Chuyển dịch từ khai thác sang nuôi biển

Quảng Ninh đang chuyển mình mạnh mẽ trong tái cơ cấu ngành thủy sản từ khai thác sang nuôi trồng, đặc biệt là phát triển nuôi biển công nghiệp, ứng dụng công nghệ cao. Hướng đi này không chỉ bảo vệ nguồn lợi thủy sản, mà còn mở ra không gian phát triển mới, hiện đại, hiệu quả và thân thiện môi trường.

Thu mua hải sản tại khu vực Mũi Ngọc, phường Móng Cái 1

Với hơn 250km đường bờ biển, diện tích bãi triều và vùng mặt nước rộng lớn, Quảng Ninh có tiềm năng đặc biệt để phát triển toàn diện ngành thủy sản. Tuy nhiên, trước đây, phần lớn ngư dân trong tỉnh sống bằng nghề khai thác ven bờ. Cường độ khai thác tăng cao khiến nguồn lợi thủy sản suy giảm, môi trường sinh thái bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Nhận thức rõ nguy cơ đó, Quảng Ninh đã lựa chọn định hướng chiến lược: Chuyển dịch mạnh từ khai thác sang nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi biển, gắn với bảo vệ nguồn lợi, phát triển kinh tế biển bền vững và nâng cao đời sống ngư dân.

Từ năm 2010, tỉnh đã ngừng cấp phép đóng mới tàu cá công suất nhỏ dưới 30CV, chỉ cấp phép trong hạn ngạch theo quy định; đồng thời siết chặt quản lý các cơ sở đóng mới, cải hoán tàu cá, chấm dứt tình trạng phát sinh tàu nhỏ hoạt động trái phép ven bờ. Tỉnh cũng cấm khai thác thủy sản trong vùng lõi vịnh Hạ Long, cấm sử dụng các ngư cụ có tính hủy diệt, khoanh vùng bảo tồn dài hạn, hoặc tạm dừng khai thác trong mùa sinh sản. Những giải pháp quyết liệt này giúp giảm mạnh số lượng tàu cá ven bờ, tạo điều kiện phục hồi nguồn lợi tự nhiên và tạo dư địa cho nuôi trồng thủy sản phát triển.

Ngư dân xã Đường Hoa chuẩn bị ngư cụ cho chuyến ra khơi.

Cùng với việc cơ cấu lại nghề cá, công tác quản lý, kiểm soát tàu thuyền được tỉnh thực hiện nghiêm túc và toàn diện. Từ đầu năm 2025, Quảng Ninh đã đẩy nhanh tiến độ đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá, kiên quyết không để tàu cá “3 không”, “2 không” hoạt động trên biển.

Đến hết tháng 9/2025, toàn tỉnh còn hơn 6.200 tàu cá, trong đó có 3.570 tàu dài 6-12m, 749 tàu dài từ 12m trở lên; không có tàu vi phạm vùng biển nước ngoài. Hệ thống giám sát hành trình được lắp đặt 100% cho tàu dài từ 15m, giúp quản lý nghề cá minh bạch, hiệu quả.

Nhờ đó, nghề khai thác thủy sản của Quảng Ninh đang chuyển hướng rõ nét sang đánh bắt xa bờ, an toàn và hiệu quả hơn, đồng thời giảm đáng kể áp lực khai thác ven bờ, góp phần khôi phục hệ sinh thái biển.

Sản xuất giống thuỷ sản tại Công ty CP Thuỷ sản Phương Anh (phường Móng Cái 1).

Song hành với việc giảm khai thác, Quảng Ninh đặc biệt chú trọng quy hoạch không gian biển để phát triển nuôi trồng thủy sản. Tỉnh đã tích hợp hơn 45.000ha vùng biển nuôi trồng vào Quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó, vùng biển trong 3 hải lý chiếm 53% (23.975ha), vùng biển 3-6 hải lý chiếm 28,8% (13.031ha), vùng biển ngoài 6 hải lý chiếm 18,2% (8.240ha). Khoảng 13.000ha được định hướng nuôi nhuyễn thể, 5.000ha nuôi cá biển, phần còn lại dành cho giao thông nội vùng và vùng đệm tự phục hồi môi trường. Các vùng nuôi tập trung tại những địa phương ven biển đang hình thành mô hình nuôi biển công nghiệp bằng lồng nhựa HDPE, sử dụng vật liệu nổi thân thiện môi trường, ứng dụng công nghệ quản lý hiện đại.

Hiện diện tích nuôi trồng thủy sản của tỉnh đã tăng hơn 150% so với năm 2020, sản lượng nuôi biển chiếm 65% tổng sản lượng thủy sản, giá trị sản xuất ước đạt 7.000 tỷ đồng năm 2024, dự kiến trên 16.600 tỷ đồng vào năm 2030.

Người dân xã Quảng Hà thu hoạch ngao nuôi

Để thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu ngành thủy sản, Quảng Ninh ban hành hàng loạt cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư nuôi biển công nghiệp; đẩy mạnh cải cách TTHC trong cấp phép, giao khu vực biển; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, hợp tác xã, người dân tiếp cận vốn, kỹ thuật và thị trường.

Tỉnh cũng chú trọng đào tạo, tập huấn kỹ thuật nuôi biển hiện đại, hướng dẫn ngư dân chuyển đổi nghề nghiệp; triển khai quan trắc môi trường và cảnh báo dịch bệnh vùng nuôi; khuyến khích mô hình nuôi biển kết hợp du lịch sinh thái, tạo thêm giá trị gia tăng cho sản phẩm.

Cùng với đó, đẩy mạnh ứng dụng KHCN và chuyển đổi số trong quản lý, sản xuất, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đảm bảo an toàn sinh học, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm thủy sản trên thị trường trong nước và xuất khẩu.

Chuyển dịch từ khai thác sang nuôi biển không chỉ là sự thay đổi phương thức sản xuất, mà còn là bước chuyển về tư duy phát triển bền vững của ngành thủy sản Quảng Ninh. Từ “đánh bắt” sang “nuôi trồng”, từ “khai thác tự nhiên” sang “kinh tế sinh thái biển”, ngư dân Quảng Ninh đang trở thành những “nhà nông trên biển” năng động, sáng tạo và chuyên nghiệp hơn.

Với định hướng rõ ràng, quy hoạch bài bản, cùng sự đồng hành của chính quyền, doanh nghiệp và người dân, Quảng Ninh đang khẳng định vị thế địa phương tiên phong trong chuyển dịch cơ cấu ngành thủy sản, mở ra tương lai phát triển ngành nuôi biển công nghiệp, hiện đại, xanh và hội nhập quốc tế, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển kinh tế biển bền vững mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh đã đề ra.

 

Thái Cảnh

Nguồn: https://baoquangninh.vn/chuyen-dich-tu-khai-thac-sang-nuoi-bien-3378932.html