Dẫn lối về miền văn hóa - tâm linh

(Baothanhhoa.vn) - Chẳng phải những đại lộ kết nối, cao tốc thênh thang, xứ Thanh có những cung đường nhỏ dẫn lên núi Trường Lệ, núi Các (phường Hải Lĩnh), núi Nưa (xã Tân Ninh), núi Linh Trường (xã Hoằng Tiến), núi Mướn (phường Hàm Rồng)... với cảnh sắc thiên nhiên đẹp nao lòng và lắng đọng trầm tích văn hóa, nhuốm màu sắc tâm linh độc đáo.

Con đường dẫn lên chùa Am Các.

Ai đã từng dạo bước trên con đường dẫn lên núi Trường Lệ vào những ngày xuân ấm hay mùa hè sôi động, hẳn sẽ không quên cái háo hức, hân hoan trong nhịp bước rộn ràng của đông đảo du khách thập phương. Sang thu, con đường ấy khoác lên mình vẻ đẹp, sức hấp dẫn riêng, vừa gợi lên nét hoang sơ, phóng khoáng mà không kém phần lãng mạn, nên thơ. Đá núi vẫn thâm trầm, vững chãi. Cây rừng vẫn xào xạc những thanh âm huyền hoặc, chẳng thể gọi tên. Những cung đường nhỏ quanh co, uốn lượn cứ gối vào nhau nâng đỡ bước chân người lữ khách. Hai bên đường, lá khô như tấm thảm màu nâu dịu, tầng lá ướt đẫm sương đã bắt đầu hoai mục.

Ở nơi này, trong những ngày thu, mọi thứ dường như đều lắng đọng. Từ lúc đặt chân lên con đường dẫn lên núi, ta như người đã tạm gác lại những xô bồ, hối hả để hòa mình vào cảnh sắc thiên nhiên, mở căng lồng ngực tận hưởng không khí trong lành. Hơn hết, núi Trường Lệ cho du khách sâu sắc cảm nhận giá trị lịch sử - văn hóa, tâm linh lắng đọng trong những huyền tích, huyền thoại được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác, trong từng di tích đang hiện diện tại đây.

Đó là câu chuyện cảm động về tình mẫu tử gắn với sự hình thành của ngọn núi Trường Lệ; huyền thoại hòn Trống Mái - thiên tình sử xứ Thanh; truyền thuyết về thần Độc Cước - chàng khổng lồ đã xả thân đánh tan loài qủy biển, quyết xẻ đôi thân mình để che chở cho cuộc sống của người dân... Những cung đường đưa ta qua miền di tích lịch sử - văn hóa - tâm linh đặc sắc với hệ thống ngôi đền, chùa thiêng như: đền Độc Cước, đền Cô Tiên, đền thờ Tô Hiến Thành, chùa Tranh... Ngọn núi Trường Lệ là nơi lưu dấu ấn khai thác nghỉ dưỡng của người Pháp trên vùng đất biển Sầm Sơn từ trăm năm trước; nơi lưu giữ những ký ức đầy xúc động, tự hào về Bác Hồ trong lần thứ 3 Bác về thăm Thanh Hóa.

Trong sắc nắng vàng dịu ngọt, cao xanh ngan ngát của mây trời, hanh hao của những cơn gió heo may, cung đường dẫn lên ngọn núi Các (xã Định Hải) đẹp đến nao lòng. Từ dưới chân núi, khi di chuyển qua quãng đường nhìn trọn hồ Hao Hao đã khiến nhiều người xuýt xoa ngắm nghía. Ấy vậy mà, ngay lúc tản bộ dưới tán thông dọc hai bên lối đi, tâm trí như đã bị cảnh sắc thơ mộng, lãng mạn này dẫn dụ. Rồi nhiều bạn trẻ sẽ reo lên khi thấy những quả thông khô rơi khắp lối đi, thích thú chọn quả đẹp nhất đem cất giữ như lưu lại kỷ niệm đẹp với vùng đất này - “Đà Lạt thu nhỏ” của xứ Thanh.

Con đường dốc với chiều dài khoảng 3km không chỉ gây ấn tượng với cảnh sắc thiên nhiên mà đó cũng chính là con đường đưa du khách đến với chùa Am Các. Đây là quần thể công trình Phật giáo tầm cỡ và cổ xưa bậc nhất tại xứ Thanh với các điểm đến như: chùa Trình, chùa Hạ, chùa Trung, chùa Thượng, đền Mẫu. Trong đó, chùa Hạ là trung tâm kiến trúc. Chùa Hạ quay mặt về hướng Đông, lưng tựa vào núi Các, hai bên tả hữu là vòng cung núi ôm lấy chùa. Dọc đường tham quan, vãn cảnh chùa, du khách không khỏi thích thú khi bắt gặp những phiến đá có hình dạng như chiếc mõ, chiếc chuông, giếng nước cổ, phiến đá lớn được khắc hình tượng Phật...

Được biết, trước đây, chùa Am Các là một phế tích bị lãng quên giữa không gian núi rừng hoang sơ, cô tịch. Đường lên chùa rất khó khăn, chủ yếu theo lối mòn cây cỏ rậm rạp. Năm 2014, sư thầy Thích Nguyên Đại về đây, vượt qua bao khó khăn, vất vả, huy động mọi nguồn lực để trùng tu, tôn tạo lại chùa từ một phế tích trở thành điểm du lịch tâm linh hấp dẫn đông đảo du khách, thu hút sự quan tâm của giới nghiên cứu, khảo cổ. Từ đó đến nay, chùa Am Các đã trải qua các đợt tiến hành thăm dò, khai quật khảo cổ học, phát hiện được nhiều hiện vật có giá trị, là cơ sở quan trọng để xác định niên đại, tiến hành công tác quy hoạch, bảo tồn và phát huy giá trị di tích.

Trong cuộc đời con người, ai có thể đếm được hết những vùng đất đã đi qua, những cung đường đã đặt chân tới. Nhưng sẽ có những cung đường khiến chúng ta nhớ mãi không quên, muốn được trở đi trở lại nhiều lần. Như cái cách mà đông đảo du khách đã đi trên những con đường dẫn lên núi Trường Lệ, núi Các, núi Nưa,... và gọi tên đó là những lối về miền văn hóa - tâm linh của xứ Thanh.

Bài và ảnh: Đăng Khoa

Nguồn: https://baothanhhoa.vn/dan-loi-ve-mien-van-hoa-tam-linh-260750.htm