Cuộc gọi, tin nhắn, dữ liệu quân sự... 'trôi tự do' trong không gian vì lỗ hổng bảo mật

Ở độ cao 36.000 km so với Trái Đất, nhiều vệ tinh địa tĩnh đang âm thầm truyền tải các cuộc gọi, tin nhắn, dữ liệu quân sự và thông tin hạ tầng mà không hề được mã hóa.

Theo phát hiện mới từ các nhà nghiên cứu tại Đại học California (San Diego) và Đại học Maryland ở Mỹ, chỉ với một ăng-ten trị giá 800 USD, bất kỳ ai cũng có thể chặn và thu thập những dữ liệu nhạy cảm này. Trong vòng chưa đầy 9 giờ, nhóm nghiên cứu thu được hàng nghìn cuộc gọi và tin nhắn từ người dùng T-Mobile, cùng với dữ liệu từ các hệ thống quân sự và tiện ích.

Những phát hiện gây "sốc" được công bố tại một hội nghị công nghệ ở Đài Loan (Trung Quốc) vào tháng 10/2025 này cho thấy một lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng đang đe dọa mọi tầng lớp – từ người dân vùng sâu vùng xa đến các lực lượng quân sự tiền tuyến.

Mạng lưới vệ tinh toàn cầu đang kết nối mọi thứ và cũng đang để lộ nhiều thứ. (Nguồn: Getty Images)

Phạm vi dữ liệu bị rò rỉ qua vệ tinh rất đáng lo ngại. Các cuộc gọi và tin nhắn của khách hàng T-Mobile đã bị chặn trong nhiều giờ, làm lộ ra các cuộc hội thoại cá nhân. Hành khách dùng WiFi trên máy bay bị lộ thói quen duyệt web và thông tin đăng nhập.

Dữ liệu từ các công ty điện lực và giàn khoan dầu cũng bị truyền qua các kênh không mã hóa, tiềm ẩn nguy cơ phá hoại. Đáng lo ngại hơn cả, liên lạc quân sự giữa Mỹ và Mexico cũng để lộ thông tin về vị trí nhân sự và thiết bị. Vấn đề này không chỉ giới hạn trong một lĩnh vực. Viễn thông, hàng không, năng lượng và quốc phòng đều dựa vào vệ tinh để truyền các dữ liệu quan trọng – và thường được cho rằng không có ai nghe lén.

Nghe lén vệ tinh là hành động thụ động, không để lại dấu vết hay tường lửa nào cảnh báo. Một nhà nghiên cứu ở San Diego đã thu thập dữ liệu chỉ với một ăng-ten gắn trên mái nhà và thiết bị phổ thông.

Nếu giới học thuật có thể làm được, hãy tưởng tượng các cơ quan tình báo với nguồn lực mạnh hơn có thể khai thác tới mức nào. Nghiên cứu này mới chỉ tiếp cận được 15% lượng dữ liệu truyền qua vệ tinh toàn cầu, cho thấy quy mô vấn đề có thể còn lớn hơn rất nhiều so với những gì chúng ta biết.

Vệ tinh địa tĩnh đang phát tín hiệu. (Nguồn: Getty Images)

Khi được cảnh báo, phản ứng của các công ty rất khác nhau. T-Mobile đã nhanh chóng mã hóa đường truyền vệ tinh, chứng minh rằng giải pháp là khả thi nếu bảo mật được ưu tiên. Nhưng không phải tổ chức nào cũng hành động. Các nhà khai thác hạ tầng thường gặp khó khăn với thiết bị cũ và ngân sách hạn chế. Việc nâng cấp để mã hóa có thể tốn hàng triệu USD và một số nhà cung cấp còn tính thêm phí cho các tính năng bảo mật, coi đó là “dịch vụ cao cấp”.

Sự khác biệt này cho thấy một vấn đề lớn hơn: Bảo mật thường bị xem là chi phí, không phải mặc định. Cho đến khi có quy định bắt buộc mã hóa, nhiều hệ thống quan trọng vẫn có thể bị lộ, đe dọa an toàn công cộng.

Anh Quang

Nguồn: https://vtcnews.vn/tin-hieu-ve-tinh-khong-duoc-ma-hoa-du-lieu-dan-su-quan-su-de-dang-bi-nghe-len-ar971902.html