt 1, 2001), Huân chương chống Mỹ hạng Nhất, Huân chương Lao động hạng Nhất... và được Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam xác lập: Nhạc sĩ có nhiều công trình sưu tầm và nghiên cứu thể loại dân ca Việt Nam.

Nguồn: https://baolamdong.vn/tin-moi-nong/202504/bai-ca-dat-phuong-nam-con-vang-mai-d056416/