Dạy môn thể dục, văn, sử, địa bằng tiếng Anh

Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo khẳng định “tăng cường việc dạy và học ngoại ngữ, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học”.

Đây là quyết sách lớn và là lý do diễn ra Hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm dạy – học và sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai trong các trường phổ thông tại Việt Nam”, do Trường ĐH Ngoại ngữ (ĐH Quốc gia Hà Nội) tổ chức sáng nay (20/9).

Dạy môn thể dục, văn, sử, địa bằng tiếng Anh - 1 — Bà Lê Thị Trường, giáo viên tiếng Anh, Trường tiểu học Vạn Thắng, Cổ Đô, Hà Nội (Ảnh: Ulis).

Khi tiếng Anh được đưa vào dạy trong môn thể dục

Chia sẻ tại hội thảo, Thạc sỹ Nguyễn Thị Mai Anh, giáo viên ngữ văn, Trường THPT chuyên ngoại ngữ (Trường ĐH Ngoại ngữ, ĐH Quốc gia Hà Nội) cho biết, lúc đầu nghe “đưa tiếng Anh vào dạy học như ngôn ngữ thứ 2”, cô rất lo lắng bởi chưa tự tin “trộn” tiếng Anh trong các bài giảng môn văn, môn học rất truyền thống.

Thế nhưng khi càng đào sâu, cô nhận thấy, tiếng Anh rất hữu hiệu nếu được sử dụng đúng cách. Việc áp dụng tiếng Anh giảng dạy các môn xã hội như ngữ văn không làm mất vẻ đẹp tiếng dân tộc.

Chia sẻ về cách thức thực hiện, cô Mai Anh cho biết, các thầy cô của nhà trường chia môn học làm 3 cấp để áp dụng phù hợp.

Thứ nhất cấp độ cơ bản, tức đưa tiếng Anh vào các môn như lịch sử, địa lý, ngữ văn, giáo dục kinh tế pháp luật. Ở những môn học này, giáo viên đưa các từ khóa tiếng Anh song song với tiếng Việt trong các bài giảng.

Cấp độ thứ hai là đưa tiếng Anh vào các môn thiên về tự nhiên như: vật lý, sinh học, hóa học và tin học. Ở các môn học này, giáo viên cung cấp từ khóa tiếng Anh và thiết kế tài liệu dạy học bằng song ngữ.

Cấp độ 3, đưa tiếng Anh vào môn nâng cao như toán tiếng Anh và STEM, giáo viên hoàn toàn dạy bằng tiếng Anh và sử dụng giáo trình tiếng Anh gốc.

Dạy môn thể dục, văn, sử, địa bằng tiếng Anh - 2 — Tiến sĩ Nguyễn Thị Mai Hữu, Trưởng ban Ban Quản lý Đề án Ngoại ngữ Quốc gia, Bộ GD&ĐT (Ảnh: Viện Khoa học Giáo dục).

“Từng trang giáo án của chúng tôi, sự hiện diện của tiếng Anh rất rõ. Chẳng hạn môn giáo dục kinh tế pháp luật, môn thể dục…, được lồng ghép môn tiếng Anh bằng các câu khẩu lệnh. Các trò chơi trong tiết học môn văn học sinh giải thích thành ngữ bằng tiếng Anh lẫn tiếng Việt, hoặc học sinh đóng vai nhân vật và nói bằng tiếng Anh.

Những kiến thức tuần hoàn, hệ sinh thái, thực vật của môn sinh học được học sinh sử dụng ngôn ngữ thuyết trình bằng tiếng Anh. Các sơ đồ mạch điện trong môn vật lý có tiếng Anh.

Từ sơ đồ, bảng biểu, phiếu học tập môn văn, sử, địa…, được nhà trường khuyến khích giáo viên sử dụng tiếng Anh hoặc bằng song ngữ…”, cô Mai Anh cho biết.

Đặc biệt, Trường THCS và THPT Ngoại ngữ đưa tiếng Anh vào trong các bài kiểm tra, đánh giá hoặc hoạt động STEM, trải nghiệm.

Chia sẻ về việc đưa tiếng Anh vào các môn học tại trường nông thôn sẽ ra sao, bà Lê Thị Trường, giáo viên tiếng Anh, Trường tiểu học Vạn Thắng, Cổ Đô (huyện Ba Vì cũ) Hà Nội cho biết, nhà trường đưa tiếng Anh vào nhiều hoạt động khác nhau.

Cụ thể, môn hát, kể chuyện hoặc cho học sinh chơi các trò chơi nhỏ bằng tiếng Anh, tổ chức các cuộc thi bằng tiếng Anh, sinh hoạt dưới cờ, duy trì hình thức tổ chức câu lạc bộ tiếng Anh trong trường. Những hoạt động trên, học sinh rất hào hứng.

Thầy trò cùng vượt khó

Tiến sĩ Đỗ Tuấn Minh, Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học Ngoại ngữ cho biết, tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai (ESL) được sử dụng trong môi trường mà tiếng Anh không phải là ngôn ngữ mẹ đẻ, nhưng đóng vai trò quan trọng trong giao tiếp hàng ngày.

Còn tiếng Anh như ngoại ngữ (EFL) được học và sử dụng chủ yếu trong các lớp học, ít được sử dụng trong cuộc sống.

Theo chuyên gia này, việc chuyển hóa từ giảng dạy tiếng Anh như một ngoại ngữ sang ngôn ngữ thứ hai trong một trường học có thể thực hiện được nếu có một chiến lược toàn diện. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi thời gian, nguồn lực và sự thay đổi căn bản trong tư duy giáo dục.

Bà Lê Thị Trường cho rằng, với môi trường học tập ở nông thôn, thuận lợi là thầy cô và học sinh đều hào hứng tiếp cận hình thức mới nhưng còn hạn chế khi cơ sở vật chất còn rất thiếu thốn, nhất là các trang thiết bị máy móc, phòng ốc để học tiếng Anh.

“Trường chúng tôi do mới xây nên có phòng học ngoại ngữ nhưng nhiều trường ở nông thôn không đủ.

Trình độ ngoại ngữ của học sinh khu vực nông thông cũng không đồng đều, nhiều em được tiếp xúc với tiếng Anh từ lớp mầm non nhưng nhiều em chỉ được học khi vào lớp 3 nên rất khó triển khai", bà Trường thông tin.

Theo bà, nhiều giáo viên chưa có kiến thức về lồng ghép tiếng Anh trong các môn học. Nhiều phụ huynh quan tâm tới học tiếng Anh của con em trong khi nhiều phụ huynh làm nông, không có điều kiện.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Mai Hữu, Trưởng ban Ban Quản lý Đề án Ngoại ngữ Quốc gia, Bộ GD&ĐT cho hay, đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học nghĩa là trở thành ngôn ngữ giao tiếp, giảng dạy trong nhà trường.

Không chỉ vậy, mục tiêu lớn hơn là tất cả giáo viên có thể dạy học bằng tiếng Anh, đây là những người “cách tân” đầu tiên cho chủ trương này.

Mặc dù vậy, dưới góc độ quản lý, TS Mai Hữu thừa nhận, đây là một thách thức: “Việc học riêng tiếng Anh đã khó, chưa kể áp dụng tiếng Anh vào giảng dạy cho tất cả các môn học khác ở trong nhà trường.

Nhiều trường, nhiều địa phương rất thiếu thốn, nhất là vùng sâu xa, vùng hải đảo nhưng vẫn nỗ lực thực hiện chủ trương đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học, đây là điều rất đáng trân quý và vì mục tiêu chung của giáo dục”, bà Mai Hữu nói.

Với vai trò là nhà quản lý, chuyên gia này cho rằng, chúng ta có thể triển khai được chủ trương lớn này của Chính phủ nhưng rất cần sự đầu tư hơn nữa vào cơ sở vật chất, hỗ trợ trang thiết bị từ các đơn vị, tổ chức.

Bà mong các đơn vị cùng chung tay để các cơ sở giáo dục địa phương có thể “vượt khó”, đáp ứng được mục tiêu đề ra trong lồng ghép tiếng Anh vào nhiều môn học.

Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc/day-mon-the-duc-van-su-dia-bang-tieng-anh-20250920154229637.htm